Page 296 - sc 21001
P. 296

288



                                                                               ิ
                                                                   ภาพท 12 ละตจูด 90  N
                                                                         ี
                                                                                  ่
                                                                                            ื
                                                                                   ี
                                                                                                   ิ
                                                                               ์
                                                                   ผู้สังเกตการณอยูทขั วโลกเหนอ (ละตจูด 90N)
                                                                                      ื
                                                                   ดาวเหนอจะอยูสงเหนอเส้นขอบฟา 90
                                                                          ื
                                                                                ่
                                                                                  ู
                                                                                                ้
                                                                   ดาวเคลื อนทในแนวขนานกับพื นโลก
                                                                              ี







                     ระยะเชงมุม
                           ิ
                                                                         ้
                                                                                                   ่
                            ในการวัดระยะหางระหว่างดวงดาวบนทรงกลมท้องฟานั น  เราไม่สามารถวัดระยะหางออกมา
                                          ่
                                     ื
                                                                                ็
                                                                                          ึ
                                        ิ
                     เปนหนวยเมตร หรอกโลเมตรได้โดยตรง เพราะระยะระหว่างดาวเปนทางโค้งจงต้องวัดออกมาเปน
                                                                                                         ็
                           ่
                       ็
                                                                                                ็
                                                            ่
                            ิ
                                                                                 ่
                     “ระยะเชงมุม (Angular distance)”  ตัวอย่างเชน เราบอกว่า ดาว A อยู่หางจาก ดาว B เปนระยะทาง 5
                                                                                                     ิ

                                                     ึ
                                                               ็

                                                                                          ็
                            ื
                                                                                              ิ
                                                            ึ
                     องศา หรอบอกว่าดวงจันทรมีขนาดครงองศา ซงเปนการบอกระยะหางและขนาดเปนเชงมุมทั งส น
                                                                              ่
                                            ์






                                                            ิ
                                   ภาพท 13  แสดงการวัดระยะเชงมุมระหว่าวดาว A กับดาว B เทากับมุม
                                                                                       ่
                                        ี
                                                              ี
                                                ระหว่างเส้นสองเส้นทลากจากตาไปยังดาว A และดาว B
                                                                                            ็
                                                                                                ิ
                                                                           ่
                                                                       ็
                                                  ็
                                                         ่
                                  ิ
                                       ี
                            ระยะเชงมุมทวัดได้นั น เปนระยะหางทปรากฏให้เหนเทานั น  ทว่าในความเปนจรง ดาว A และ
                                                             ี
                                                                                   ่
                                                                                        ิ
                                                              ่
                                ่
                                              ่
                                                                         ็
                                                     ื
                                                               ่
                     ดาว B อาจอยูหางจากเราไม่เทากัน หรออาจจะอยูหางจากเราเปนระยะทเทากันจรง ๆ ก็ได้ เนองจากดาว
                                                                                                  ื
                                  ่
                                                                                 ี
                                    ้
                                            ็
                     ทเราเหนในท้องฟานั นเราเหนเพียง 2 มิต สวนมิตความลึกนั นเราไม่สามารถสังเกตได้
                                                       ิ
                                                         ่
                                                              ิ
                      ี
                           ็
                     การวัดระยะเชงมุมอยางงาย
                                 ิ
                                          ่
                                       ่
                                                                                                          ี
                            ในการวัดระยะเชงมุมถ้าต้องการคาทละเอียดและมีความแม่นยํา จะต้องใช้อุปกรณทมี
                                                              ี
                                                            ่
                                            ิ
                                                                                                        ์
                     ความซับซ้อนมากในการวัด แตถ้าต้องการเพียงคาโดยประมาณ เราสามารถวัดระยะเชงมุมได้โดยใช้
                                                                                               ิ
                                                               ่
                                                ่
                                                      ่
                                  ิ
                                               ่
                                                                       ิ
                     เพียงมือและน วของเราเองเทานั น เชน ถ้าเรากางมือชูน วโปงและน วก้อยโดยเหยียดแขนให้สด
                                                                                                          ุ
                                                                           ้
                                                                                  ิ
                                                                                                      ่
                                            ี
                                   ิ
                     ความกว้างของน วทั งสองเทยบกับมุมบนท้องฟาจะได้มุมประมาณ 18 องศา ถ้าดาวสองดวงอยู่หางกัน
                                                            ้
                     ด้วยความกว้างน แสดงว่า ดาวทั งสองอยูหางกัน 18 องศาด้วย
                                                        ่
                                                      ่
                                   ี
   291   292   293   294   295   296   297   298   299   300   301