Page 39 - การปรับปรุงพันธุ์ไม้สนในประเทศไทย
P. 39
3) แม่ไม้สนสามใบจากป่าธรรมชาติ อุทยานแห่งชาติดอยอินทนนท์
จังหวัดเชียงใหม่ จำนวน 30 แม่ไม้
การคัดเลือกแม่ไม้ (Plus tree selection)
การคัดเลือกแม่ไม้เป็นขบวนการที่
สำคัญของการปรับปรุงพันธุ์ไม้ป่า มีวัตถุประสงค์
เพื่อการคัดเลือกคุณลักษณะที่ดีของต้นไม้เพื่อการ
ขยายพันธุ์ต่อไป โดยมุ่งหวังผลตอบแทนทาง
สายพันธุ์ (genetic gain) สูงที่สุด เร็วที่สุด และ
ถูกที่สุด ในขณะเดียวกันก็รักษาฐานพันธุกรรม
(genetic base) ไว้ให้กว้าง เพื่อให้มั่นใจว่าจะได้
ผลตอบแทนทางพันธุ์เพิ่มขึ้นในรุ่น (generation)
ต่อๆ ไป (Zobel and Talbert, 1984 อ้างโดย
วิเชียร, 2542)
หลักการคัดเลือกแม่ไม้เพื่อการปรับปรุงพันธุ์ คือ คัดเลือกต้นที่มี
คุณลักษณะต่างๆ ที่ต้องการดีที่สุดเพื่อใช้เป็นพ่อและแม่ในงานการผสมพันธุ์
และงานการผลิตเมล็ดไม้คุณภาพดี ทั้งนี้อยู่บนสมมติฐานที่ว่า พ่อแม่ที่มีลักษณะ
ทางพันธุ์ดีย่อมจะถ่ายทอดลักษณะดีไปสู่ลูกหลานเสมอ
โครงการปรับปรุงพันธุ์ไม้สนได้ทำการคัดเลือกแม่ไม้สนจากแหล่งต่างๆ
โดยคัดเลือกจากป่าธรรมชาติ แปลงทดสอบถิ่นกำเนิด สวนผลิตเมล็ดพันธุ์
และสวนป่าปลูก ซึ่งถิ่นกำเนิดเดิม (origin) ของแม่ไม้ที่คัดเลือกมีทั้งในประเทศ
และต่างประเทศ การคัดเลือกแม่ไม้ที่ดำเนินการโดยโครงการปรับปรุงพันธุ์ไม้สน
จนถึงปัจจุบัน มีดังนี้
การปรับปรุงพันธุ์ไม้สนในประเทศไทย 33
กรมป่าไม้
