Page 160 - การวิเคราะห์อภิปรัชญาที่ปรากฎในสารัตถะแห่งคัมภีร์มิลินทปัญหา
P. 160
๑๓๙
พยากรณ์ มีการแบ่งเป็น ๖ หมวด ประกอบด้วย ๑) ปุพพปโยคสถาน ๒) มิลินทปัญหาสถาน ๓)
ุ
เมณฑกปัญหาสถาน ๔) อนุมานปัญหาสถาน ๕) ลักขณปัญหาสถาน ๖) อปมากถาปัญหาสถาน ซึ่ง
ิ
สอดคล้องกับ วศิน อนทสระกล่าวไว้ในหนังสือเรื่อง อธิบายมิลินทปัญหา สรุปได้ว่า พระนาคเสนได้
ุ
ุ
ตอบปัญหาพระยามิลินท์ด้วยความรอบรู้ฉลาดและแหลมคม มีอปมาอปไมยที่เหมาะสมหาเปรียบได้
ยาก เกียรติคุณท่านระบือไปทั่วโลก ตามประวัติ พระนาคเสนเถระ เป็นพระอรหันต์ ถึงพร้อมด้วย
ปฏิสัมภิทา คือ แตกฉานในอรรถ ในธรรม ในภาษา และในปฏิภาณ ค าตอบของท่านต่อพระเจ้ามิลินท์
จึงน่าทึ่งเป็นอันมาก ผู้สนใจในหลักธรรมทางพระพุทธศาสนาจึงควรได้อ่านหนังสือเล่มนี้เป็นอย่างยิ่ง
๑
๒. การถามตอบปัญหานั้นเป็นไปในหลายลักษณะเช่นการตอบปัญหาแบบวิภัชวาท คือ
การแยกตอบทีละปัญหา และการตอบปัญหาแบบวิภาษวิธี เป็นการถามตอบแบบย้อนถามผู้ถาม
ปัญหาด้วยเหตุผลจนท าให้ผู้ถามจ านนด้วยเหตุผลที่จะแย้งได้ และสามารถน าวิธีการถามตอบในมิลิ
นทปัญหานี้มาประยุกต์ใช้กับชีวิตประจ าวันได้ ซึ่งสอดคล้องกับศรัณย์ เลิศรักษ์มงคลกล่าวไว้ใน
หนังสือเรื่องการวิเคราะห์มิลินทปัญหาเกี่ยวกับปัญหาความไกลแห่งพรหมโลกสรุปได้ว่า คัมภีร์มิลินท
ปัญหาเป็นคัมภีร์ส าคัญคัมภีร์หนึ่งในพระพทธศาสนาที่มีจุดมุ่งหมายของการแต่งขึ้นเพอใช้เป็นคัมภีร์
ุ
ื่
ส าหรับอธิบายพระธรรมวินัย ด้วยการถามตอบปัญหาเป็นไปในหลายลักษณะ คือ การใช้การอนุมาน
ุ
(คาดคะเน) และอปมา (การเปรียบเทียบ) การใช้วิธีย้อนถามเพอให้ผู้ถามตอบเอง
ื่
(ปฏิปุจฉาพยากรณียปัญหา) เป็นต้น และสอดคล้องกับพระมหาวสิษฐปญฺญาวฑฒโน ที่ได้ท าวิจัย
๒
ฺ
์
ิ
ุ
เรื่องการศึกษาเชิงวิเคราะห์เรื่องอปมากถาในมิลินทปัญหาพบว่าคัมภีร์มิลินทปัญหาเป็นเรื่องราวการ
โต้ตอบปัญหาระหว่างพระเจ้ามิลินท์ผู้ถามกับพระนาคเสนผู้ตอบเป็นคัมภีร์ที่ส าคัญยิ่งคัมภีร์หนึ่งใน
ุ
ิ
้
พระพทธศาสนาฝ่ายเถรวาทพระอรรถกถาจารย์ในลังกาโดยเฉพาะพระพทธโฆษาจารย์มักอางอง
ุ
ข้อคิดเห็นในคัมภีร์นี้เป็นหลักฐานยืนยันการตีความหมายพุทธธรรมในงานของท่านคัมภีร์มิลินทปัญหา
มีคุณค่าทั้งในด้านเนื้อหาสาระที่สอดคล้องตามบาลีพระไตรปิฎกและในด้านอรรถรสแห่งวรรณคดีบาลี
เป็นคัมภีร์พทธปรัชญาที่มีลีลาการด าเนินเรื่องที่ชวนติดตามเช่นเดียวกับบทสนทนาของพลาโต้
ุ
๑ วศิน อินทสระ,อธิบายมิลินทปัญหา,(กรุงเทพมหานคร: มหามกุฏราชวิทยาลัย, ๒๕๒๘),
หน้า ก-ข.
๒ ศรัณย์ เลิศรักษ์มงคล,การวิเคราะห์มิลินทปัญหาเกี่ยวกับปัญหาความไกลแห่งพรหมโลก,หน้า
๑.[ออนไลน์], แหล่งที่มา: www.vcharkarn.com/vblog/88417 [๑๓ สิงหาคม ๒๕๖๐].
