Page 119 - หนังสือประวัติศาสตร์ชาติไทย ม.ปลาย

109

การรําและการละเลนของชาวพื้นบานภาคใต เปนการผสมผสานระหวางวัฒนธรรม
ั

แบงได 2 กลุม คือ วฒนธรรมไทยพุทธ ไดแก การแสดงโนรา หนังตะลุง เพลงบอก เพลงนาและ
ู
วัฒนธรรมไทยมุสลิม ไดแก รองเง็ง ซําแปง มะโยง (การแสดงละคร) ลิเกฮลู (คลายลิเกภาคกลาง)
และสิละ มีเครื่องดนตรีประกอบที่สําคัญ เชน กลองโนรา กลองโพน กลองปด โทน ทบ กรับพวง

ั
โหมงปกาหลอ ปไหน รํามะนา ไวโอลิน อัคคอรเดียน
6. ดานประเพณี

ขนบธรรมเนียมประเพณี เปนสิ่งแสดงใหเห็นวัฒนธรรมความเจริญรุงเรืองของชาติ
ี่
ั
พระมหากษัตริยในสมัยรัตนโกสินทรตอนตน จึงทรงฟนฟูขนบธรรมเนียมประเพณีทถือปฏิบติ
มาชานานตั้งแตสมัยอยุธยา อาจกลาวโดยสังเขป ดังนี้

1) ประเพณีเกี่ยวกับพระมหากษัตริย มีพระราชพิธีบรมราชาภิเษก (พิธีขึ้นครองราชย 

ี
เปนพระมหากษัตริย) พระราชพิธีโสกันต (พิธีโกนจุกของพระราชวงศ) พระราชพิธพระเมรุมาศ (พิธีเผาศพ)
ั
ี
พระราชพิธีฉัตรมงคล (พิธีฉลองพระเศวตฉัตรในวนคลายวันบรมราชาภิเษก) พระราชพิธสมโภช
ชางเผือก ฯลฯ
2) ประเพณีเกยวกับบานเมอง มพระราชพิธถือน้ําพระพิพัฒนสัตยา พระราชพิธ ี
ี่

ี
ี
ื
อาพาธพินาศ (พิธีปดเปาโรคภัยมิใหเบียดเบียน) พระราชพิธีพืชมงคล (พิธีปลูกพืชเอาฤกษชัย) ฯลฯ
ี
ู
ี
ั
ี่
3) ประเพณีเกยวกบพระพุทธศาสนา พิธวิสาขบชา พิธอาสาฬหบชา พิธีมาฆบูชา
ู
พิธีเขาพรรษา - ออกพรรษา พิธีบวชนาค เทศนมหาชาติ สวดภาณยักษ ฯลฯ
4) ประเพณีพราหมณ พิธีโลชิงชา พิธีวางศิลาฤกษ พิธีโกนจุก ฯลฯ

ั
5) ประเพณีชาวบาน พิธีในโอกาสสําคัญ ๆ เชน แตงงาน ขึ้นบานใหม ทําขวญนาค

เผาศพ พิธีตรุษสงกรานต พิธีสารท การละเลนตาง ๆ เชน การเลนเพลงสักวา เพลงเรือ เพลงฉอย ลิเก
ลําตัด ฟอนเล็บ หนังตะลุง หมอลํา
พระราชประเพณีสิบสองเดือน
พระราชพิธีสิบสองเดือนเปนพระราชนิพนธในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกลาเจาอยหัว
ู


พระราชนิพนธเมื่อ พ.ศ. 2431 ตีพิมพในนิตยสารวชิรญาณรายสัปดาห จากนั้นนํามารวบรวมเปนเลม
พระราชนิพนธเลมนี้นับเปนวรรณคดีชิ้นเอกเลมหนึ่งของไทย
ี่
ํ
พระราชพิธีสิบสองเดือน เปนความเรียง เนื้อเรื่องกลาวถึงพระราชพิธีตาง ๆ ทกระทา
ี
ในแตละเดือนตลอดทั้งป ทรงอธิบายตําราเดิมของพระราชพิธการแกไขเปลี่ยนแปลง หรือเลิกพิธ ี
ี
เพื่อใหผูอานไดรับความรูความเขาใจเกี่ยวกับพระราชพิธีตั้งแตตนปจนถึงปลายป ยกเวนพิธเดือน 11

ั้

ที่มิไดรวมไว เนื่องจากติดพระราชธุระจนไมไดแตงตอจวบสิ้นรัชสมัย ทรงศึกษาคนควาขอมลทงจาก
ู
ตําราและจากคําบอกเลาของบคคล เชน พระมหาราชครูพราหมณผูทาพิธ และจากการสังเกต
ุ
ี
ํ
เหตุการณที่ทรงคุนเคย นับไดวาหนังสือเลมนี้มีคุณคาทางดานสังคมศาสตร ทรงใชภาษาที่เขาใจงาย
