Page 56 - เที่ยวพิพิธภัณฑ์มีนบุรี ใน E-Book
P. 56
อาชีพหลักของชาวมีนบุรีในอดีตนั้น คือการเกษตรและหาปลา เนื่องจากมีนบุรีมีแหล่ง
ี
็
น้ำมาก ซึ่งพบสัตว์น้ำหลายชนิด เช่น ปลาตะเพยน ปลานวลจันทร์ ปลาสวาย ปลาช่อนนา เปนต้น
่
ห้องนี้จึงได้มีการจัดแสดงอุปกรณ์พื้นบ้านต่าง ๆ ที่ทำจากไม้ไผ่ เพื่อใช้ในการจับปลาเชน ข้อง อี้จู้
สุ่ม ไซ ฯลฯ
ข้อง
ข้อง เป็นเครื่องจักสาน ใช้สำหรับใส่ปลา สานด้วยไม้ไผ่ ถ้ามีขนาดใหญ่เรียกว่า “ข้องหลวง”
ถ้ามีรูปทรงแนวนอนเรียกว่า “ข้องเป็ด” ใช้ใส่ปลา กุ้ง หอย ทุกชนิด ใช้ในเวลาที่ออกหาปลา
โดยผูกข้องไว้ที่เอว ถ้าจับปลาที่มีขนาดใหญ่นิยมใช้ข้องเป็ด เพราะปลาไม่ต้องงอตัวอยู่ในข้อง
ปลาจะนอนตามความยาวของตัวข้อง จะทำให้ปลามีชีวิตอยู่ได้นาน ถ้าขังปลาด้วยข้องเป็ดแล้ว
นำไปแช่น้ำที่ไหล ยิ่งจะทำให้ปลามีชีวิตอยู่ได้หลายวัน
สุ่ม
เป็นเครื่องมือสำหรับครอบจับปลาในน้ำตื้น ทำจากไม้ไผ่
ประมาณ 60 เส้น สานขึ้นเป็นรูปวงกลม ใช้เป็นเส้นตั้งกระจาย
เปนรัศมีโดยรอบ จากนั้นจึงดัดให้มนโค้งลงเท่ากันทุกเส้น ใช้ไม้ไผ่
็
สานข่มหนึ่งยกหนึ่งให้มีตาห่างพอสมควร ตอนบนเป็นวงแคบ
แล้วค่อยบานผายกว้างออกที่ปลายโคน นับเป็นของใช้พื้นบ้าน
ที่มีอยู่ทั่วทุกภาค การสุ่มปลามักสุ่มในห้วงน้ำ ไม่กว้างและไม่ลึกนัก
สุ่มไปเรื่อย ๆ เหมือนคำว่า สุ่มสี่สุ่มห้า แล้วเอามือล้วงควานภายในสุ่ม
ถ้าครอบปลาได้จะควานจับใส่ข้องที่มัดสะพายติดตัวไป
