Page 39 - พันธะเคมี

39

2) sp -ไฮบริดออร์บิทัล
2

sp -ไฮบริดออร์บิทัลเป็นการรวมออร์บิทัล-2s 1 ออร์บิทัลกับออร์บิทัล-2p 2 ออร์บิทัล เกิดเป็น sp2-
2
ไฮบริดออร์บิทัล รวมเป็นไฮบริดออร์บิทัล 3 ออร์บิทัลที่มีรูปร่างเหมือนกันและระดับพลังงานเท่ากัน

2
พิจารณาโมเลกุลเอทิลีน (C H ) อะตอม C ในสภาวะพื้นมีโครงแบบอิเล็กตรอนเป็น 1s 2s 2p
1
2
x
2 4
2p เมื่อเกิดไฮบริไดเซชันโดยอิเล็กตรอน 1 อิเล็กตรอนในออร์บิทัล-2s เลื่อนขึ้นไปอยู่ในออร์บิทัล -2p แล้ว
1
y
z
เกิดการผสมระหว่างออร์บิทัล -2s 1 ออร์บิทัลกับออร์บิทัล -2p 2 ออร์บิทัลเกิดไฮบริดออร์บิทัลจ านวน 3 ออร์
2
บิทัล ที่เรียกว่า sp - ไฮบริดออร์บิทัล แสดงดังภาพที่ 31
2
sp -ไฮบริดออร์บิทัลที่เกิดขึ้นทั้ง 3 ออร์บิทัลจะมีรูปร่างและพลังงานเท่ากัน ดังภาพที่ 32 โดยทั้ง 3
๐
ออร์บิทัลอยู่ในระนาบเดียวกัน และท ามุม 120

2
ภาพที่ 31 การเกิด sp - ไฮบริดออร์บิทัล

2
ภาพที่ 32 รูปร่างของ sp - ไฮบริดออร์บิทัล
2
การเกิดพันธะในโมเลกุล C H จะมีพันธะระหว่าง C-C ที่เป็น sp -ไฮบริดออร์บิทัลทั้งสองอะตอมโดย
2 4
C ทั้งสองเข้าใกล้กันจะเกิดการซ้อนทับกันทางด้านหัวระหว่าง sp กับ sp - ไฮบริดออร์บิทัลเป็นพันธะซิกมา
2
2
และเกิดการซ้อนทับทางด้านข้าง (side to side overlap) ระหว่างออร์บิทัล -2p ที่ไม่เกิดไฮบริไดเซชันของ
z
2
ทั้งสองอะตอม เกิดเป็นพันธะที่เรียกว่า พันธะไพ (π-bond) ดังภาพที่ 33 ส่วน sp - ไฮบริดออร์บิทัลอีก 2
ออร์บิทัลที่เหลือของ C แต่ละอะตอมจะเกิดการซ้อนทับทางด้านหัวกับอะตอม H ทั้งหมด 4 อะตอมเกิดเป็น

พันธะซิกมา

เคมี 1 พันธะเคมี โดยนายวัชรินทร์ เลาะหะนะ