Page 17 - Livestock Production E Magazine-893

LIVESTOCK ข่าวสารและสาระสำาหรับวงการเลี้ยงสัตว์
PRODUCTION MAGAZINE

แม่พันธุ์ผลิตลูกสุกรขุน พร้อมกับคัดตัวป่วยหรืออมโรคออกจากฟาร์ม กล้องอินฟาเรทมาใช้ตรวจจับความร้อนหาตัวป่วย อาการต่อม
โดยฟาร์มที่ติด ASF แล้วมีสุกรรอดเป็นสิ่งที่พบในประเทศที่พบการ น้ำาเหลืองอักเสบ พร้อมให้คำาปรึกษาผ่านระบบไลน์ ประชุมสรุปงาน
ระบาดท้ง จีนและเวียดนามก็นาสุกรขุนตัวเมียมาใช้เป็นแม่พันธุ์ใน ทุกวันจนปัญหาสงบลง โดยคัดท้งแม่พันธุ์ท้งหมด แต่เก็บสุกรขุนและ
ั
ิ
ั
ำ
การเพิ่มกาลังการผลิต รวมถึงมีบางส่วนไปหาพื้นท่แห่งใหม่สร้าง ร่นพันธุ์ไว้ ใช้ตัวช่วยผสมในอาหาร (ยาปฏิชีวนะท่มีฤทธิ์ต้านไวรัส
ี
ำ
ุ
ี
ั
ี
ี
ฟาร์ม และนำาสุกรปลอดโรคไปเลี้ยง ส่วนพื้นท่เล้ยงสุกรหนาแน่น กรดไขมัน และโปรไบโอติก) ซึ่งเป็นแนวทางเดียวกบการจัดการ
ก็มีบางส่วนท่เลิกเลี้ยง บางคนกลับมาเลี้ยงใหม่ก็เสียหายซ้า แต่ PRRS
ำ
ี
ี
ี
บางรายก็กลับมาเล้ยงได้โดยไม่ต้องใช้วัคซีน แต่ใช้การเก็บสุกรท่รอด อย่างไรก็ดี การใช้ตัวช่วยก็ต้องใช้เวลา หลังจากกินไปแล้ว 14
มาขยายฝูง ซึ่งเวียดนามก็ใช้วิธีการนี้เช่นกัน วันแรก อาจพบความเสียหายอยู่บ้าง แต่หลังผ่าน 14 วัน ไปแล้ว
ื
ั
ี
ดังน้น ฟาร์มท่มีสุกรรอดก็ทยอยเก็บตัวเมียมาเป็นแม่พันธุ ์ ก็ลดลงจนเหลือเพียงเล็กน้อย แต่ห้ามเคล่อนย้ายสุกรเลย เพื่อตัด
ุ
ำ
ผลิตลูก ไม่นาสุกรจากภายนอกเข้ามาเลี้ยง ได้ลูกร่นต่อมาคัดตัวเมีย โอกาสการกระจายเชื้อ จนทุกวันนี้ฟาร์มก็กลับมาเลี้ยงใหม่ได้ ไม่
ำ
ึ
ำ
ทดแทน ซึ่งหากทาเช่นนี้ได้ในช่วงคร่งปีหลังจะมีกาลังการผลิต เสียหาย และในสุกรจัดการปัญหาได้เร็วกว่า และอยู่ในระหว่างติดตาม
เพิ่มขึ้น ท้งๆ ท่ 7 เดือนก่อน ฟาร์มท่โรคเข้าไม่มีสุกรเหลือเลย ว่า จะมีปัญหาเร้อรัง หรือไม่ และส่องกล้องอินฟาเรทเป็นประจำา
ั
ี
ื
ี
ำ
ำ
เพราะความตื่นตระหนกทาให้เทขายออกมาจำานวนมาก ทาให้ลูกสุกร ถ้าพบอาการต่อมนำาเหลืองอักเสบ ไม่ควรทาวัคซีน หรือหากทา
ำ
ำ
้
ำ
ขาดช่วง แต่ในช่วงไตรมาสท่ 3 ของปี 64 ไม่ร้สึกว่า เน้อสุกร กลับมาใกล้เคียงก่อนเกิดโรค เป็นไปตามบทเรียนในจีนและเวียดนาม กลางปีท่รอดจากการระบาด แม่มีผลเป็นบวก แต่ลูกเป็นลบ นม ก็ควรใช้อุปกรณ์ทาวัคซ๊นโดยไม่ใช้เข็ม เพื่อลดโอกาสการอักเสบ
ี
ู
ื
ี
ู
ี
ิ
ี
ขาดแคลน เนื่องจากสุกรท่ถูกนาไปชำาแหละจนไม่ร้สึกว่าขาดแคลน ท่ใช้เวลาประมาณ 3 ปีในการฟื้นฟูการเล้ยงสุกรหลังจากวิกฤต ASF น้ำาเหลืองมีภูมิคุ้มกัน คัดตัวเมียขึ้นเป็นแม่พันธุ์ ตัวผ้ขุนขายทาให้ ส่งเหล่าน้ ฟาร์มต่อส้กลับมาเล้ยงใหม่ต้องปฏิบัติตามอย่างเข้มงวด
ำ
ู
ี
ี
ี
ำ
ู
ั
ิ
กระท่งส้นปี 64 ก็ขาดแคลนหนัก เพราะสุกรหายไปจำานวนมาก ก่อน ซึ่งมั่นใจว่า ไทยก็ทำาได้เช่นกัน ถึงแม้ยังมีเกษตรกรบางรายสูญเสีย มีรายได้หมุนเวียนมาใช้จัดการฟาร์ม เร่งผลิตแม่สุกรสาวด้วยการใช้ เพื่อให้มีสุกรจำาหน่าย
ิ
ประกาศว่าพบโรค ASF ในช่วงต้นปีที่ผ่านมา ความมั่นใจ แบกรับภาระหน้สิน ประกอบกับราคาวัตถุดิบอาหารสัตว ์ ลกสุกรขุนตัวเมียทดแทน ซึงนาจะทามีกำาลังการผลิตเท่าเดิมได้ใน การจัดการต้องเร่มจากระบบไบโอซีเคียวริตี้ท่เข้มข้น เพราะ
ี
ำ
่
ี
ู
่
สุกรท่เหลือรอด ถือเป็นหน้าตักแรกของฟาร์ม ใครมีถือว่า ปรบเพิมขึ้นอย่างต่อเนอง แต่ราคาสุกรกอยูในระดับสูงกเป็นสิงทจูงใจ ปี 67 แม้พันธุกรรมอาจแกวงไม่เหมือนกบการใช้แม่สองสาย แต่ ไม่มีวัคซีน ต้องเน้นป้องกันไม่ให้เชื้อเข้าฟาร์ม ทั้ง จากคน หมู สัตว์
ี
็
่
่
่
่
ื
็
่
ั
่
ั
ี
ี
มีโชค เมื่อเจาะเลือดตรวจพบผลเป็นลบ ผสมด้วยน้ำาเชื้อจากแหล่ง ให้ผู้เลี้ยงกลับมา เพื่อให้มีลูกสุกรจำาหน่ายก็จำาเป็นต้องทำา พาหะ และใช้ตัวช่วยต่างๆ เน้นการสร้างภูมิคุ้มกันเยื่อเมือกท่มีความ
ที่ปลอดโรค และป้องกันไม่ให้โรคเข้าอีก ด้วยการทำารั้วรอบขอบชิด แต่เกษตรกรต้องปรับลดความหนาแน่นในการเลี้ยงลง จัดราง ในปี 65 นี้ ถือเป็นปี “อภินิหารลูกหมูทองคำา” เพราะราคา สำาคัญอันดับต้นๆ และการใช้กรดไขมัน ร่วมกับควบคุมปริมาณไวรัส
มีตาข่ายป้องกันไม่ให้แมลงเข้าในโรงเรือน พร้อมกันน้ต้องจัดการ อาหารเป็นเฉพาะตัวในแม่พันธุ์ สุกรขุนเลี้ยงบางลง เน้นเล้ยงน้อย ลูกหย่านมดีพอๆ กับการเลี้ยงสุกรขุน การกลับมาเลี้ยงต้องเริ่มจาก และแบคทีเรีย ซึ่งต้องทดลอง และในอนาคตสูตรอาหารอาจเปลี่ยน
ี
ี
ภาวะเรื้อรัง เพื่อไม่ให้เสียหายซ้ำาอีก จากนั้นคัดตัวที่รอดมาทดแทน แต่ดูแลให้ดีท่สุด ไม่ให้เกิดโรคซ้า เก็บตัวเมียคัดเป็นแม่พันธุ์ แม้ต้อง หน้าตักที่มี จัดการสุกรรอด พัฒนาระบบไบโอซีเคียวริตี้ พร้อมกับ ไป และเกษตรกรอาจไม่จำาเป็นต้องใช้ยาปฏิขีวนะ ที่สำาคัญต้องไม่มี
ำ
ี
ี
ให้มากขึ้น และสุกรท่นำามาผสมต้องตรวจเป็นลบก่อน แล้วขยายพันธุ ์ ใช้เวลาขยายฝูง แต่ดีกว่าเส่ยงนาสุกรเข้าจากแหล่งอ่น เน้นให้มี พัฒนาคนให้มีความร้ความเข้าใจในการปฏิบัติตามมาตรการป้องกัน ปัญหาโรค PRRS เพราะจะช่วยให้ ASF ไม่รุนแรง และตัวช่วยที่
ื
ำ
ู
ี
จากส่วนนี้ ซึ่งในช่วงหลังฟาร์มที่ประสบปัญหามีสุกรรอดเพิ่มขึ้น แม่พันธุ์หมุนเวียนจากสุกรขุน และหาตัวช่วยเข้ามาเสริมการป้องกัน โรคต่างๆ เพราะคนถือเป็นปัจจัยหลักท่มีโอกาสนำาเชื้อเข้าไปในฟาร์ม ช่วยคุมทั้งทางตรงและทางอ้อมช่วยให้โรคสงบเร็วขึ้น
ี
หัวใจสำาคัญของการจัดการโรค ASF คือ “ร้เร็วจัดการไว” เพื่อ ลดความเสี่ยงให้น้อยที่สุด และเข้มงวดกวดขัน ลงทุนในสิ่งที่จำาเป็น เมื่อขายสุกรได้มีเงินหมุนเวียนก็นามาลงทุนระบบไบโอซีเคียวริตี้เพิ่ม ขณะท่สุกรทุกตัวท่ส่งโรงชำาแหละต้องตรวจเลือดเป็นลบตาม
ี
ู
ี
ำ
ี
ไม่ให้โรครุกลามไปยังส่วนอ่น หากหยุดโรคไว้ท่หลังเดียวได้ ก็มีโอกาส ก่อนและเพิ่มตามศักยภาพ เพื่อป้องกันไม่ให้เชื้อเข้าโรงเรือน ต่อมา คือ การใช้ตัวช่วยเพิ่ม ที่ข้อกำาหนด สุกรขุนเลือดลบขายท่ใดก็ได้ ในฟาร์มเก็บตัวอย่าง
ื
ี
รอดมากกว่า 80 เปอร์เซ็นต์ และในช่วงครึ่งปีหลังน่าจะมีตัวช่วยมา เร่มจากการยกระดับระบบไบโอซีเคียวริตี้ให้เข้มงวด โดยต้อง ประสิทธิภาพการป้องกัน ซึ่งอาจปรึกษากับนักวิชาการ สัตวแพทย์ สิ่งแวดล้อมได้ไม่เป็นไร แต่บนโรงเรือนห้ามมีเด็ดขาด เชื้อใน
ิ
เป็นทางเลือกให้เพิ่มขึ้น เช่น กรดไขมัน (Fatty acid) ท่มีการค้นคว้า เปลี่ยนการเล้ยงส่วิถีใหม่ ป้องกันไม่ให้เกิดโรคซ้า และใช้ตัวช่วย ทปรกษา กอนตัดสินใจ และสุดทายต้องปฏบัติตามขันตอนการป้องกน ธรรมชาติเมื่อผ่านไปก็จะอ่อนความรุนแรงลงและทามาตรฐาน GFM
ำ
ี
้
ั
ิ
้
ี
่
่
ึ
ี
ำ
ู
กันในยุโรปที่เน้นการป้องกันโรค ASF ในกรณีก่อนเข้าเล้าขาย แต่ถ้า เพิ่มประสิทธิภาพการป้องกันโรค ฟาร์มท่พร้อมเร่มมีสุกรจำาหน่าย โรคอย่างเข้มงวด ไม่ควรข้ามไปตัวช่วยก่อน เพราะไม่มีวิธีลัดในการ และหลายแห่งก็พัฒนาไปเป็นหมูปลอดโรค ไม่มีปัญหาเชื้อดื้อยา
ิ
ี
ำ
เชื้อเข้าฟาร์ม ทาลายเม็ดเลือดขาวแล้วก็ต้านทานไม่ได้ จึงต้องใช้ทุก แม้ไม่มีตัวป่วยก็ต้องควบคุมป้องกันเสมือนกับว่า มีโรคตลอด เพราะ จัดการ ASF การใช้ยาน้อยลง โดยวันน้ไทยมีทางออกมากกว่าจีนและเวียดนาม
ี
วิธีการ เริ่มจากวิเคราะห์ช่องทางที่เชื้อเข้าสู่สุกรได้ทางใด จากนั้นใช้ บางครงอาจเจาะเลอดมาตรวจแล้วเป็นบวก แต่ไม่เสียหาย ใช้ตัว การกลับมาเล้ยงใหม่ ต้องทาตามลำาดับ เร่มจากกาจัดเชื้อ เพียงแต่ยังมีกรอบวิธีการปฏิบัติเดิมๆ ทาให้ไม่ยอมรับวิธีการใหม่ๆ
ำ
ิ
ี
ั
ำ
ำ
้
ื
ี
ตัวช่วยต่างๆ โดยให้กินเสริมล่วงหน้าก่อนท่โรคจะเข้า ยกตัวอย่าง ช่วยควบคุมโรคทาใหเป็นลบก่อน ซึ่งใช้เวลาประมาณ 3-4 เดือน ให้หมด ปรับแต่งโรงเรือน ศึกษาหาความรู้และสอนผู้ปฏิบัติงานแล้ว ในการเลี้ยงสุกรหลัง ASF ซึ่งเป็นทางออกของผู้เลี้ยงทุกราย
ำ
้
ู
ำ
้
ู
โปรไบโอติกท่ช่วยให้ภูมิคุ้มกันเยื่อเมือกดีขึ้น ลดทอนปริมาณไวรัสได้ เนื่องจากเม็ดเลือดแดงมีอายุประมาณ 2.5 เดือน เลี้ยงในวิถีใหม่ เพื่อป้องกันไม่ให้เกิดโรคซ้ำาอีก ต้องทราบวิธีจัดการ “ผ้เลี้ยงเลี้ยงหมูปีน ทุกคนต้องศึกษาเรียนร้และลงมือทา เพราะ
ี
ี
ี
ำ
ึ
ส่วนหน่ง ชะลอไม่ให้ไวรัสแบ่งตัวเร็ว ทาให้ร่างกายมีเวลาในการสร้าง ยกตัวอย่าง ฟาร์มแห่งหน่งพบโรคและจัดการ โดยมีแม่สุกร ทำาให้สุกรไม่มีปัญหา ด้วยการคัดตัวอมโรคออกจากฝูง เร่มนับ 1 หากไม่ทำาวันนี้ วันหน้าก็ต้องทำาอยู่ด เพื่อให้กลับมาเลี้ยงให้ได้ หาก
ิ
ึ
ี
ี
ี
ภูมิคุ้มกัน ต่างจากเดิมท่หลังติดเชื้อเข้ากระแสเลือดแล้วสุกรก็ตาย ท่ผสมและคลอดออกมามีลูกรอด 8 ตัว ตรวจ ASF เป็นลบ ใหม่ในฝ่งแม่พันธุ์ ถ้าเลี้ยงสุกรขุนก็เลี้ยงแบบเข้าออกหมด ล้างพัก ท่ปรึกษาพี่เล้ยงเพราะปีน้เศรษฐกิจไม่ดี หากไม่มีอาชีพก็จะลาบาก
ี
ำ
ี
ั
ก่อนที่จะสร้างภูมิ ย้ายเข้ากรง ตัวอ่อนแอก็เสียหาย ท่เหลือรอดก็เล้ยง จนกระท่ง โรงเรือนก่อนลงรอบใหม่ ซึ่งหลังจากจบการระบาดไม่ควรรีบร้อนกลับ แน่นอน แม้ธุรกิจเวชภัณฑ อาหารสัตว์ก็กระทบเพราะตัวกินไม่มี
์
ี
ี
ั
ี
ี
กรณีท่พบโรคในฟาร์ม ต้องเร่งจัดการคัดตัวป่วยและตัวเส่ยง หย่านม เสริมด้วยตัวช่วย เจาะเลือดออกมาเป็นลบแล้วก็ทาการขยาย มา เพราะยังมีเชื้อประทุในฟาร์ม และควรมีสัตวแพทย์ให้คำาปรึกษา ดังนั้น รายย่อยก็ต้องเรียนรู้จังหวะเพื่อให้อยู่ให้ได้ และในปี 66-67
ำ
ออกทันที “รู้เร็วจัดการไว” เพื่อลดปริมาณไวรัสในโรงเรือน โดยทำา ฝูงจากลูกตัวเมีย หรือฟาร์มอีกแห่งหนึ่ง โรค ASF เข้า แม่พันธุ์ ในการจัดการในการสร้างระบบการป้องกันโรค การจัดการโรงเรือน ธุรกิจดีขึ้น ก็จะทำาให้ทำาธุรกิจได้ โดยไม่ต้องกลับมาเป็น ASF อีก
ำ
ร่วมกับการใช้ตัวช่วยต่างๆ เพื่อทาให้สุกรท่เหลือไม่ติดเชื้อหรือมี ส่วนใหญ่ ตายมีเหลือรอด 2 ตัว ใช้ตัวช่วยผสมอาหารให้กินก็ดีขึ้น และการสร้างเขตป้องกันโรค เพราะในปี 65 ได้ทำาการเรียนรู้หาวิธีเอาชนะไปแล้ว และปี 66 เมื่อ
ี
เชื้ออ่อนๆ สามารถสร้างภูมิคุ้มกันขึ้นมาได้ทัน ปัจจุบันสุกรที่รอดมี จนผสมได้เรียบร้อย ขณะที่ฟาร์มอีกแห่งหนึ่ง พบว่า เป็นสุกรรอด ยกตัวอย่าง ฟาร์มใหญ่แห่งหนึ่ง ท่พบปัญหาบางโรงเรือนมีการ เศรษฐกิจดีขึ้นก็เป็นโอกาสก้าวกระโดด ดังนั้น ขอให้เกษตรกรสู ้
ี
่
็
้
ั
้
ิ
้
ปรมาณมากขึน แสดงใหเหนวา การจัดการได้ผล ดังนน หากเกษตรกร น้ำาหนัก 20 กิโลกรัมและ 40 กิโลกรัม ให้กินตัวช่วยก็ช่วยให้สุขภาพ ติดเชื้อ จึงเข้าไปแก้ปัญหาให้โรคสงบได้ภายใน 2 เดือน หลังจาก ต่อไป” ผศ.น.สพ.คัมภีร์กล่าวทิ้งท้าย
ปฎิบัติอย่างเคร่งครัดต่อเนื่อง ในปีหน้าคาดว่า ปริมาณสุกรน่าจะ สมบูรณ์ เมื่อเก็บตัวอย่างตรวจพบว่า เป็นลบ ซึ่งเป็นผลจากการ นั้นก็นำาสุกรท่เหลือของฟาร์มมาใช้เพิ่มการผลิต โดยกาหนดเป้าหมาย
ี
ำ
ำ
กลับมาได้ระดับหนึ่ง และในปี 67 กาลังการผลิตสุกรไทยน่าจะ ป้องกันโรคท่ดี ห้ามบุคคลภายนอกเข้าฟาร์มเด็ดขาด สุกรท่คลอด ว่า สุกรต้องให้ผลตรวจเลือดเป็นลบก่อนออกจากฟาร์ม มีการนา
ี
ี
ำ
16 สัตว์เศรษฐกิจ สัตว์เศรษฐกิจ 17