Page 6 - РЕЛЕ ҲИМОЯСИ БЎЙИЧА УМУМИЙ ТУШУНЧАЛАР
P. 6
1. RELE HIMOYASI HAQIDA UMUMIY TUSHUNCHALAR
1.1. RELE HIMOYASINING VAZIFASI.
Energotizimning elektr qismida, ya’ni elektr stansiyasi (ES) va
podstansiyaning (PS) elektr uzatish liniyasi (EUL) va elektr energiya
iste’molchilarining elektr qurilmalarida shikastlanish va nonormal ish rejimlari
bo‘lishi mumkin.
Shikastlanishlar katta avariya toklarini hosil qiladi, ES va PS ning shinasida
kuchlanish pasayishini yuzaga keltiradi. Shikastlanish toki katta miqdorda issiqlik
ajratadi, bu esa shikastlangan nuqta (K nuqta)da kuchli buzilishni va ushbu tok
o‘tadigan shikastlanmagan EUL simlari va qurilmalarida xavfli qizishini yuzaga
keladi (1.1 - rasm).
Kuchlanish pasayishi elektr energiya iste’molchilarining normal ishlashini va
energosistema ESlarini turg‘un parallel ishlashini buzadi.
Nonormal rejim asosan kuchlanish, tok va chastotani ruxsat etilgan qiymatdan
og‘ishiga olib keladi. Chastota va kuchlanishni pasayishi iste’molchilarning
normal ishlashi va elektr energetika tizimi turg‘unligiga xavf tug‘diradi, kuchlanish
va tokning oshishi esa qurilmalar va EUL da shikastlanishni yuzaga keltiradi.
Shikastlangan joydagi buzilishlarni kamaytirish va energetika tizimining
shikastlanmagan qismining normal ishlashini ta’minlash uchun tezda topish va
shikastlangan joyni energetika tizimining shikastlanmagan qismidan ajratish zarur.
Nonormal rejimning xavfli oqibatini oldini olish mumkin, agarda o‘z vaqtida
oldini olish choralari ko‘rilsa (masalan, agar tok va kuchlanish oshganda ularni
8
