Page 168 - ๒๕๐ ปี ตามรอยกองเรือยกพลขึ้นบกสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราชจากจันทบุรีสู่อยุธยา
P. 168
ออกไปได้ กว่าพม่าจะรู้ตัวก็ต้องเสียเวลาปลุกกำาลังพลจัดทัพตามตี แล้วก็รบกับพม่าท่ยกทัพติดตามมาตีถึง
ี
๔ ครั้ง ชนะทุกครั้ง คือที่ทุ่งหันตรา (บ้านหันตรา-หารตรา) บ้านโพธิ์สังหาร (บ้านโพสาวหาญ) บ้านพรานนก
และบ้านคู้รำาพัน
๒. ใช้การจู่โจม รวดเร็ว รุนแรง กล้าหาญ
ี
“ห้าม้าไทย ชนะ สามสิบม้าพม่า” เหตุเกิดท่บริเวณบ้านพรานนก อยุธยา เม่อวันท่ ๔ มกราคม
ื
ี
ี
พ.ศ.๒๓๐๙ เวลาภาคบ่ายแก่ ๆ ขณะท่กำาลังส่วนใหญ่พักผ่อนเตรียมพักค้างแรมคืนท่บ้านพรานนก ส่งกำาลัง
ี
ี
ั
ั
่
ำ
่
ี
ั
ุ
ี
ึ
่
่
ุ
ู
ี
่
สวนหนงออกไปหาเสบยงอาหาร กาลงส่วนนไปพบทพพมาทมาจากปราจนบรีจะกลบไปอยธยา จงถกพมาไล่จบ
ั
้
ึ
ไล่ฆ่า จึงถอยหนีกลับมาหาพวก สมเด็จพระเจ้าตากสินฯ ต้องรีบแก้ไข้ปัญหาเฉพาะหน้าแบบเร่งด่วนชวนลูกน้อง
อีก ๔ คน รวมทั้งพระองค์ท่านนับได้ ๕ คน โดดขึ้นม้าวิ่งตะลุยสวนเข้าไปในกลุ่มทหารพม่า ๓๐ ม้า ที่กำาลังไล่ฆ่า
ทหารไทย ติดตามมาด้วยทหารเดินเท้าอีกหลายร้อยคน (บางเอกสารว่ามีนับพัน) กำาลังวิ่งไล่ตามมาด้วย ๕ ม้าไทย
จู่โจม อย่างรวดเร็ว รุนแรง กล้าหาญ ทำาให้พม่า ๓๐ ม้า แตกถอยหนีกลับไปชนกับทหารราบของตนพอด ี
ทหารราบของพระเจ้าตากที่กำาลังพักผ่อนต่างก็คว้าดาบลุยตีกระหนาบทหารพม่าเข้าไปทั้ง ๒ ด้านซ้ายด้านขวา
้
ั
ี
ุ
ุ
ี
ั
ั
ี
็
ู
เป็นผลให้พม่ากองนแตกพ่ายอย่างยบเยนหนกลบไปอยธยา วรกรรมการรบอนห้าวหาญ ดดน จ่โจม รวดเรว
ิ
ั
ครั้งนี้ทหารม้าของกองทัพบกไทยจึงถือเอา “วันที่ ๔ มกราคม ของทุกปีเป็นวันทหารม้า”
๓. กลยุทธ์ยิงปืนตับ
ี
่
ี
้
ิ
่
ิ
ุ
ั
้
่
้
ู
่
ั
ื
็
ื
ิ
ื
การยิงปนตบ คอ การยงปนทกกระบอกทมอยทงปนเลก ปนใหญ โดยเรมตนยงพรอมกนทกกระบอก
ื
ื
ั
ุ
ซ่งได้ท้งการจู่โจมและการทำาลายข้าศึกกลุ่มก้อน ทำาลายท้งกำาลังพลและทำาลายขวัญฝ่ายข้าศึกพร้อมกันด้วย
ึ
ั
ั
เหตุเกิดที่สนามรบที่บ้านคู้รำาพัน เขตปราจีนบุรี ชายทุ่งศรีมหาโพธิ เมื่อประมาณวันที่ ๑๓ มกราคม พ.ศ.๒๓๐๙
ี
กับทหารพม่าท่พยายามติดตามกองทัพไทยของพระยาตาก (สิน) ผลกระทบของทหารพม่าถูกทำาลายยับเยิน
ิ
์
ั
ั
ู
ี
ั
ั
ำ
ั
ุ
้
พม่าสญเสยมากทงกาลงพลและอาวุธยทโธปกณ์ ด้วยฤทธเดชปืนตบ หลังจากพม่าส่งทพตามตกองทพ
ี
พระยาตาก (สิน) มา ๔ ครั้ง ตั้งแต่คืนวันที่ ๓ มกราคม พ.ศ.๒๓๐๙ จนถึง ๑๓ มกราคม พ.ศ.๒๓๐๙ แพ้สูญเสีย
กลับทุกครั้ง จึงไม่ส่งกองทัพตามตีกองทัพพระยาตากอีกต่อไป ในประวัติศาสตร์ไทยยังไม่เคยมีการกล่าวถึง
ั
ี
การยิงปืนตับมาก่อนเลย เร่มมีการกล่าวถึงคร้งแรกท่ศึกบ้านคู้รำาพัน แล้วก็มีการกล่าวถึงทุกศึกสงครามต่าง ๆ
ิ
ของสมเด็จเจ้าตากสินฯ ตลอดมา
๔. กลยุทธ์ล่อให้ตามแล้วทำาลาย
ำ
คือ ถอยออกจากเมืองพิษณุโลก เมื่อวันขึ้น ๑๕ ค่า เดือน ๖ วันวิสาขบูชา หลังเที่ยงคืนถอยทัพและ
ั
ประชาชนหนีออกมาจากเมืองพิษณุโลกไปทางทิศตะวันออก ล่อให้ทัพพม่าตามไป พม่าต้งใจจะตามไปทำาลาย
กองทัพเมืองพิษณุโลก เพื่อมิให้มีกำาลัง มีศักยภาพจะยกไปตีตลบหลัง เมื่อกองทัพพม่ายกจากพิษณุโลกไปโจมตี
กรุงธนบุรี
ี
แต่กองทัพพม่ากองน้กลับถูกกองทัพเมืองพิษณุโลกซุ่มโจมตีล้อมทำาลายโดยอาศัยภูมิประเทศ
ช่วยในการดำาเนินกลยุทธ์ จนในที่สุดกองทัพพม่ากองนี้ซึ่งมีกำาลังพล ๑๐,๐๐๐ คน มี มัง แย ยา งู เป็นแม่ทัพ
ี
(น้องชายอะแซหวุ่นก้) ถูกทำาลายหมดสภาพไม่เป็นกองทัพ แตกหนีเป็นกลุ่มย่อย ๆ หนีไปทางเมืองหลวงพระบาง
กลับไปพม่าหลุดออกจากสนามรบเสียเอง นับว่าเป็นกลยุทธ์ที่ยอดเยี่ยมมาก ๆ
ี
ิ
ยุทธศาสตร์ท้งเมืองแล้วล่อให้ข้าศึกไล่ติดตามตีน้ ต่อมาอีก ๔๖ ปี กองทัพรัสเซียได้ใช้กับกองทัพ
ั
ี
ฝร่งเศสของพระเจ้านโปเลียน ท่สนามรบเมืองมอสโคว์ รัสเซียท้งเมืองมอสโคว์ล่อให้ฝร่งเศสตาม กองทัพฝร่งเศส
ิ
ั
ั
166
