Page 24 - การสงครามไทย กับสงครามโลกครั้งที่ ๑ และครั้งที่ ๒
P. 24
การสงครามไทยกบสงครามโลกครังท ๑ และครงท ๒
้
่
ี
ั
้
ั
่
ี
๑. ไทยปราบฮอใน พ.ศ.๒๔๑๘ – ๒๔๓๑
่
ี
ั
ี
ฮอ คอ พวกจนทรวมกบกบฏไตเผง ทหมายจะชง
ื
ี
ิ
่
ื
่
ื
ํ
ู
ี
เมองจนใหพนจากอานาจพวกแมนจ เมอป พ.ศ.๒๔๐๕
แตพายแพตองหลบหนซกซอนอยูตามปาเขาในแถบ
ี
ุ
ี
้
ู
มณฑลยนาน ฮกเกยน กวางใส กวางตง และเสฉวน
ุ
่
บางพวกหนมายงตงเกย เมอป พ.ศ.๒๔๐๘ (รชกาลท ๔)
ี
ั
ั
่
ื
ั
ี
ี
๋
จนสงกองทพมาปราบ จงหนมาอยแถวชายแดนแควน
ี
ั
ี
ึ
ู
ุ
ื
ี
สบสองจไทในป พ.ศ.๒๔๑๑ พวกฮอตไดเมองเลากาย ตอ
ิ
มาเกดววาทและรบกนเอง แบงเปน ๒ กลมใหญ เรยกวา
ิ
ิ
ี
ุ
ั
ู
"ฮอธงเหลอง" กบ "ฮอธงดา" ฮอธงเหลองสฮอธงดา
ํ
ั
ื
ํ
ื
ไมได จงหนีมาอยแถวเมองฮายาง (Ha Giang) ในแดน
ึ
ื
ู
้
สบสองจไท ฮอธงดานนถกญวนเกลยกลอม โดยยอม "ถามปญหากบฝรงเศสเรองเขตแดนใหทาแผนทไว
ํ
ิ
ั
้
ุ
ู
ี
ี
ั
่
ื
่
่
ี
ั
ํ
่
ี
ื
ื
ี
ใหฮอพวกนีปกครองเมองเลากาย ฮอธงเหลองไมมทอย ู แลวมาตกลงกนโดยทางไมตรทกรงเทพฯ" กองทพฝายใต
้
ั
ี
่
ุ
ั
ี
เปนหลกแหลง ประพฤตตนเปนโจร เทยวปลนบานเมอง ยกไปปราบฮอทแควนพวนผานไปทางเมองนาน กองทพ
ั
ิ
ื
่
ี
ื
่
ั
ี
ิ
ในดนแดนสบสองจไทและเมองพวนในป พ.ศ.๒๔๑๖ ฝายเหนอยกไปปราบฮอทแควนหวพนทงหาทงหก ผานไป
ิ
ื
ุ
ั
้
ั
ื
้
ี
ั
ั
่
ํ
ั
ื
ฮอไดยกกาลงตจนถงเมองพวนอก เจาเมองเชียงขวางขอ ทางหนองคาย ในระยะนนฝรงเศสไดครอบครอง
ี
ึ
ื
ี
ั
่
้
ั
ํ
กาลงญวนมาชวย แตพายแพ ฮอยดเมองไดแลวตงมน
ั
้
ึ
่
ั
ั
ื
ื
ี
ึ
ุ
อยททงเชยงคา และไดรกลวงลามาจนถงเมองเวยงจนทน
้
ํ
ี
ี
ั
่
ุ
ู
ํ
ี
่
ั
ั
ในป พ.ศ.๒๔๑๘ รชกาลท ๕ ทรงจดกองทพจากกรงเทพฯ
ั
ุ
ั
ไปปราบฮอ ไดปะทะกน การรบเปนแบบปนโบราณและ
ั
ี
ใชดาบเปนหลก ไมมการแพชนะกนเดดขาด เปนเชนน ้ ี
ั
็
ํ
ตลอดเปนเวลา ๑๐ ป เพราะเมอฮอแพแลวกไปรวมกาลง ั
่
ื
็
ั
มาปลนสะดมใหมในป พ.ศ.๒๔๒๘ ทพไทยไดถอยจาก
ั
ี
ุ
ทงเชยงคํากลบมาหนองคาย
เนองจากขาดแคลน
่
ื
้
เสบยงอาหาร ในปนนเอง
ี
ั
่
ั
ี
รชกาลท ๕ โปรดให
จดกองทพทฝกหดแบบ
ี
่
ั
ั
ั
ั
ี
ยโรป มอาวธทนสมยจาก
ั
ุ
ุ
้
กรงเทพฯ ขนปราบฮอ
ุ
ึ
ั
โดยจดเปน ๒ กองทพ
ั
คอ กองทพฝายใต และ
ื
ั
ั
กองทพฝายเหนือ ทรงม ี
พระบรมราโชวาท (โอวาท
ั
ั
้
ยทธการ) แกแมทพทงสอง
ุ
ุ
ู
ู
020 | “กระดกง” ตลาคม 2562 www.fleet.navy.mi.th/ftc/keel_mag.html
