Page 77 - Proceeding_รวมปก_Neat

The 1 National Conference on SROI 75
st

1. ความส าคัญของค่าตัวแทนทางการเงินส าหรับการค านวณมูลค่าของชีวิต

ในกำรประเมินควำมคุ้มค่ำจำกกำรลงทุนด้ำนวิทยำศำสตร์ กำรวิจัยและนวัตกรรม โดยใช้เทคนิค

ผลตอบแทนจำกกำรลงทุนด้ำนสังคม (Social return on investment: SROI) ในแผนงำนหรือโครงกำรที่มี

ผลกระทบต่อกำรลดควำมสูญเสียชีวิตมนุษย์มีควำมจ ำเป็นต้องใช้ค่ำตัวแทนทำงกำรเงินส ำหรับกำรค ำนวณ

มูลค่ำของชีวิตที่เหมำะสม เพรำะว่ำหำกใช้ค่ำที่มำกเกินไปหรือน้อยเกินไปก็จะท ำให้ผลตอบแทนจำกกำรลงทุน

มีกำรเบี่ยงเบนไปจำกค่ำที่ควรจะเป็น ซึ่งจำกประสบกำรณ์กำรประเมินที่ผ่ำนมำของส ำนักงำนกองทุน

สนับสนุนกำรวิจัย (สกว.) และส ำนักงำนคณะกรรมกำรส่งเสริมวิทยำศำสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (สกสว.)

พบว่ำ มูลค่ำของชีวิตเป็นแหล่งที่มำของกำรเฟ้อของผลตอบแทนจำกกำรลงทุนทำงสังคมที่สูงที่สุดรำยกำรหนึ่ง

เพรำะอำจจะท ำให้ค่ำ SROI มีค่ำมำกหลำยร้อยหรือหลำยพันเท่ำ อันท ำให้ผู้รับฟังผลกำรประเมินเกิดข้อสงสัย

ถึงผลตอบแทนที่สูงมำกเช่นนั้น

กำรศึกษำนี้จึงพยำยำมที่จะแสวงหำค่ำตัวแทนทำงกำรเงิน (Financial proxy) ที่เหมำะสมส ำหรับ

กำรค ำนวณมูลค่ำชีวิต (Value of life) เพื่อใช้ประกอบกำรประเมินผลกระทบทำงสังคมของกำรลงทุน

ด้ำนวิทยำศำสตร์ กำรวิจัยและนวัตกรรม ที่มีผลต่อกำรลดควำมสูญเสียชีวิตมนุษย์ โดยกำรค ำนึงถึง

ควำมเป็นไปได้ทำงเศรษฐกิจที่มนุษย์จะสำมำรถสร้ำงขึ้นได้ตลอดช่วงชีวิตที่เหลืออยู่

2. การทบทวนวรรณกรรมด้านค่าตัวแทนทางการเงินส าหรับการค านวณมูลค่าของชีวิต

กำรเสนอค่ำตัวแทนทำงกำรเงินส ำหรับกำรค ำนวณมูลค่ำของชีวิตอยู่ในควำมสนใจของผู้ประเมิน

และนักเศรษฐศำสตร์ทั่วโลก โดยเฉพำะในสำขำเศรษฐศำสตร์สำธำรณสุขเพรำะมีควำมจ ำเป็นในกำร

ประเมินผลโครงกำรที่เกี่ยวข้องกับชีวิตมนุษย์โดยตรง โดยปรำกฏกำรตีพิมพ์ในเรื่องนี้อย่ำงต่อเนื่อง อำทิ
Ehrlich (2000), Lee, Chertow and Zenios (2009), Tichopad and Zigmond (2013), Atikeler, K. et

al. (2014), Tuna et al (2014), Yenilmez et al (2014), Kockaya, Yenilmez and Tuna (2016), Tuna
and Kockaya (2016), Yenilmez, Tuna and Kockaya (2016), Jakubczyk et al (2018), Seposo et al

(2018), Patenaude et al (2019), Hájnik et al (2021), Wei et al (2021)

ในกำรประเมินมูลค่ำชีวิตค่อนข้ำงจะมีควำมหลำกหลำยขึ้นอยู่กับแนวคิด วิธีกำรประเมิน บริบท

ของประเทศที่ต่ำงกันและควำมคำดหวังทำงเศรษฐกิจที่มีต่อชีวิตที่เหลืออยู่ เมื่อได้ทบทวนวรรณกรรมทั้งหลำย

แล้วพบว่ำไม่มีเทคนิควิธีกำรที่เป็นมำตรฐำนเพียงวิธีใดวิธีหนึ่งที่ได้รับกำรยอมรับโดยทั่วกัน แต่ทว่ำมีหลักกำร

ที่เห็นพ้องต้องกันอยู่ 4 ประกำร ดังนี้