Page 7 - วารสารโรงพยาบาลสุรินทร์#10

รู้จักโรคความดันโลหิตสูง • เครื่องปรุงรส เช่น เกลือ น้ำาปลา ซอสปรุงรส ซีอิ๊ว น้ำามัน
หอย น้ำาบูดู น้ำาปลาร้า ซอสมะเขือเทศ ซอสพริก ผงหรือก้อนปรุง
สมนึก โตมะสูงเนิน รสต่างๆ

นักโภชนาการชำานาญการ • สารปรุงแต่งอาหารที่ไม่มีรสเค็ม เช่น ผงชูรส ผงฟูที่ใช้ทำาเบ
หัวหน้ากลุ่มงานโภชนศาสตร์ โรงพยาบาลสุรินทร์ เกอรี่ แป้งที่ใช้ชุบเนื้อหรือผักทอด สารกันบูด สารกันเชื้อราใน

1.อาการของความดันโลหิต ขนมปัง
สูง • อาหารหมักดอง อาหารแปรรูป ดังนี้
ผู้ป่วยความดันโลหิต - อาหารประเภทผัก เช่น ผักกาดดอง หัวผักกาดดอง
สูง จำานวนไม่น้อยมักไม่แสดง ตั้งฉ่าย มะนาวดอง ขิงดอง กระเทียมดอง หน่อไม้ดอง ผักเสี้ยน
อาการ ส่วนในรายที่แสดง ดอง เป็นต้น
อาการมักมีอาการปวดศีรษะ - ประเภทผลไม้ เช่น ผลไม้กระป๋อง ลูกบ๊วยเค็ม ลูก
มึนงง ตาพร่า เหนื่อยง่าย บ๊วยหวาน ฝรั่งดอง ลูกสมอดอง มะม่วงดอง มะยมดอง มะขาม
แน่นหน้าอก คลื่นไส้ หรือ แช่อิ่ม มะดันแช่อิ่ม เป็นต้น
อาจมีเลือดกำาเดาไหล - ประเภทเนื้อสัตว์ เช่น ไข่เค็ม เนื้อเค็ม ปลาเค็ม ปูเค็ม
2. อันตรายจากความดันโลหิตสูง ปลาแห้ง กุ้งแห้ง กะปิ ปลาร้า ปลาจ่อม หมูยอ หมูแฮม เบคอน
การมีภาวะความดันโลหิตสูง เป็นระยะเวลานานจะส่งผล ไส้กรอก ปลาหวาน เนื้อสวรรค์ หมูแผ่น หมูหยอง กุ้งหวาน
ต่อระบบประสาทและปลายประสาท เช่น ตาและสมอง โดยเฉพาะ ไส้กรอกอีสาน แหนม ส้มฟัก ปลาเจ่า ปลาส้ม ปลากระป๋อง
หากหลอดเลือดแดงแคบลง ทำาให้เลือดไหลจากหัวใจไปสู่อวัยวะ - ประเภทถั่ว เช่น เต้าเจี้ยว ถั่วเน่า เต้าหู้ยี้ เป็นต้น
้
้
้
้
ำ
ำ
ำ
ส่วนอื่นได้ยากส่งผลให้หัวใจ จะต้องสูบฉีดแรงขึ้นเพื่อส่งเลือดไป - นาจิ้มชนิดต่างๆ เช่น นาจิ้มสุกี้ นาจิ้มไก่ นาปลาหวาน
ำ
เลี้ยงทั่วร่างกาย แรงดันที่เกิดจากที่หัวใจบีบตัวแรงขึ้นทำาให้ผนัง เป็นต้น
้
้
้
ของหลอดเลือดเกิดแผล และบริเวณรอบแผลที่ผนังเลือดจะกลาย - นาจิ้มต่างๆ เช่น นาพริกเผา นาพริกปลาย่าง น้ำาพริก
ำ
ำ
ำ
้
้
ำ
ำ
เป็นที่สะสมของไขมันจนเกิดการอุดตัน และเป็นการเพิ่มความ หนุ่ม นาพริกกะปิ นาพริกแกงทุกชนิด เป็นต้น
เสี่ยงต่อการเกิดโรคอื่นๆ ได้ เช่น โรคหัวใจ โรคไต โรคอัมพฤกษ์ - อาหารประเภทขนม เช่น ขนมกรุบกรอบ ข้าวเกรียบ
อัมพาตจากโรคหลอดเลือดสมองแตก ตีบหรือตัน เป็นต้น ข้าวตังเสวย ขนมครองแครง ขนมใส่กะทิ รวมทั้งขนมหรืออาหาร
3.ความดันกับความเค็ม แปรรูปอื่นๆ เป็นต้น
้
้
้
ตัวการสำาคัญที่ทำาให้อาหารรสเค็ม ซึ่งเชื่อว่าก่อให้เกิด - เครื่องดื่มและนาดื่ม เช่น เครื่องดื่มเกลือแร่ นาแร่ นา
ำ
ำ
ำ
ปัญหาความดันโลหิตสูง คือโซเดียม การกินอาหารที่มีโซเดียมมาก ผลไม้ เป็นต้น
เกินไปจะเป็นอันตรายต่อร่างกายและมีความสัมพันธ์กับการเกิดโรค - อาหารธรรมชาติ เช่น ข้าว เนื้อสัตว์ ผัก ผลไม้ ซึ่งมี
ความดันโลหิตสูง การได้รับโซเดียมมากในร่างกายยังทำาให้มีการ โซเดียมน้อยมาก
สะสมของน้ำาตามส่วนต่างๆ ของร่างกาย เกิดภาวะบวมน้ำา ระดับ หลักการควบคุมอาหารของผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูง
เกลือแร่ในเลือดสูงเกินไปจะทำาให้เลือดแข็งตัวได้ และนำาไปสู่ภาวะ 1. ลดการกินอาหารที่มีโซเดียมสูง เช่น งดอาหารเค็มจัด
ต่างๆ ที่เป็นอันตรายต่อร่างกาย เช่น เส้นเลือดในสมองตีบตัน ไต ปริมาณโซเดียมที่แนะนำาต่อวัน สำาหรับผู้ใหญ่ให้น้อยกว่า 2,300
้
วาย หัวใจวาย จากการศึกษาพบว่า ถ้ากินเกลือแกงมากกว่า 1 มิลลิกรัม(เกลือ 1 ช้อนชา มีโซเดียม 2,000 มิลลิกรัม,นาปลา 1
ำ
ช้อนชา( 6 กรัม) ต่อวัน จะมีโอกาสเสี่ยงต่อความดันโลหิตสูงและ ช้อนโต๊ะ มีโซเดียม 1,100-1,490 มิลลิกรัม)
การกินเค็มจัด มีโอกาสเป็นมะเร็งในกระเพาะอาหารด้วย 2. ลดการกินอาหารแปรรูปทุกชนิด อาหารกึ่งสำาเร็จรูป
การกินอาหารที่ผ่านการแปรรูปน้อยๆ หรืออาหารจาก รวมทั้งอาหารกระป๋อง
ธรรมชาติ เช่น ผักสดใบเขียวในแต่ละวันให้มาก เนื่องจากผักใบ 3. เพิ่มผักสด ผลไม้รสไม่หวาน ที่ให้สารโพแทสเซียม
่
เขียว ผลไม้สดจะมีสารอาหารในกลุ่มวิตามินบี ที่เรียกว่า กรดโฟ ดื่มนมและผลิตภัณฑ์นมที่มีไขมันตาที่ให้แคลเซียม กินข้าวกล้อง/
ำ
ลิค ช่วยลดความเสี่ยงของสมองภาวะหลอดเลือดในสมองอุดตันได้ ธัญพืชและถั่วเปลือกแข็งที่ให้แมกนีเซียมและเส้นใยอาหาร
ร้อยละ 20 และโรคหัวใจได้ร้อยละ 15 การกินผักใบเขียวสดเป็น 4. ลดการกินอาหารที่มีไขมันสูง โดยเฉพาะอย่างไขมันอิ่ม
้
ำ
ประจำาในปริมาณที่มากเพียงพอ ทำาให้ร่างกายได้รับวิตามินและแร่ ตัว กะทิ เนื้อติดมัน หนังสัตว์ และลดการกินอาหารที่มีใช้นามัน
้
ธาตุเหล่านี้ ช่วยป้องกันโรคความดันโลหิตสูง โรคหลอดเลือดอุด ทอดซา เช่น ปาท่องโก๋ ไก่ทอด กล้วยแขก เป็นต้น อาหารที่ปรุง
ำ
ตันและโรคอัมพาตได้ ด้วยเนยขาว มาการีน เช่น เค้ก คุกกี้ ขนมปัง เป็นต้น
่
ตัวอย่างอาหารที่มีโซเดียม 5. เพิ่มการกินเนื้อสัตว์ที่มีไขมันตา เช่น ปลานึ่ง ปลาต้ม
ำ
อาหารที่มีโซเดียมเป็นส่วนประกอบ ที่มีรสเค็ม ได้แก่ 6. ลดหรืองดเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์ และงดสูบบุหรี่
เกลือแกง เครื่องปรุงรสต่างๆ และไม่มีรสเค็ม ได้แก่ ผงชูรส ผงฟู กินเค็มน้อยลงสักนิด
สารกันบูดและอาหารประเภทเนย เนยเทียม น้ำาสลัดชนิดครีมและ
ใส เพื่อพิชิตโรคความดันโลหิตสูง
5