Page 12 - torca
P. 12

12    Il-Ħadd 5 ta’ Marzu 2017                                                                 EDITORAJL/OPINJONI



                    IL-FEHMA TAT-TORĊA
               Lil hinn mill-perċezzjoni... studju u fatti





                    l-aħħar jiem smajna lil Arthur Muscat mill-  Lil hinn minn dan ftit tax-xhur ilu kien sar   tiegħu f’pajjiżi mifnijin bil-korruzzjoni. Min se
                    Assoċjazzjoni ta’ Min Iħaddem u anke lil   studju kummissjonat mill-Parlament Ewropew   jinvesti se jfi ttex pajjiżi stabbli u li r-riskju ta’
                FAnton Borg mill-Kamra tal-Kummerċ jil-      dwar il-problema reali tal-korruzzjoni fl -Istati   korruzzjoni ma’ jkunx għoli.
                mentaw mill-fatt li Malta niżlet għaxar postijiet   Ewropej. Kien studju li wera li l-problema tal-  Fi kliem sempliċi pajjiżi b’riskju baxx ta’ kor-
                f’dawk li huma l-indiċi tal-perċezzjoni tal-kor-  korruzzoni fi l-pajjiżi Ewropej qed tiswa lill-Un-  ruzzjoni se jirnexxilhom jattiraw lejhom l-inves-
                ruzzjoni. Dan l-indiċi jitħejja ta’ kull sena minn   joni Ewropea €900 biljun fi s-sena.   timent barranin.
                Trasparency International u Malta mis-37 post   Fl-istudju kien hemm pajjiżi meqjusin bħala   Dan hu proprju dak li ġara f’pajjiżna fl -
                fi s-sena 2015, niżlet fi s-47 post fi s-sena 2016.   b’riskju għoli u valur għoli ta’ korruzzjoni,   aħħar xhur. Jekk nieħdu l-ewwel sitt xhur tas-
                Dan ikejjel kif in-nies f’dak il-pajjiż ikunu qed   oħrajn b’riskju għoli u valur medju u oħrajn   sena li għaddiet naraw li l-investiment dirett
                jaraw u x’jaħsbu dwar il-korruzzjoni f’pajjiż-  b’riskju għoli imma b’valur baxx. Malta ma   barrani f’Malta żdied b’€1,900 miljun. Dan if-
                hom.                                         tpoġġiet mal-ebda wieħed minn dawn. Fil-fatt   isser kważi €456 miljun aktar meta mqabbel
                   Naqblu perfettament li l-imsieħba soċjali   f’dan l-istudju Malta klassifi kat ma’ dawk li   mal-istess perjodu s-sena ta’ qabel.
                għandhom jesprimu ruħhom f’dak li jkun qed   tpoġġew fi l-kategorija ta’ “oħrajn”. Il-pożizzjoni   Sa Ġunju li għadda l-investiment dirett bar-
                iħassibhom. Naħsbu imma li f’dan il-każ,     ta’ Malta kienet dik tal-15-il post. Imma fuq dan   ranin laħaq il-€156 biljun. Dan juri differenzi
                kemm Arthur Muscat kif ukoll Anton Borg      l-istudju tal-Parlament Ewropew f’pajjiżna ma   kbar meta tqabblu mas-sena 2012 fejn dakinhar
                għaġġlu wisq. Injoraw l-fatt li ddaħħlu pajjiżi li   ssemmiex. Lanqas ikkummentaw dwaru, dawk   l-investiment barrani f’Malta kien ilaħħaq għal
                normalment jiġu qabilna. Għaġġlu għax għażlu   li għażlu li jsemmu biss l-istudju dwar il-  €12.3 biljun.
                li jitkellmu fuq dan l-istudju biss u injoraw   perċezzjoni tal-korruzzjoni.                 Kemm hu importanti li fl ok ngħaġġlu biex
                ħafna indikaturi oħra. Fost dak injorat hemm li   Hemm indikatur ieħor reali, li ma ssemmiex   noħorġu xi dikjarazzjoni naraw sew il-fatti u
                pajjiżna naqqas biss punt. U li kieku ġibna l-is-  imma li l-industrijalisti jqisuh bħala indikatur li   dak li jkun qed jiġri verament madwarna. U
                tess punti tas-sena 2015 konna se nispiċċaw ni-  jurik biċ-ċar kif l-investituri jkunu qed iħarsu   tajjeb iħarsu issa lejn ir-rapport li ħarġu DBRS
                tilfu disa’ postijiet u mhux għaxra, jiġifi eri dif-  lejn pajjiż u l-korruzzjoni. L-ebda industrijalist   fost aġenziji oħra, li jitkellmu ċar dwar
                ferenza minima.                              b’rasu fuq għonqu mhu se jirriskja l-investiment  x’għaddej f’pajjiżna.

                                                                     25900256
                                          Ikkuntattjana
                                                                     torca@unionprint.com.mt                         IT-TORĊA
                 EDITUR:                                             KAMRA TAL-AĦBARIJIET
                 Victor Vella                                                                                  AVVIŻI u REKLAMI
                 Email: vvella@unionprint.com.mt                     Tel: 25900-209/217/229/280/286            Tel: 25900-230/235
                                                                     Email: info@unionprint.com.mt             Email: adverts@unionprint.com.mt

                 ABBONAMENT TA’ SENA:                                ĠENERALI                                  TQASSIM FIL-ĦWIENET
                 Malta/Għawdex €81.12; Ewropa €152.76;               Tel: 25900-200                            Tel: 25900-211
                 Kanada/Stati Uniti €189.36; Awstralja €213.20       Email: secretary@unionprint.com.mt         Email: circulation@unionprint.com.mt


               Diff erenza iff erenza
               D                                                      isiru  b’mod  differenti  mill-  naħdmu   aktar   fl imkien  b’mod aqwa għall-isfi di tal-
                                                                                                                             ġejjini. Huwa wkoll mezz li
                                                                                                  bħala poplu wieħed minkej-
                                                                      mod kif kienu jsiru l-affariji-
                                                                      et qabel. Dan ġara fi  sfond li  ja  l-opinjoni jiet  politiċi  dif-
                                                                                                                             bih  pajjiżna  jkun  f’qagħda
                                                                      l-Partit Laburista kiseb l-ak-  ferenti,  minkejja  il-fehmiet  aħjar   biex   joffri   aktar
                                                                      bar  maġġoranza  fl -istorja  differenti  u  minkejja  twem-  għajnuna  u  wens  lill-poplu
                             STEFAN ZRINZO AZZOPARDI
                                                                      politika  riċenti.  Dak  li  seħħ  min differenti. Ħasra li hawn  tagħna.
                                                                      fi s-sena  2014  huwa  prova  min qed jipproġetta idea dif-  Bis-saħħa  ta’  dan  is-
                                                                      ċara  ta’  kemm  il-Partit  La-  ferenti.              suċċess ekonomiku, pajjiżna
                                                                      burista fi l-gvern irid li jbid-  Hawn min mhux qed jid-  jista’  jinvesti  aktar  fl -oqsma
                                                                      del il-mod kif konna nħarsu  distingwi  bejn  kritika  fi l-  soċjali u fl -oqsma tas-saħħa.
                                                                      lejn  l-affarijiet  fl -istorja  ta’  konfront ta’ min imexxi għal  Bis-saħħa  tal-ġid  li  qiegħed
                                                                      pajjiżna.                   kliem  li  jibgħat  messaġġi  li  jinħoloq, pajjiżna jista’ joffri
                                                                        Il-kisbiet  storiċi  tal-poplu  jifi rdu lil pajjiżna. Id-dibatti-  aktar lil min sal-lum għadu
                                                                      Malti  u  Għawdxi  għall-   tu  politiku  għandu  jkun  ma    kellux   l-għajnuna
                                                                      ewwel  darba  ġew  ċelebrati  wieħed  ħaj  u  kontinwu  bi  meħtieġa jew l-għajnuna ma
                                                                      mill-poplu  kollu  bl-aktar  spazju miftuħ għal ideat dif-  kinetx biżżejjed u hemm lok
                                                                      mod dehen u xieraq. Kienet  ferenti u diversi.         ta’ aktar.
                                                                      sena li fi ha pajjiżna ċċelebra   Dibattitu  li  jkun  kom-  F’ġimgħa  waħda  tħabbru
                                                                      ħamsin  sena  mill-indipen-  petizzjoni ta’ ideat u soluzz-  żewġ  inizjattivi  fi l-qasam
                                                                      denza,  erbgħin  sena  mill-  jonijiet   differenti   biex  tal-kanċer  u  fi l-każ  tal-mar-
                                                                      kisba  tar-repubblika,  ħamsa  pajjiżna jikseb aktar. L-iskop  da  ALS  li  l-gvern  se  jkun
                                                                      u  tletin  sena  mill-kisba  tal-  tad-dibattitu   politiku  qiegħed jinvesti u jagħti ak-
                                                                      Ħelsien  u  għaxar  snin  għandu  jkun  li  jinstabu  l-  tar  għajnuna.  Mill-banda  l-
                                                                      sħubija  fl -Unjoni  Ewropea.  mezzi kif jitmexxew l-affari-  oħra hawn min qiegħed jof-
                                                                      Ilkoll  kienu  kisbiet  impor-  jiet  ’il  quddiem  u  pajjiżna  fri  politika  kompletament
                  ertu  diskors  li  qiegħed  rali,  il-poplu  għadda  mes-  tanti  fi l-mixja  politika  ta’  jikseb aktar. Pajjiżna għaddej  differenti.  Politika  li  aktar
              Ċjingħad bħalissa fakkar-   saġġ ċar. Ried bidla fi l-mod   pajjiżna.                minn żmien li qiegħed jikseb  hija ntiża biex tittimbra lin-
               ni fi l-billboard tal-Partit Naz-  kif pajjiżna jitmexxa. Il-pop-  Kollha kienu avvenimenti  suċċessi   kbar   fl -oqsma  nies aktar milli hija politika
               zjonalista qabel l-aħħar elez-  lu għadda messaġġ favur ir-  kbar  li  ħallew  effett  fuq  il-  ekonomiċi kollha. Il-mod kif  li toffri soluzzjonijiet u ħsieb
               zjoni b’wiċċ miżbugħ blu u  rieda  li  jkollna  pajjiż  aktar   ħajja  tal-poplu  Malti  u  l-agenziji   internazzjonali  dwar  kif  l-affarijiet  għand-
               ieħor aħmar.               magħqud.  Il-poplu  qiegħed   Għawdxi.  Sa  ftit  taż-żmien  qegħdin iħarsu lejn pajjiżna  hom jitmexxew ’il quddiem.
                 Kliem li jfakkarni f’dak li  jifhem li poplu magħqud jik-  ilu  dawn  l-avvenimenti  ki-  huwa wieħed pożittiv għall-  Hija politika li hija differ-
               kien  qal  Simon  Busuttil  seb  aktar  u  jirnexxi  aktar.   enu  jitqiesu  xi  dominju  aħħar.              enti minn dak li jridu n-nies
               bħala  viċi-kap  tal-PN  meta  Hawn  min  dan  il-messaġġ   esklussiv ta’ xi partit politi-  Rapport  wara  ieħor  qed  li  qed  jifhmu  li  poplu
               tkellem dwar wiċċ ta’ Nazz-  mhux qed jifhmu jew mhu-  ku  aktar  milli  avvenimenti  jagħtuna   ċertifi kat   mill-  magħqud  jikseb  aktar.  Hija
               jonalista   fi l-konfront   ta’  wiex kuntent bih.      fi l-mixja tagħna bħala poplu.  aqwa għall-mod kif qiegħed  politika  li  treġġa’  l-arloġġ
               Deborah  Schembri.  Kie nu   Ta’ min wieħed ifakkar li   Dak li seħħ fl -2014 kien mezz  jitmexxa pajjiżna. Dan kollu  lura. Illum li pajjiżna wettaq
               żewġ  stqarrijiet  li  juru  biċ-  wara  l-aħħar  elezzjoni,  it-  biex jgħaqqad aktar lill-pop-  għandu  jimliena  bil-kuraġġ  tant bidliet qed igawdi minn
               ċar ir-raġuni tal-messaġġi li  tranżizzjoni   mill-gvern   lu  u  jbiddel  il-mod  kif  jit-  għall-mod kif inħarsu lejn il-  tant  kisbiet  u  ra  li  hemm
               qed  tgħaddi  l-oppożizzjoni  preċedent għal gvern il-ġdid   mexxa u jimxi pajjiżna.  Dan  ġejjini.           mod ieħor kif isiru l-affariji-
               bħalissa.                  kienet  waħda  li  tixhed  ir-  l-impenn biex pajjiżna jkollu   Dan is-suċċess huwa bażi  et, qiegħed jara u jifhem id-
                 Fl-aħħar  elezzjoni  ġene-  rieda  tal-poplu  li  l-affarijiet   poplu  aktar  magħqud  u  tajba  biex  pajjiżna  jitħejja  differenza.
   7   8   9   10   11   12   13   14   15   16   17