Page 25 - тиббиёт ва замон

ТИББИЁТ ХОДИМЛАРИ

МЕҲНАТИНИ МУҲОФАЗА ҚИЛИШ
ҲАМДА ИШ ЎРИНЛАРИНИ

ШАҲОДАТ КЎРИГИДАН ЎТКАЗИШ

Садриддин ҒАИБОВ, орхона ва таш-
Ўзбекистон Соғлиқни килотларда
сақлаш ходимлари касаба Кмеҳнат қилаёт-
уюшмаси Республика ган ишчи ва ходимлар-
Кенгашининг Наманган нинг ҳаёти ва соғлигини
вилояти бўйича меҳнат муҳофаза қилишнинг
техник инспектори. ўзига хос тартиб-тамо- йўриқномалар талабларига му- палаталарининг қарорлари, Ўзбе-
Бироқ ҳозирда айрим тибби- йиллари мамлакатимиз вофиқ ходимларни санитари- кистон Республикаси Президен-
ёт муассасаларида иш ўринлари Конституцияси, қатор я-маиший ва тиббий таъминлаш; тининг фармонлари, қарорлари
шаҳодат кўригидан ўтказилма- қонун ва бошқа меъёрий • ходимларнинг айрим ва фармойишлари, Ўзбекистон
ганлиги сабабли тиббиёт муас- ҳужжатларда ўз аксини тоифалари учун меҳнатни Республикаси Ҳукуматининг қа-
сасаларида зарарли ва хавфли топган. Жумладан, 2014 чеклашларни асослаш, ишлаб рорлари, ушбу Низом, хизматчи-
шароитларда ишловчи тиббиёт йил 15 сентябрда Ўзбе- чиқаришлар, муассасалар, лар ва ишчи касбларнинг асосий
ходимларига иш жойларидан кистон Республикаси ишлар, касблар, лавозимлар ва лавозимлари классификатори,
берилиши лозим бўлган имтиёз Вазирлар Маҳкамаси кўрсаткичларни имтиёзли пен- шунингдек, санитария меъёр-қои-
ва компенсацияларнинг тўлаб томонидан “Ходимлар сия таъминоти ҳуқуқини берув- далари ва гигиена нормативлари,
борилишида ходимлар ва иш бе- меҳнатини муҳофаза қи- чиларга тегишли деб топиш; қурилиш нормалари ва қоидала-
рувчилар ўртасида бир қатор му- лиш чора-тадбирларини • шу жумладан, меҳнатни ри, меҳнатни муҳофаза қилиш
аммолар юзага келмоқда. Маз- янада такомиллаштириш муҳофаза қилиш фонди маб- стандартлари тизими, меҳнатни
кур муаммоларни ҳал этишнинг тўғрисида”ги 263-сонли лағлари ҳисобига корхонада муҳофаза қилиш бўйича норма-
ҳуқуқий асоси “Иш ўринларини қарор қабул қилинган. меҳнат шароитлари ва муҳо- лари, қоидалар ва йўриқномала-
меҳнат шароитлари ва асбоб-ус- даги меҳнат шароитлари, соғ- фазасини яхшилаш тадбирла- ри, бошқа қонун ҳужжатлари ат-
куналарнинг жароҳатлаш хавф- лигига шикаст етказишнинг рини режалаштириш ва молия- тестацияни ўтказишнинг ҳуқуқий
лилиги юзасидан аттестациядан мавжуд хавфи, зарарли ва (ёки) лаштириш; асоси ҳисобланади.
ўтказиш тартиби тўғрисида”ги хавфли ишлаб чиқариш омил- Иш ўринларини шаҳодат
Низомда белгилаб қўйилган. лари таъсиридан ҳимоя қилиш Корхона, ташкилот ва кўригидан ўтказиш даврий-
Ушбу Низомнинг 1-бўлим чора-тадбирлари ҳамда оғир муассасалар раҳбарлари лигини корхонанинг ўзи бел-
1-бандида меҳнат шароитлари, ишларда, ноқулай, зарарли ва иш ўринларини шаҳодат гилайди, бироқ у ҳар 5 йилда
меҳнат жараёнининг оғирлиги (ёки) хавфли ишларда ва бошқа кўригидан ўтказиш тўғри- камида бир марта ўтказилади.
ва тиғизлиги, асбоб-ускуналар- алоҳида меҳнат шароитларида сидаги масала юзасидан Шаҳодат кўригидан ўз вақтида
нинг жароҳатлаш хавфлилиги ишловчи ходимларга берилиши тегишли ташкилотлар би- ўтказилиши юзасидан масъу-
юзасидан иш ўринларини шаҳо- керак бўлган компенсациялар- лан шартнома тузиш билан лият иш берувчига юкланади.
дат кўригидан ўтказиш, унинг дан хабардор қилиш; бирга муассасадаги мавжуд Иш ўринларини шаҳодат
натижаларини расмийлаштириш • иш жойларида меҳнат ша- иш ўринларини шаҳодат кўригидан ўтказиш бўйича
ҳамда улардан фойдаланиш, шу- роитларини назорат қилиш; кўригидан ўтказиб, унинг йиғилган барча материаллар
нингдек, иш ўринларини шаҳо- • касбий хавфни баҳолаш; натижалари асосида зарар- ҳисобот бериладиган матери-
дат кўригидан ўтказувчи ташки- • ходимларни якка тартибда- ли омиллари мавжуд бўл- аллар ҳисобланади ҳамда иш
лотларга қўйиладиган талаблар ги ва жамоавий ҳимоя восита- ган иш ўринларида ишлов- берувчининг архивида 50 йил
белгиланган бўлса, Низомнинг лари билан таъминлаш; чи тиббиёт ходимларига муддатда сақланади.
2-бандида барча иш берувчи- • меҳнат шароитларининг қўшимча имтиёзлар белги- Муассасанинг юридик мақо-
лар — корхоналар, муассасалар, ҳолати тўғрисида статистика лаб беришлари мумкин. ми қайта ташкил этилиши ло-
ташкилотлар учун бу мажбурий ҳисоботини тайёрлаш; • хизматчилар ва ишчи зим бўлгандан, шаҳодат кўриги-
ҳисобланиши таъкидланади. • меҳнатни муҳофаза қилиш касблари лавозимлари номлари- дан ўтказилган барча ҳужжатлар
Низомнинг 5-бандида аттес- ишларини ташкил этишнинг ни хизматчилар ва ишчи касбла- ҳамда йиғилган материаллар тў-
тация натижаларидан қуйидаги меҳнатни муҳофаза қилиш та- ри асосий лавозимлари класси- лиқ ҳажмда қайта ташкил этила-
мақсадларда фойдаланилади: лабларига мувофиқлигини тас- фикаторида ҳамда хизматчилар ётган корхонанинг ҳуқуқий ме-
• меҳнат шароитларини диқлаш; лавозимлари ва ишчи касблари- росхўрига, тугатилган тақдирда
меҳнатни муҳофаза қилиш • касб касаллигига шубҳа нинг тармоқ тариф-малака маъ- эса белгиланган тартибда давлат
бўйича нормалар, қоидалар ва туғилганда касалликнинг касб лумотномаларида кўрсатилган архивига берилади деб белгилаб
йўриқномалар талабларига му- билан боғлиқлиги тўғрисидаги номларга мувофиқлаштириш; қўйилди.
вофиқлаштириш тадбирларини масалани ҳал этиш, шунингдек • корхонада меҳнат шароит- Мазкур қарор билан тас-
ишлаб чиқиш ва амалга ошириш; касб касаллиги ташҳисини лари ва муҳофазасининг ҳола- диқланган Низомда белгилан-
• оғир ишларда, ноқулай, за- аниқлаш; ти тўғрисидаги ахборотларни ган талабларни жойлардаги иш
рарли ва (ёки) хавфли ишларда • ходимлар меҳнатининг тўплаш ва қайта ишлаш учун берувчи томонидан ижросини
ва меҳнатнинг бошқа алоҳида хавфсиз шарт-шароитларини асос ҳисобланади. таъминланса, муассасалар-
шарт-шароитларида банд бўлган таъминлаш билан боғлиқ маса- Низомда Ўзбекистон Респуб- даги ишчи ходимларга қулай
ходимларга қонун ҳужжатларида лалар ва келишмовчиликларни ликаси Конституцияси, Ўзбекис- ва хавфсиз меҳнат шароити
назарда тутилган имтиёзлар ва кўриб чиқиш; тон Республикасининг Меҳнат яратилиб ходимларга қўшим-
компенсацияларни белгилаш; • меҳнатни муҳофаза қилиш кодекси ва қонунлари, Ўзбекис- ча имтиёзлар белгиланишига
• ходимларни иш жойлари- бўйича нормалар, қоидалар ва тон Республикаси Олий Мажлиси эришган бўлади.
25