Page 25 - Praktis Hebat PT3 2022 - Tg 3 Sejarah
P. 25
Sejarah Ting. 3 Jawapan
(b) • Seawal abad ke-15, perlombongan bijih timah (ii) Perbalahan antara Dato’ Kelana, Dato’
diusahakan oleh orang Melayu di lembah Muda Linggi dan Dato’ Syahbandar untuk
sungai untuk kegunaan tempatan serta mengawal pungutan cukai di Sungai Linggi.
diperdagangkan. British memberi bantuan ketenteraan
• Perdagangan bijih timah dijalankan di bawah kepada Dato’ Kelana untuk mengalahkan
pengawasan pembesar Melayu. Dato’ Syahbandar. Hak memungut cukai di
• Pembesar Melayu merupakan pemilik Sungai Linggi dikuasai oleh British.
lombong yang membekalkan semua keperluan (b) • Perang Larut tercetus pada tahun 1861.
perbelanjaan. Pembesar Melayu memperoleh • Tengku Menteri Ngah Ibrahim membawa
Penerbitan Pelangi Sdn Bhd. All Rights Reserved.
kawasan pegangan melalui surat tauliah masuk pelombong-pelombong dari Cina untuk
daripada sultan. memajukan perlombongan bijih timah di Larut.
• Sultan menerima bahagiannya daripada hasil • Kumpulan pelombong Ghee Hin dan Hai San
perdagangan bijih timah. bergaduh untuk memelihara kepentingan
• Pada tahun 1840-an, Larut menjadi kawasan masing-masing.
perlombongan bijih timah yang penting di • Pergaduhan di Larut menjejaskan
Perak. perdagangan bijih timah di Negeri-negeri
• Dimajukan oleh Long Jaafar dan anaknya Selat.
Ngah Ibrahim. • Pelabur-pelabur Eropah / Negeri-negeri Selat
• Kawasan utama bijih timah terletak di Klian meminta kerajaan British campur tangan.
Pauh dan Klian Baru. • Perebutan takhta Kesultanan Perak berlaku
• Buruh Cina dibawa masuk untuk mengerjakan selepas kemangkatan Sultan Ali.
lombong. • Sistem penggiliran dalam pewarisan takhta
tidak dipatuhi.
• Ngah Ibrahim menjadikan Kuala Sepetang • Menurut sistem pewarisan takhta, seseorang
sebagai pelabuhan untuk mengangkut bijih
timah dari Perak ke Pulau Pinang. yang bakal menjadi sultan hendaklah terlebih
• Pada akhir abad ke-19, Lembah Kinta muncul dahulu melalui tiga jawatan, iaitu Raja Di Hilir,
Raja Bendahara dan Raja Muda.
sebagai pengeluar utama bijih timah dunia. • Raja Ismail / Raja Bendahara dilantik sebagai
• Membawa kepada kemunculan bandar-bandar Sultan Perak.
seperti Gopeng / Ipoh / Batu Gajah / Kampar. • Raja Yusuf / Raja Di Hilir menuntut haknya
• Sultan Ismail memajukan kawasan sebagai sultan setelah dua kali diketepikan.
perlombongan baharu di Lembah Kinta pada • Raja Abdullah / Raja Muda tidak ditabalkan
tahun 1870-an. sebagai sultan kerana tidak hadir ke upacara
• Menyebabkan kemunculan bandar Papan / pemakaman Sultan Ali walaupun dijemput.
Pangkalan Peguh. • Raja Abdullah menuntut kembali haknya
(c) • Menggunakan hasil pendapatan untuk sebagai sultan.
membaiki prasarana. • Andrew Clarke menyokong Raja Abdullah
• Memajukan kemudahan asas. dan membantu mengesahkan Raja Abdullah
• Membantu fakir miskin. sebagai Sultan Perak.
• Memantapkan sistem pendidikan. • Menamatkan persengketaan pelombong di Larut.
• Mengawal kadar inflasi. (c) • Sentiasa berwaspada dengan perkembangan
• Menyediakan bantuan untuk mereka yang luar.
memerlukannya. • Mengambil tahu tentang perkembangan dunia
• Memajukan sistem ekonomi. semasa.
• Menggiatkan penyelidikan. • Menguatkan jati diri.
(Mana-mana jawapan yang munasabah) • Mengeratkan perpaduan rakyat.
• Memelihara kestabilan negara.
2. (a) (i) Perang Klang melibatkan Raja Abdullah • Tidak menimbulkan kacau bilau.
bin Raja Jaafar dan Raja Mahadi bin • Memantapkan sistem pendidikan negara.
Raja Sulaiman. Peperangan tercetus • Mengukuhkan kedudukan ekonomi negara.
setelah Raja Abdullah memperoleh hak (Mana-mana jawapan yang munasabah)
mentadbir daerah Klang daripada Sultan
Abdul Samad. Beliau memajukan daerah 3. (a) Mengatasi kelemahan Sistem Residen.
Klang sebagai pusat pengeluaran bijih • Residen tidak diberikan garis panduan yang
timah. Sebelum diserahkan kepada Raja jelas untuk melaksanakan tugas.
Abdullah, daerah Klang adalah di bawah • Residen menjadi semakin berkuasa dalam
kekuasaan ayahanda Raja Mahadi, iaitu Majlis Mesyuarat Negeri.
Raja Sulaiman. Raja Mahadi menuntut • Kuasa raja dan pembesar Melayu terhakis.
haknya ke atas daerah Klang. British • Raja tidak puas hati.
melaksanakan strategi manipulasi politik Menyeragamkan pentadbiran.
dengan memberikan bantuan ketenteraan • Setiap negeri masing-masing mempunyai
kepada Tunku Kudin untuk menamatkan undang-undang sendiri.
Perang Klang. • Kemajuan ekonomi antara negeri tidak
seimbang.
J7 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.
10 JAW HEBAT! SEJ TG3.indd 7 14/02/2022 1:34 PM
