Page 13 - ชุดฝึกทักษะการวิเคราะห์โวหารภาพพจน์ในวรรณกรรม ชุดที่ 2 เรื่องอุปมา

แบบฝึกทักษะการวิเคราะห์โวหารภาพพจน์ในวรรณคดีและวรรณกรรม
10

๓. อธิพจน / อติพจน์ คือ โวหารซึ่งกวีบรรยายออกมาแล้วจะนำเอาความจริงมาจับไม่ได้
์

เพราะเกินความจริง

ตัวอย่าง
มาดแม้จะหาดวง วิเชียรช่วงเท่าคีร ี

ี
หาดวงสุริย์ศร ก็จะได้ดุจดังใจ
จะหาโฉมให้เหมือนนุช จนสุดฟ้าสราลัย
ุ

ตายแล้วและเกิดใหม่ ไม่เหมือนเจ้านฤมล
(กาพย์นางลอย : รัชกาลที่ 2)

*อวพจน์ คือ โวหารซึ่งกวีบรรยายออกมาแล้วจะนำเอาความจริงมาจับไม่ได้ เพราะต่ำ
กว่าจริง

4.
ตัวอย่าง
สัญลักษณ์ คือ การนำคำหนึ่ง ๆ มาหมายความแทนอีกคำหนึ่ง โดยคำที่นำมานั้นเป็นที่
ิ้
เล็กเท่าขี้ตาแมว, รออึดใจเดียว, เพียงชั่วลัดนวมือเดียว

รู้จัก
และเข้าใจกันทั่วไป เช่น สีทอง หมายถึง นิมิตหมายที่ดี ฤกษ์ดี หรือสง่างาม, สีชมพู

หมายถึง ความรัก ความสุข ความปลาบปลื้ม, ดอกหญ้า หมายถึง ความต่ำศักดิ์
ตัวอย่าง

ดอกหญ้าต้นข้างกายปลายหักพับ ซบยอดกับโคนต้นคอยคนย่ำ
เพราะอ่อนแอจึงเข็ญเป็นประจำ ค่าความช้ำระหว่างเรามีเท่ากัน

(ดอกหญ้า : เกษม บุณยมาลิก)