Page 46 - เล่ม 8 ชุมชนท่องเที่ยววัฒนธรรมลาวครั่ง วัดหนองกระดูกเนื้อ
P. 46
�
ี
ื
(โพสต์ทูเดย์, 2561) ซึ่งหนึ่งในชุมชนท่องเที่ยว OTOP นวัตวิถี ที่น่าสนใจคือ พ้นบ้าน ในขณะท่ สุพรรณี ไชยอาพร (2546: 59-60) ได้สรุปความหมายของ
ี
ชุมชนบ้านหนองกระดูกเน้อ ตาบลหนองนมวัว อาเภอลาดยาว จังหวัด “ทุนทางสังคม” ว่า ทุนทางสังคมเน้นท่รูปแบบความสัมพันธ์ท่อยู่ในกลุ่ม
�
ี
ื
�
ื
นครสวรรค์ เพ่อให้สามารถเข้าใจการขับเคล่อนกิจกรรมชุมชนท่องเท่ยว สังคม โดยเฉพาะในสังคมชนบท ตั้งแต่ครอบครัวขยายไปสู่กลุ่มเพื่อน กลุ่ม
ื
ี
OTOP นวัตวิถี บ้านหนองกระดูกเนื้อ ได้อย่างชัดเจน จึงควรท�าความเข้าใจ อาชีพ และกลุ่มต่าง ๆ ในชุมชน ที่มุ่งมั่นร่วมมือกันด�าเนินกิจกรรมเพื่อส่วน
ถึงแนวคิดการพัฒนาชุมชนท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม ดังรายละเอียดต่อไปนี้ รวม เอื้ออาทรและช่วยเหลือกันในการด�าเนินงานต่าง ๆ ในที่นี้จะพิจารณา
�
่
ั
ุ
ุ
ทนทางสงคมวาเปนทนสาคญทเสริมสรางวถชีวิตทดงามของคนในสงคม และ
ั
็
่
ี
่
ั
ี
ี
้
ี
ิ
ิ
แนวคิดทุนในการพัฒนาชุมชนท่องเที่ยว สนับสนุนการพัฒนาชุมชน โดยเฉพาะอย่างย่งการเสริมสร้างประสิทธิภาพ
เชิงวัฒนธรรม บ้านหนองกระดูกเนื้อ การบริการและการผลิตในภาคเศรษฐกิจ การช่วยบรรเทาความรุนแรงและ
ี
แก้ปัญหาในยามท่เกิดวิกฤตทางเศรษฐกิจและสังคม ซ่งเป็นสถานการณ์ท่ทุน
ี
ึ
ี
�
ในกระบวนการพัฒนาชุมชน หากพิจารณาอย่างครอบคลุมทุกบริบท ทางทรัพยากรธรรมชาติและทุนทางเศรษฐกิจมีข้อจากัด ในภาวะเช่นน้การ
จะพบว่า นอกจากทุนทางเศรษฐกิจและทุนทางทรัพยากรธรรมชาติ ชุมชน บรรเทาปัญหาและฟื้นฟูสังคมไทยจ�าเป็นต้องใช้ทุนทางสังคมช่วยสนับสนุน
ื
ุ
�
ั
�
ี
่
ั
ยงมทนสาคญทช่วยให้สามารถพฒนาจนพงพาตนเองได้ นนคอ “ทนทาง ในมุมมองของนักวิชาการต่างชาติ ทุนทางสังคมเป็นคาอธิบาย “ทุน”
ุ
ี
ั
่
ึ
่
ั
ี
ี
สังคม” (social capital) ที่ช่วยยึดโยงคนในชุมชนให้มาร่วมกิจกรรมสังคม ในลักษณะท่เป็นผลประโยชน์หรือต้นทุนส่วนรวมท่มาจากการช่วยเหลือและ
ประกอบไปด้วย ทุนทางศีลธรรม ทุนทางทรัพยากร ทุนทางปัญญา และทุน ความร่วมมือกันระหว่างบุคคลและระหว่างกลุ่มต่าง ๆ ในสังคม (Putnam,
ื
ั
ทางวัฒนธรรม (เสรี พงศ์พิศ, 2544) ซึ่งเน้นถึงกลไกความสัมพันธ์ทางสังคม 2000: 19-20) โดยนยน้ทนทางสังคมคอระบบความสมพันธ์ทางสงคมและ
ั
ุ
ี
ั
ี
ื
ื
เช่นเดียวกับที่ อมรา พงศาพิชญ์ (2543: 19 อ้างถึงใน อาทิตย์ บุดดาดวง บรรทัดฐานทางสังคม ท่เช่อมโยงของบุคคลเป็นเครือข่ายทางสังคมบนพ้น
และสุพรรณี ไชยอาพร, 2555: 34) ได้กล่าวว่า ทุนทางสังคมคือความสัมพันธ์ ฐานความเชื่อถือ ความไว้วางใจซึ่งกันและกัน และมีมาตรฐานในการท�างาน
�
ทางสังคมในแนวราบและแนวต้ง ระหว่างบุคคล สถาบัน/องค์กร ท้งในรูป ร่วมกันเป็นเครือข่าย ท่จะเพ่มประสิทธิภาพให้กับสังคมในการทากิจกรรม
ี
�
ั
ั
ิ
ั
ปัจเจกบุคคล กลุ่ม และเครือข่ายทางสังคม รวมท้งค่านิยมและบรรทัดฐานท ี ่ ต่าง ๆ ร่วมกัน โดยทุนทางสังคมจะเพ่มโอกาสในการบรรลุเป้าหมายของ
ิ
ึ
สังคมยึดถือ ซ่งมีผลต่อวิถีชีวิตและวิถีการผลิตในระดับครอบครัว ชุมชน และ สังคมโดยอาศัยความเชื่อใจ ไม่ใช่แค่ระดับบุคคลต่อบุคคล แต่เป็นระดับองค์
สังคม นอกจากนี้ ชาติชาย ณ เชียงใหม่ (2543: 286) กล่าวว่า ทุนทางสังคม รวมของสังคม และสามารถคาดหวังได้ว่าสิ่งที่เราท�าไปนั้น ผู้อื่นก็จะตอบรับ
คือวิถีการด�ารงชีวิต วัฒนธรรม จารีตประเพณีของชุมชน วิถีความสามารถ กลับมาในทางเดียวกัน ความสัมพันธ์ดังกล่าวจึงก่อตัวเป็นสถาบันหรือองค์กร
ในการจัดการองค์กรของประชาชน รวมท้งปราชญ์ชาวบ้านและภูมิปัญญา หรือกลุ่มที่มีจุดมุ่งหมายเพื่อการจัดการกับปัญหาที่ไม่สามารถท�าคนเดียวได้
ั
ี
ั
44 ชุมชนท่องเท่ยววัฒนธรรม ลาวคร่ง วัดหนองกระดูกเน้อ ื พินิจ ลาภธนานนท์ และ พระมหาสุภัค วิรโช 45
การมีส่วนร่วมและพึ่งตนเองของชุมชน
