Page 29 - тиббиёт ва замон
P. 29

Мутолаа соати  …Бешик ясаб қўйган онаси,  ТАРК
                    Тирналади кўрса яраси,
                                                   ЭТИШ
                    Хабар кутар ҳар ой ораси,
                    Тирноққа зор аёл…

                    Дунё ўзи азалдан бир кам,
                    Ҳар юракда бордир битта ғам,
                    Бола йўғу бор сабр-чидам,
                    Тирноққа зор аёл…               КУНИ

         Радиодан янграган қўшиқни   дадай  туюлиб,  ташқарига  –   ни  тугишга  киришиб  кетди.   золарига эшитилар-эшитилмас
       эшитган  Наргизанинг  кўзла-  идиш-товоқлар ювилаётган то-  Ундан  хабар  олгани  кирган   салом берди. Бир бурда нонни
       рига ёш келди. Хонанда унинг   монга ўтиб кетди. У ёққа ўтса,   қайнонаси  унинг  ниятини  се-  ушатиб,  бир  тишламгинасини
       дардларини куйга солганди…  уч-тўртта  қариндош  аёллар   зиб, қўлларини ушлаб олди.  синдириб оғзига солди.
         Унинг  умидлари  бу  ой  ҳам   гаплашиб  туришибди.  Нарги-  -  Бир  ой,  болам,  мен  учун   -  Қаймоққа  ботириб  енг,
       пучга  чиқди.  Ўзини-ўзи  ёмон   зани ҳам ёнларига чақиришди.  бир ойгина яшанг, жон болам.   болам,  -  қайнонаси  пиёладаги
       кўриб  кетди.  Кунларни  ҳар-  Бир пайт улар томон яқинда   Бир  ойдан  кейин  ҳам…  янги-  қаймоқни унинг  олдига суриб
       дамҳаёллик  билан  ўтказади,   узатилган қариндош қизлардан   лик  бўлмаса,  мен  ўзим  сизни   қўйди. Наргиза қайнонасининг
       тунлари  юм-юм  йиғлаб  чиқа-  бири  кела  бошлади.  У  ҳамма   ҳурматингиз  билан  ота  уйин-  ҳурмати  юзасидан  нонни  қай-
       ди. Кўчага чиққиси келмайди,   билан  бир-бир  ўпишиб  кўри-  гизга олиб бориб қўяман. Хўп-  моққа теккизди ва оғзига олиб
       ҳатто кўча бошидаги дўкондан   шар  экан,  навбат  Наргизага   ми, болам, хўп деяқолинг…  борди.  Шу  пайт  қаймоқнинг
       кирсовун ёки туз олгани чиқса   келганида,  бир  аёл  келинчак-  - Бир ойдан бир кун ҳам ор-  иси ёқмадими ёки бошқа нар-
       ҳам, уйга қайтиб киргунча та-  нинг қўлларини қайтарди:  тиқ яшамайман! Тўйиб кетдим,   сами, кўнгли ағдарилиб кетди.
       насидан совуқ тер чиқиб кета-  - Кўришмай қўяқол, ҳарқалай,   ойижон, тўйиб кетдим… - Нар-  Аранг оғзини қўли билан бер-
       ди. Ҳамсоя аёлларнинг:     чиллалисан, - деди у шивирлаб.  гиза яна йиғига тушди. Унинг   китиб  қолди,  югурганча  том
         - Ҳм, Наргизахон, юрибсиз-  Наргизанинг кўришиш учун   юрак-бағри ўртанарди…    орқасига ўтиб кетди…
       ми? – деган оддий сўроғи унга:   узатилган  қўллари  ҳавода  му-  Бу  уйда  ҳамма  учун  вақт-  «Кетар чоғимда баттар ёмон
       «Ҳм,  ўзи  туғмас  экансан-да,   аллақ  қолди.  Бошидан  биров   нинг қадри сезила бошлади. Ай-  кўриндим-да,  уларга»,  ўзини
       ҳалиям  юкли  бўлмадингми?»   муздай сув қуйиб юборгандай   ниқса,  Наргиза  учун.  Тўрт  йил   койиди  Наргиза  ва  ўн-ўн  беш
       дегандай  эшитилади.  Шундоқ   сесканиб  кетди.  Бундай  таъ-  ичида  бу  хонадонга  қанчалар   дақиқадан  сўнг  юз-қўлини
       ҳам  кузги  япроқдек  ҳилвираб   нани анча пайтдан бери кутиб   ўрганиб қолган эди-я. Кетса, жо-  ювиб, қайтиб келди.
       турган қалби тутдек тўкилади.   юрган бўлса-да, бунчалар таъ-  нининг бир томири шу уйда қо-  - Нима бўлди, Наргизахон?
       Мадори қолмайди…           сир  қилишини  тасаввур  этол-  либ  кетса  керак…  Эри-чи,  уни   - Кўнглим алағда бўлди, не-
         Охирги пайтларда қайнона-  маганди. У…               қандай унутади? У кетгач, эри-  гадир…
       сининг  нигоҳларига  дош  бе-  У  юзини  қўллари  билан   ни албатта тез орада бошқа бир   -  Иссиқ-иссиқ  чой  ичинг,
       ролмай қолди. Ҳар гал дастур-  беркитди-да, ортига ўгирилди.   қизга  уйлантиришади.  Кўнгли-   ўтиб кетади.
       хонга  ўтиришганида,  Наргиза   Хотинларнинг  ҳай-ҳайлаши-  нинг  султони  бошқасига  умр   -  Йўқ,  ҳеч  нима  егим  йўқ.
       юрак  ҳовучлайди.  Ишқилиб,   га  ҳам  қарамай,  ўзини  кўча-  йўлдош  бўладими?  Йўқ-йўқ!   Мен…  Мен  нарсаларимни
       бугун уни кет демасинлар-да!..  га  урди.  У  то  уйга  келгунича   Бунга  чидамоқ  мушкул.  Аммо   йиғиштирай…
         Эрининг кўзига қарайвериб   юм-юм  йиғлаб  келди.  Ўзини   имкон қани? Қани нажот?..  - Нега?
       ҳам чарчаб кетди. Эри қовоғи-  ёстиққа  ташлаб,  дод  солиб   Айтилган  муҳлат  тугаши-  -  Ойи,  ахир  бугун  бир  ой
       ни  очмаса,  унинг  дарди-дунё-  йиғлади.  Тўрт  йиллик  зардоб   га атиги бир кун қолди, атиги   бўлди.
       сини  баттар  зулмат  чулғайди.   унинг  ичини  алам  бўлиб  куй-  бир кун. У шу тун ухламасдан   - Нима бўпти?
       Бу уйда омонат одамдек қадам   дирарди…                эрининг  юзига  термулиб  чиқ-  -  Ахир,  бугун…  мен  кети-
       ташлайди…                    -  Ҳай,  болам,  сизга  нима   ди. У эрини нақадар севарди-я!   шим керак эди…
         Ҳартугул,  қайнонаси  ўша  у   бўлди? Нега кетиб қолдингиз?   Эртага мана шу қадрдони унга   - Яхши ният қилинг, болам.
       қўрққан сўзни айтмаяпти. Яхши-  Ортингиздан  ҳаллослаб  югу-  бегона бўлишини ўйлаб, қалби   Ундан кўра, нима егингиз кела-
       ям, умид бор, Наргиза у боис кун   раман, етолмайман-а. Бу нима   тирналарди…     ётганини  айтинг.  Тағин  наби-
       санаб яшаяпти. Яшаётувди…  аҳвол? Менга қаранг-чи! - қай-  Унинг  кўзи  тонгга  яқин   рамнинг  қулоғи  чиноқ  бўлиб
         Кеча  қайнонаси  унга  бир   нонаси  унинг  атрофида  айла-  илинди.  Хўрозларнинг  қичқи-  қолмасин!
       тандир сомса ёпишни буюрди.   ниб-ўргиларди.           риғини  эшитиб,  юраги  ҳап-  -  Нималар  деяпсиз,  ойи,
       Бир сават сомса тайёр бўлгач,   Наргиза  ойисининг  гапла-  риқиб  кетди.  Мана  шу  тонг   юрагимни  атай  тиғламанг…
       унга  ҳам  кийиниб  чиқишини   рига  парво  қилмасди.  Ўзини   отмаса ҳам майлийди, дилидан   Тўхтанг… - Наргиза бармоқла-
       айтди.                     боса олмай ҳўнграб йиғларди.  ўтказди  Наргиза.  У  шу  бугун   рини ёш боладай санай кетди,
         - Тинчликми, ойижон?       - Майлига, ичингизни бўша-  ота уйига кетмоғи керак…  бир ойу ўн беш кун! Наҳотки?
         - Аммангиз набирасига сун-  тиб олинг, болам…          Жувон  тақдирга  тан  бер-  Наҳотки, у ҳам она бўлса?!
       нат тўйи қиляпти, тўйга бориб   Наргиза  шом  бўлса  ҳам   ди. Ўрнидан туриб, ташқарига   - Ойижон!
       келамиз, бўлақолинг.       ташқарига  чиқмади.  Ишдан   чиқди. Оғилхона томонда узоқ   -  Муборак  бўлсин,  болам.
         -  Мен  бормай  қўяқолай,         келган эрининг юпатишларига   ивирсиниб  юрди.  Қайнонаси-  Ўзига  шукур,  чин  кўзи  билан
       ойижон…                    қулоқ  осмади.  Тунда  бир  қа-  нинг  тез-тез  у  томонга  назар   бергани рост бўлсин!
         - Гапимни икки қилманг!  рорга келди: бу уйдан кетади.   ташлаб  қўяётганини  сезиб,   Наргиза  қайнонасини  қу-
         Наргиза    ҳафсаласизлик   Одамлар нима деса деяверсин,   ўкинди. Қачон кетаман деркин   чоқлаб олди, иссиқ бағрига бо-
       билан  кийиниб  чиқди.  Тўй-  эридан  ажрашган  деган  мало-  деб кутишяпти, ўйлади Нарги-  шини  қўйганча  йиғлаб  юбор-
       да  ҳам  бир  уй  тўла  хотин-ха-  мат туғмас аёл деган таънадан   за. Сўнг ўз-ўзига деди: «Пешо-  ди.  Кўз  ёшларига  қўшилиб,
       лажлар  ичида  бир  пиёла  чой   минг марта яхшироқ!   намда борини кўраман…»     армонлар унинг юрагини тарк
       ичилгунча  ўтира  олди,  холос.   Эрталаб  нонуштага  ҳам   У юз-қўлини ювиб, дастур-  этиб борарди…
       Худди  ҳамманинг  назари  ун-  чиқмаган  Наргиза  тугунлари-  хон томонга келаркан, оила аъ-       ДИЛБАР
                                                                                                                   29
   24   25   26   27   28   29   30   31   32