Page 298 - sc 21001
P. 298
290
่
่
ดาวฤกษสวางรอบกลุมดาวหมีใหญ ่
์
ภาพท 16 ดาวฤกษ์สว่างรอบกลุ่มดาวหมีใหญ่
ี
ี
ุ
ในการเร มต้นดูดาวนั น เราต้องจับจดจากดาวฤกษ์ทสว่างเสยกอน แล้วจงคอยมองหารปทรง
่
ึ
่
ิ
ู
ี
ี
ื
ิ
ิ
้
ื
ของกลุ่มดาว ส งแรกทต้องทําความเข้าใจคอ การเคลื อนทของท้องฟา เราจะต้องหาทศเหนอให้พบ
ี
ี
้
ื
้
แล้วสังเกตการเคลื อนทของกลุ่มดาว จากซกฟาตะวันออกไปยังซกฟาตะวันตก เนองจากการหมุนตัวเอง
ี
ี
ของโลก
่
็
ู
“กลุ่มดาวหมีใหญ (Ursa Major)” ประกอบด้วยดาวสว่างเจ็ดดวง เรยงตัวเปนรปกระบวยขนาด
ี
่
ึ
ี
ี
ื
ใหญ ดาวสองดวงแรกชาวยุโรปเรยกว่า “ดาวช ” (The Pointer) หมายถึง ลูกศรซงช เข้าหา “ดาวเหนอ
ี
(Polaris)” อยู่ตลอดเวลา โดยดาวเหนอจะอยูหางจากดาวสองดวงแรกนั น นับเปนระยะเชงมุมห้าเทา
ื
่
่
่
ิ
็
ิ
่
ของระยะเชงมุมระหว่างดาวสองดวงนั น ดาวเหนออยู่ในสวนปลายหางของ ”กลุ่มดาวหมีเล็ก (Ursa
ื
ู
ึ
ื
Minor)” ซงประกอบด้วยดาวไม่สว่าง เรยงตัวเปนรปกระบวยเล็ก แม้ว่าดาวเหนอจะมีความสว่างไม่
ี
็
ื
ิ
ึ
ื
มากนัก แตในบรเวณขั วฟาเหนอก็ไม่มีดาวใดสว่างไปกว่าดาวเหนอดังนั นดาวเหนอจงมีความโดดเดน
่
่
ื
้
พอสมควร
ิ
ื
้
่
เมื อเราทราบตําแหนงของดาวเหนอ เราก็จะทราบทศทางการหมุนของทรงกลมท้องฟา หากเรา
ิ
็
็
ิ
ื
หันหน้าเข้าหาดาวเหนอ ทางขวามือจะเปนทศตะวันออก และทางซ้ายมือจะเปนทศตะวันตก กลุ่มดาว
่
ู
ึ
ี
ิ
ุ
ื
ทั งหลายจะเคลื อนทจากทางขวามือข นไปสงสดทางทศเหนอและไปตกทางซ้ายมือ ในขั นตอนตอไปเรา
่
ื
ี
จะตั งหลักทกลุ่มดาวหมีใหญ วาดเส้นโค้งตาม “หางหมี” หรอ “ด้ามกระบวย” ตอออกไปยัง “ดาวดวง
่
ี
ื
ี
แก้ว (Arcturus)” หรอทมีชอเรยกอีกชอหนงว่า “ดาวยอดมหาจฬามณ” เปนดาวสส้มสว่างมากใน
ี
ื
็
ึ
ี
ุ
ื
่
ื
ี
“กลุ่มดาวคนเลี ยงสัตว์ (Bootes)” และหากลากเส้นโค้งตอไปอีกเทาตัว ก็จะเหนดาวสว่างสขาวชอว่า
็
่
่
“ดาวรวงข้าว (Spica)” อยูในกลุ่มดาวหญงสาว (Virgo) หรอราศีกันย์ กลุ่มดาวน จะมีดาวสว่างประมาณ
ื
ี
ิ
ิ
่
ุ
ู
7 ดวงเรยงตัวเปนรปตัว Y อยูบนเส้นสรยวิถี
ี
็
