Page 75 - sc 21001
P. 75

67



                                                           ่

                                                                         ึ
                             ชอดอก หมายถึง ดอกหลายดอกทอยูบนก้านดอกหนงก้าน เชน เข็ม ผักบ้ง มะลิ กะเพรา กล้วย
                              ่
                                                         ี
                                                                                ่
                                                                                          ุ
                                                     ี
                                            ่
                     กล้วยไม้ ข้าวเปนต้น แตการจัดเรยงตัว และการแตกก งก้านของชอดอกมีความหลากหลาย
                                    ็
                                                                        ิ
                                                                                   ่
                                                                                                    ็
                                                                             ่
                                  ์
                                                   ี
                                                                                         ่
                     นักวิทยาศาสตรใช้ลักษณะการจัดเรยงตัวและการแตกกิ งก้านของชอดอกจําแนกชอดอกออกเปน
                          ่
                     แบบตาง ๆ
                                                               ี
                                                                                                 ี
                               ่
                                          ิ
                                                                                          ่
                                                                           ิ
                                     ชอดอกบางชนดมีลักษณะคล้ายดอกเดยว ดอกย่อยเกดตรงปลายก้านชอดอกเดยวกัน ไม่มี
                                                                                                 ื
                                                                                                          ื
                                                                ี
                                                 ่
                                                                     ู
                                                                                ่
                                         ี
                     ก้านดอกย่อย ดอกย่อยเรยงกันอยูบนฐานรองดอกทโค้งนนคล้ายหัว เชน ทานตะวัน ดาวเรอง บานชน
                                             ็
                                                               ี
                            ู
                                                                                            ื
                            ้
                     บานไม่รโรย ดาวกระจาย เปนต้น ชอดอกแบบน ประกอบด้วยดอกย่อย ๆ   ชนด คอ ดอกวงนอกอยู        ่
                                                    ่
                                                                                         ิ
                                                                                              ็
                                                                                   ื
                     รอบนอกของดอก และดอกวงในอยูตรงกลางดอก ดอกวงนอกมี   ชั น หรอหลายชั นเปนดอกสมบูรณ        ์
                                                   ่
                                                                                     ็
                                      ์
                                               ่
                           ื
                                                                     ่
                                                                                                  ์
                     เพศ หรอไม่สมบูรณเพศก็ได้ สวนมากเปนดอกเพศเมีย สวนดอกวงในมักเปนดอกสมบูรณเพศมีกลีบ
                                                       ็
                                  ็
                                    ู
                          ื
                                                       ื
                                                         ั
                                                   ่
                     ดอกเชอมกันเปนรปทรงกระบอกอยูเหนอรงไข     ่

                     การสรางเซลลสบพันธุของพืชดอก
                                        ์
                                 ์
                                  ื
                          ้
                                          ื
                                               ุ
                                                                  ิ
                                  ้
                            การสรางเซลล์สบพันธ์เพศผู้ของพืชดอกจะเกดขึ นภายใน อับเรณู (anther) โดยมีไมโครสปอร ์
                                                             ่
                                                                             ิ
                     มาเทอรเซลล  (microspore  mother  cell)  แบงเซลล์แบบไมโอซสได้   ไมโครสปอร (microspore)
                            ์
                                ์
                                                                                               ์
                       ่
                     แตละเซลล์มีโครโมโซมเทากับ n หลังจากนั นนวเคลียสของไมโครสปอรจะแบงแบบไมโทซส ได้
                                                                                         ่
                                                              ิ
                                                                                                     ิ
                                            ่
                                                                                    ์
                      ิ
                                ื
                     นวเคลียส คอ เจเนอเรทิฟนิวเคลียส (generative  nucleus)  และทิวบนิวเคลียส (tube  nucleus)
                                                                                   ์
                                      ี
                                                                  ื
                      ี
                     เรยกเซลล์ในระยะน ว่า ละอองเรณู (pollen grain) หรอแกมีโทไฟตเพศผู (male gametophyte) ละออง
                                                                                  ้
                                                                             ์
                                                                ็
                                                                                                  ่
                                                                                                        ิ
                                                             ื
                                                                                 ่
                     เรณจะมีผนังหนา ผนังชั นนอกอาจมีผิวเรยบ หรอเปนหนามเล็ก ๆ แตกตางกันออกไปตามแตละชนด
                                                       ี
                        ู
                                                                             ู
                     ของพืช เมื อละอองเรณแกเต็มทอับเรณจะแตกออกทําให้ละอองเรณกระจายออกไปพรอมทจะผสมพันธ์     ุ
                                               ี
                                          ่
                                        ู
                                                                                            ้
                                                                                                 ี
                                                     ู
                     ตอไปได้
                      ่
                                                                                             ่
                                                                              ั
                                                                     ึ

                                  ้
                                                                   ิ
                                                ุ
                                                                                          ั
                                                                                  ่
                                                                                                     ึ
                                          ื
                             การสรางเซลล์สบพันธ์เพศเมียของพืชดอกเกดข นภายในรงไข ภายในรงไขอาจมีหนงออวุล
                                                                  ่

                                                                             ึ
                     (ovule) หรอหลายออวุล ภายในออวุลมีหลายเซลล์ แตจะมีเซลล์หนงทมีขนาดใหญ เรยกว่า เมกะสปอร  ์
                                                                                          ่
                                                                                            ี
                              ื
                                                                               ี
                                                                                                          ิ
                                                                                 ่
                            ์
                                ์
                                                                                         ่
                     มาเทอรเซลล (megaspore  mother  cell)  มีจํานวนโครโมโซม  n  ตอมาจะแบงเซลล์แบบไมโอซส
                                                           ี
                     ได้   เซลล์ สลายไป   เซลล์ เหลือ   เซลล์ เรยกว่า เมกะสปอร  (megaspore)  หลังจากนั นนวเคลียส
                                                                                                    ิ
                                                                          ์
                                                                                                 ็
                                                                                      ึ
                                                  ิ
                                                        ั
                                       ่
                     ของเมกะสปอรจะแบงแบบไมโทซส   คร ง ได้   นวเคลียส และมีไซโทพลาซมล้อมรอบ เปน   เซลล์
                                  ์
                                                                ิ
                                                 ์
                              ่
                                                              ี
                       เซลล์ อยูตรงข้ามกับไมโครไพล (micropyle) เรยกว่า แอนติแดล (antipodals) ตรงกลาง   เซลล์มี
                                          ์
                                 ี
                        ิ
                                                ์
                       นวเคลียส เรยก เซลลโพลารนิวคลีไอ (polar  nuclei  cell)  ด้านไมโครไพล์มี   เซลล์ ตรงกลาง
                                                    ี
                                                                                       ี
                       ็
                                                                                                   ์
                     เปนเซลลไข (egg cell) และ   ข้างเรยก ซนเนอรจิดส (synergids)ในระยะน    เมกะสปอรได้พัฒนา
                             ์
                                                         ิ
                                                               ์
                               ่
                                                                   ์
                                                                               ื
                         ็
                                        ี
                                          ี
                     มาเปนแกมีโทไฟต์ทเรยกว่า ถุงเอ็มบรโอ (embryo  sac)  หรอแกมีโทไฟตเพศเมีย (female
                                                                                            ์
                                                         ิ
                     gametophyte)
   70   71   72   73   74   75   76   77   78   79   80