Page 38 - การปรับปรุงพันธุ์ไม้สนในประเทศไทย
P. 38
สวนรวมพันธุ์ (Clone bank)
สวนรวมพันธุ์ หมายถึงการรวบรวมชนิดหรือพันธุ์ไม้ที่คัดเลือกไว้มา
ปลูกรวมไว้ด้วยกัน โดยวัตถุประสงค์เพื่อเก็บรักษาหรืออนุรักษ์พันธุ์ไม้ที่ดีเอาไว้
การสร้างสวนรวมพันธุ์ใช้วิธีการขยายพันธุ์แบบไม่อาศัยเพศจากแม่ไม้ที่คัดเลือก
ไว้ ซึ่งยังคงลักษณะสายพันธุ์เดิมของ
ต้นแม่ทุกประการ สวนรวมพันธุ์สามารถ
ใช้เป็นแหล่งวัตถุดิบที่จะนำไปใช้ประโยชน์
ในกิจกรรมการปรับปรุงพันธุ์และงานวิจัย
อื่นๆ ในรูปของผลผลิตเมล็ดหรือชิ้นส่วน
ของต้นไม้ นอกจากนี้ยังเป็นแหล่งอนุรักษ์
พันธุกรรมที่ดีเอาไว้ในกรณีที่ป่าธรรมชาติ
หรือแหล่งเดิมถูกทำลาย
การดำเนินงานที่ผ่านมาโครงการปรับปรุงพันธุ์ไม้สนได้ดำเนินการจัด
สร้างสวนรวมพันธุ์ไม้สนสามใบและไม้สนคาริเบียที่สถานีวนวัฒนวิจัยแม่สะนาม
จังหวัดเชียงใหม่ โดยเก็บยอดหรือกิ่งพันธุ์ (scion) จากแม่ไม้มาทำการต่อยอด
(grafting) และนำมาปลูกรวมกันไว้เป็นสวนรวมพันธุ์
การจัดสร้างสวนรวมพันธุ์ของไม้สนสามใบดำเนินการในปี พ.ศ. 2522
ที่บ้านแม่สะนาม อำเภอฮอด จังหวัดเชียงใหม่ โดยทำการคัดเลือกแม่ไม้
สนสามใบจาก 3 แห่ง ในหน่วยงานของโครงการปรับปรุงพันธุ์ไม้สน รวมทั้งหมด
76 แม่ไม้ โดยแยกรายละเอียด ดังนี้
1) แม่ไม้สนสามใบจากป่าธรรมชาติบ้านแม่ริด อำเภอแม่สะเรียง
จังหวัดแม่ฮ่องสอน จำนวน 24 แม่ไม้
2) แม่ไม้สนสามใบจากแปลงปลูกสวนผลิตเมล็ดพันธุ์ ที่สถานีวนวัฒน
วิจัยห้วยบง จังหวัดเชียงใหม่ จำนวน 22 แม่ไม้
32 การปรับปรุงพันธุ์ไม้สนในประเทศไทย
กรมป่าไม้
