Page 215 - Aardrijkskunde Vakstudie 2_20142015

8.4.8 Tot slot

Het groeitempo van de wereldbevolking neemt steeds verder af. Qua vergrijzing en
bevolkingskrimp loopt Europa in de wereld voorop. Zodra het kindertal per vrouw gaat
dalen, treedt vergrijzing op, en indien het kindertal onder het vervangingsniveau komt en
blijft, volgt op termijn ook krimp als wordt afgezien van migratie. Europa staat aan de
vooravond van krimp. Voor de Europese Unie als geheel wordt bevolkingsdaling verwacht
tegen het jaar 2040. Binnen de EU komt krimp op dit moment vooral voor in de nieuwe
lidstaten. In grote delen van de EU neemt de potentiële beroepsbevolking al af. Bovendien
is deze beroepsbevolking ook aan het vergrijzen.

Ieder werelddeel bewandelt een eigen vergrijzingtraject: Europa voorop, Afrika
achteraan. De Europese Unie is zelfs nog iets sterker vergrijsd dan Europa als geheel. Er
komt een aanzienlijk versnelling van het vergrijzingproces aan maar medio deze eeuw zal
Europa als eerste de fase betreden waarin het proces gaat stagneren. Volgens de huidige
prognoses zal de bevolking dan gemiddeld veel ouder zijn dan de huidige en loopt de
bevolkingsomvang langzaam terug. Op korte termijn wacht Europa een aantal
uitdagingen die in het teken staan van vooral aanpassen aan de demografische
omstandigheden. Nu al hebben 18 van de 27 EU-landen ten minste 1 regio die te maken
heeft met krimp. Iedere regio maakt ook een eigen vergrijzingproces door. Het bestuurlijk
begeleiden van krimp is één van die uitdagingen: er zorg voor dragen dat juist ook
krimpregio’s een aantrekkelijke woon- en werkomgeving blijven.

8.5 Demografische ontwikkelingen in de wereld33
8.5.1
Algemene demografische ontwikkelingen in de wereld

Vandaag de dag heeft de wereld 7 miljard inwoners. De grens van zes miljard werd begin
1999 gepasseerd, die van zeven miljard werd eind 2011 bereikt. Dat is een net iets korter
interval dan de overgang van vijf (in 1987) naar zes miljard (in 1999). Ondanks het feit dat
er meer inwoners zijn, verloopt de bevolkingsgroei dus iets trager. De passage naar acht
miljard komt er tegen 2025, die naar negen miljard rond 2045. Later deze eeuw wordt een
stabilisatie verwacht rond negen à tien miljard mensen. Dat zijn althans de uitkomsten
van de middenvariant van de meest recente bevolkingsprognoses van de VN, en die
variant is uiteraard met onzekerheid omgeven. De VN verwachten dat de gemiddelde
levensverwachting nog zal toenemen. Een steeds langzamer verlopende groei van de
wereldbevolking kan dan alleen worden toegeschreven aan een verdere daling van het
gemiddeld kindertal. Wereldwijd is dat al spectaculair gedaald, van 5,0 kinderen per
vrouw rond 1950 naar circa 2,5 nu, dat wil zeggen een halvering. Was dat niet gebeurd
dan had de teller nu reeds op 10 miljard gestaan, en rond 2050 op misschien wel 35
miljard. Daarom zal het een enorme opgave zijn om later deze eeuw stabilisatie van de
wereldbevolking te bereiken op een niveau van tegen de tien miljard mensen. Dat houdt
verband met:

- De huidige, jonge leeftijdsopbouw van de wereldbevolking. Zelfs al zouden
degenen die nu nog geen kinderen hebben gemiddeld maar twee kinderen per

33 (Beets, 2009)

1 AA VS 2 215 © 2014 Arteveldehogeschool