Page 5 - ЖУРНАЛ Ойунский с обложкой

Ґс саха тірµі±эр...

5
Бу µтµі µірµµлээх ірігій кµннэргэ
Этигэн хомуспун, дьэ, тардыым, дьэ, охсуум!
Бу дьоллоох-соргулаах кµлµмнэс кµннэргэ
Эйэ±эс тойукпун, дьэ, ыллыым, дьэ, туойуум!
Ï.À.Ойуунускай.
Былатыан барытыгар бастакы этэ

Туруоруммут соругун ситиһиигэ, быһаарыыга
туруулаһан туран охсуһан, кини холобур буолу-
охтаах. Ити барыта Былатыаҥҥа баара.
ХХI-c үйэ бастакы кэрдиис кэмигэр биһиги
республикабыт 100 сааһын туолуоҕа. 2022 сылга
биһиги, сахалар бэйэбит тыһыынчанан усту-
оруйабытыгар аан маҥнай Былатыан тэрий-
бит, олохтообут государственноһын 100 сыла
туолуутун бэлиэтиэхпит. Дьэ ону тугунан
көрсүөхпүтүн сөбүй диэн боппуруос биһигини
барыбытын болҕомто киинигэр тута сылдьы-
ахтаах. Бастатан туран, аан дойду сайдыыта
көрдөрөрүн да курдук, биһиги бары киэҥ били-
илээх буолуохтаахпыт. Билии — бу аныгы киһи
улахан баайа. Иккиһинэн, онно олоҕуран саҥа
техниканы, саҥа технологиялары олоххо кил-
лэрии ол биһиги сайдыыбытын көрдөрүөхтээх.
Ол биһиги сайдыыбыт инники диэки барыыты-
гар улахан күүс буолуохтаах. Саҥа технология-
ны киллэрбэккэ, киниэхэ олоҕуран сайдыыны
Саас кэлэн, биһиги тыаларбыт, алаастарбыт ыыппатахпытына биһиги устуоруйаҕа хаалан ха-
киэркэйэн, салгыммыт ырааһыран, киһини чах- алыахпыт. Урукку таһыммытыгар сылдьар буол-
чы уйадытар күннэр үүннүлэр. Көтөр-сүүрэр лахпытына, бу олох табыллыбат түгэн буолуоҕа.
барыта үөрэр-көтөр. Ол гынан баран биһиги Эт-хаан өттүнэн сайдан, биһиги уһун үйэлээх
олус тыйыс айылҕалаах сиргэ олоробут. Ман- норуот, нация быһыытынан холобур буоларга
нык күннэргэ, түбэспиччэ буолбатах, маннык дьулуһуохтаахпыт. Чөл олох, уһуннук олоруу,
устуоруйаҕа киирэр күҥҥэ, саха норуота ула- доруобай буолуу, төһө да кырдьыбытыҥ иһин
ханнык сүгүрүйэр алааһыгар кэлэн туран, кини саас-үйэ тухары айымньылаах үлэҕэ кыттыһан,
биир кырдалыгар тутуллубут буор муосталаах, бииргэ үлэлээһин, бииргэ олоруу саха киһитин
муус түннүктээх балаҕаныгар киһи сүгүрүйэр дьоло. Ол туһунан Былатыан Алексеевич мэлдьи
даҕаны, сөҕөр даҕаны, махтанар даҕаны. Ман- этэр этэ.
нык усулуобуйаҕа дьон-сэргэ төрөөн-ууһаан, Түмүкпэр этиэм этэ, биһиги айылҕаны кытта
саха омугу аатырдар ыччаттары төрөтөн, биһиги былыр-былыргыттан алтыһан олорбут дьоммут.
сүрдээх ыарахан, бары өттүттэн батталга олор- Биһиги олохпут, менталитеппыт, философиябыт
бут норуоппутун уһугуннаран, көҥүл туһугар бүүс-бүтүннүүтэ айылҕаны кытта сибээстээҕэ.
охсуһан, сайдыы туһугар олохторун биэрбиттэ- Онон аҥардас тылы эрэ буолбакка айылҕаны
рэ. Кинилэртэн биирдэстэринэн Платон Алек- харыстыахха, сайыннарыахха, билиибитинэн-
сеевич Ойуунускай буолар. көрүүбүтүнэн киниэхэ көмөлөһүөххэ, кинини
Платон Алексеевич барытыгар бастыҥ этэ. тупсарыахха. Дьэ ол иһин сир үлэтинэн дьарык-
Кини биһиги республикабытын олохтообут таныахха. Бу баайбыт биһиэнэ хостонор буолба-
дьонтон, саас өртүнэн ылар да буоллахха, син тах, бу сирбит, бастатан туран, биһигини куруук,
аҕа киһи этэ. Биһиги бастаан государственноһы мэлдьи сайыннара туруо. Сири таптыахха, сири
ылбыт кэммитигэр кини биһиги Бырабыыта- ытыктыахха, сир биһиги дьолбут буолар. Онон
лыстыбабыт, Ситэриилээх Кэмитиэппит Бэ- таатталар сир үлэтинэн күүскэ дьарыктаныҥ.
рэссэдээтэллэрэ этэ. Кини сэбиэскэй кэмҥэ
Суруйааччылар сойуустарын тэрийэн, бастакы М.Е.НИКОЛАЕВ
бэрэссэдээтэл этэ. Кини саха тылын, чуолаан, СР бастакы Президенэ, РФ Федеральнай
үөрэтиигэ чинчийэр институту тэрийэн, баста- мунньа±ын Государственнай
кы директор этэ. Былатыан барытыгар бастакы Думатын депутата,
этэ. Ити кини ураты ис кыаҕын, кини эт-хаан СР государственнай советнига.
өттүнэн, өйүнэн-санаатынан модун күүстээҕин Муус устар 26 кµнэ, 2013 с.
көрдөрөр. Дэлбэрийбит.
Ханнык баҕарар үйэҕэ охсуһуу кэмигэр тах-
сыыга улахан билии-көрүү, күүстээх санаа баар
буолуохтаах. Ол иһин даҕаны кини бастакы
этэ. Платон Алексеевич биһиги норуоппутун
бары өттүнэн сайыннарбыта. Государственнай
тутууну саҕалаан, сахалар бу эһиги бэйэҕит
былааскыт, онно олоҕуран сайдыахпыт диэн
өйдөтөр, холобур буолар этэ. Сахалар эһиги
өй-санаа өттүнэн сайдыаххыт диэн суруйаач-
чы быһыытынан сүрдээх улахан айымньылары
айбыта. Кини саха омуга былыр-былыргыттан
айбыт, бэйэтин олоҕун, баҕа санаатын ууста-
ан-ураннаан көрдөрбүт айымньытын — улуу
олоҥхотун сурукка-бичиккэ тиһэн, норуотугар
таһаарбыта. Ити биир киһиэхэ барыта баара
киһини улаханнык сөхтөрөр. Онон мин этиэм
этэ, уһуктуу саха норуотугар куруук, мэлдьитин
баара. Онуоха кинилэр уһукталлар этэ бэйэлэ- Михаил Николаåв суруйааччы тіріібµт
рин салайааччыларынан. Чуолаан салайааччы алааґыгар 2013 с.
киһи бары өттүнэн сайдыылаах буолуохтаах,
бары өттүнэн олоххо бэриниилээх буолуохтаах.