Page 72 - ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับซากดึกดำบรรพ์

หน้า 67 ความรู้เบื ้ องต้นเกี ่ ยวกับซากดึกดำาบรรพ ์

1. โคโนดอนต์ (Conodonts)

ลักษณะทั่วไป : เป็นสัตว์มีกระดูกสันหลังในชั้นโคโนดอนตา (Class Conodonta) มีรูปร่าง
คล้ายปลาไหลหรือหนอนขนาดเล็ก มีฟันอยู่เต็มปาก โดยฟันมีหลายรูปร่าง ทั้งเป็นทรง
ี
กรวย อันเป็นที่มาของชื่อภาษากรก “konos” หมายถึง กรวย (cone) และ“odont” หมายถึง
ั
ำ
ั
่
ฟน (tooth) ฟนตาแหนงอนๆ อาจเป็นแผ่นคล้ายใบเลื่อย ใบมีด หรือใบไม้ มีขนาดไม่เกิน
่
ื
1 มิลลิเมตร โคโนดอนต์เป็นซากดึกดำาบรรพ์ดัชนี (Index fossil) ที่สำาคัญในช่วงมหายุค
พาลีโอโซอิกและสูญพันธุ์ในช่วงสิ้นสุดยุคไทรแอสซิก
ช่วงเวลาที่ปรากฎบนโลก : ยุคแคมเบรียน (ประมาณ 530 ล้านปีก่อน)
สถานะปัจจุบัน : สูญพันธุ์เมื่อสิ้นสุดยุคไทรแอสซิก (ประมาณ 200 ล้านปีก่อน) (จำานวนกว่า
1,000 สปีชีส์)
แหล่งที่อยู่อาศัย : อาศัยอยู่ในทะเล
หินที่พบบ่อย : หินปูน หินดินดาน หินโคลน
ลักษณะซากดึกดำาบรรพ์ : เป็นซากดึกดำาบรรพ์จุลภาค (Microfossil) จำาเป็นต้องอาศัยการ
ศึกษาภายใต้กล้องจุลทรรศน์ มักพบชิ้นส่วนฟัน ซึ่งโคโนดอนต์ในแต่ละยุคจะมีลักษณะสัณฐานที่
แตกต่างกันอย่างชัดเจน จึงเหมาะสำาหรับใช้เป็นซากดึกดำาบรรพ์ดัชนี (Index fossil)
แหล่งซากดึกดำาบรรพ์โคโนดอนต์สามารถพบมากตามแหล่งภูเขาหินปูน เช่น บริเวณจังหวัด
สตูล พัทลุง กาญจนบุรี เลย แม่ฮ่องสอน

ภาพโครงสร้างฟันของโคโนดอนต์
(ดัดแปลงจาก Barham, 2015)

ลักษณะฟันของโคโนดอนต์รูปร่างต่างๆ
(ภาพจาก Saraswati & Srinivasan, 2015)