Page 17 - รายงานเรื่อง คุณธรรม จริยธรรม ตามหลักพระพุทธศาสนา

๑๗

ุ
ิ
้
ี
ี่
้
เขาใจถึงธรรมชาตของความดจริงๆ แลว เขาจะไม่พลาดจากการประกอบความดีละเว้นความชั่ว คณธรรมททำให้
คนเป็นมนุษย์มี ๕ ประการ คือ
๑. ปัญญา หรือความรู้ (wisdom) หมายถึง รู้ว่าอะไรดี อะไรไม่ด ี
ี
๒. การปฏิบัตหน้าททางศาสนา (duty) คอ การทำความด การเคารพยกย่องสงทควรเคารพ
ื
ี่
ิ่
ี่
ิ
เช่นพระผู้เป็นเจ้า พระธรรม การปฏิบัติตามคำสอนของศาสนา
๓. ความกล้าหาญ (courage) คือกล้าในสิ่งควรกล้าและกลัวในสิ่งควรกลัว
้
ุ
ุ
๔.การควบคมตนเอง (self control หรือ temperance) คอ การใชปัญญาควบคมอารมณ ์
ื
ความรู้สึก
ิ
ู้
๕.ยุตธรรม (justice) คอการปฏิบัตตอผอื่น และตอตนเองอย่างเหมาะสม ไม่เบียดเบียน
่
ื
่
ิ
ตนเองและผู้อื่น
ี
ื
ี่
ี
่
เพลโต ( Plato) กลาวว่า คุณธรรม คอ การปฏิบัติทดตามหน้าทของวิญญาณ และคุณธรรมไม่สารถ
ั
้
เกิดขึ้นไดโดยบังเอิญ เพราะมนุษย์จะตองรู้ว่าเขากำลงทำอะไร เพื่ออะไร และทำอย่างไร คณธรรมจึงเกิดขึ้นจาก
ุ
้
ี่
ความรู้ ไม่ใชความรู้ทฤษฏี แตเปนความรู้ทมาจากการปฏิบัตจริง คณธรรมตามแนวคดของเพลโต มี ๔ ประการ
ิ
่
่
ุ
็
ิ
คือ
ื
ี
๑. ปัญญาหรือความรู้ (wisdom) คอการหยั่งรู้ว่าอะไรถูก อะไรผด อะไรด อะไรไม่ด อะไร
ี
ิ
ควรประพฤติหรือไม่ควรประพฤต ิ
ุ
ั
ั
๒. ประมาณ (temperance) คือ การรู้จกควบคมตวเองให้อยู่ในขอบเขตของจุดมุ่งหมายชีวิต
มีความรับผิดชอบ รู้จักบทบาทหน้าที่ของตนเอง
่
์
้
๓. กลาหาญ (courage) คอ กลาเสยงตอความยากลำบาก อันตราย เพื่ออุดมการณของ
ื
ี่
้
ตนเอง หรือด้วยความมั่นใจว่าได้กระทำดีที่สุดแล้ว
่
ื
ุ
๔. ยุตธรรม (justice) คอการให้แก่ทกคนอย่างเหมาะสม เชน การให้แก่ตนเอง ครอบครัว
ิ
มิตรสหาย ผู้บังคับบัญชา ผใต้บังคับบัญชา อย่างมีเหตุผลอันควร
ู้
ุ
้
ิ
ิ
อรสโตเตล (Aristotle) ไดนำคณธรรมของเพลโต ( Plato) มาอธิบายว่าคณธรรม ไดแก่ การเดนสาย
้
ุ
ิ
กลางระหว่างความไม่พอดีกับความพอดี หรือคุณธรรมคือความพอดพองาม ไม่เอียงสุดไปทางดานใดดานหนึ่ง เชน
้
่
้
ี
ความกล้าหาญจะอยู่ระหว่างความบ้าบิ่นกับความขลาด ความสุภาพอยู่ระหว่างความขี้อายกับความไร้ยางอาย และ
ความเอื้อเฟื้ออยู่ระหว่างความฟุ่มเฟือยกับความตระหนี่ คุณธรรมจึงแบ่งออกเป็น ๒ ประเภทคือ
ุ
๑. คณธรรมทางสติปัญญา เปนเรื่องของความรู้ทั้งภาคทฤษฏีและภาคปฏบัต เป็นส่วนหนึ่งของวิญญาณ
็
ิ
ิ
ที่มีเหตุผล และหน้าที่ของวิญญาณคือการรู้และค้นหาความจริงนั่นเอง