Page 9 - DSPM

กำรใช้คู่มือเฝ้ำระวังและส่งเสริมพัฒนำกำรเด็กปฐมวัย

ื
ผู้ใช้ต้องท�ำควำมเข้ำใจปฏิบัติเป็นแนวทำงเดียวกันจึงจะท�ำให้ผลกำรประเมินมีควำมถูกต้องน่ำเช่อถือและเป็นประโยชน์ต่อกำรส่งเสริมพัฒนำกำรของเด็กอย่ำงมีประสิทธิภำพ
โดยมี 4 ขั้นตอน ได้แก่
1. ขั้นตอนการเตรียมความพร้อม
1.1 การเตรียมตัวผู้ประเมินและส่งเสริมพัฒนาการ : ศึกษำทบทวนควำมรู้เกี่ยวกับพัฒนำกำรเด็กปฐมวัย ควำมส�ำคัญของกำรประเมินและส่งเสริมพัฒนำกำรของ

เด็กในประเทศไทย สถำนกำรณ์ของเด็กและภูมิหลังครอบครัวในเขตควำมรับผิดชอบ จ�ำเป็นจะต้องศึกษำเอกสำรคู่มือเฝ้ำระวังฯ ตั้งแต่ ค�ำน�ำ ควำมน�ำ แผนผัง ค�ำอธิบำยแผนผัง
แนวทำงกำรใช้คู่มือฯ 4 ขั้นตอน กำรใช้ทักษะ วิธีกำรเฝ้ำระวัง วิธีกำรประเมิน เกณฑ์กำรตัดสิน และรำยละเอียดของอุปกรณ์ กำรใช้อุปกรณ์ และควรเตรียมค�ำพูดที่จะใช้ในข้อค�ำถำม

ึ
ั
ี
ื
ื
ั
ไว้ล่วงหน้ำ ในกรณีท่ต้องใช้ค�ำส่ง เพ่อควำมรวดเร็ว ทดลองท�ำหรือฝึกก่อนกำรประเมินจริง เพ่อให้เกิดควำมคุ้นเคยและมีควำมม่นใจก่อนปฏิบัติจริง ซ่งรวมถึงแนวทำงกำรแนะน�ำ
ส่งเสริมพัฒนำกำรเด็กปฐมวัยโดยพ่อแม่ ผู้ปกครองด้วย
1.2 การเตรียมอุปกรณ์
- จัดเตรียมและตรวจสอบอุปกรณ์ให้ครบตำมหมวดหมู่และเรียงตำมล�ำดับกำรใช้ก่อนหลัง
- อุปกรณ์เปิดใช้ครั้งละ 1 ชุด ใช้เสร็จแล้วเก็บทันที แล้วจึงเปิดชุดใหม่ เพื่อควำมสะดวกในกำรจัดเก็บและให้เด็กมีสมำธิหรือสนใจในอุปกรณ์เฉพำะที่ต้องกำร
จะใช้ประเมินเท่ำนั้น
- เมื่อประเมินเด็กในท้องถิ่นที่มีวัฒนธรรมที่แตกต่ำง ผู้ประเมินสำมำรถดัดแปลงใช้วัสดุในท้องถิ่นที่มี ทดแทนได้อย่ำงเหมำะสมในกำรประเมินเด็ก
- ต้องท�ำควำมสะอำดอุปกรณ์และตรวจสอบควำมปลอดภัยของอุปกรณ์หลังน�ำไปใช้ทุกครั้ง

ี
1.3 การเตรียมสถานท่สาหรับประเมินพัฒนาการเด็ก : ควรเป็นห้องหรือมุมท่เป็นสัดส่วน ไม่คับแคบเกินไป อำกำศถ่ำยเทสะดวก เพ่อให้เด็กรู้สึกสุขสบำย ไม่หงุดหงิด
�
ื
ี
ื
ี
ี
ี
ิ
และให้ควำมร่วมมือในกำรประเมิน ไม่มีส่งอ่นท่กระตุ้นหรือเร้ำควำมสนใจของเด็ก เช่น โทรทัศน์ วิทยุ คอมพิวเตอร์ รูปหรือวัตถุท่มีสีสันฉูดฉำด ควรเป็นห้องท่ไม่มีเสียงดังรบกวน หรือ
มีคนอื่นผ่ำนไปมำ พื้นห้องสะอำด ปลอดภัย ไม่ลื่น ไม่มีสิ่งของที่ไม่จ�ำเป็นอยู่ในห้อง อุปกรณ์ต่ำง ๆ ภำยในห้องต้องมีควำมปลอดภัย ไม่แหลมคม ไม่มีเหลี่ยมหรือมุมที่อำจก่อให้เกิด
อันตรำย ควรมีกำรจัดเบำะ โต๊ะ หรือ เก้ำอี้ต่ำง ๆ ที่ใช้ในกำรประเมินในแต่ละช่วงวัยให้เหมำะสม
1.4 การเตรียมเด็ก : เด็กต้องไม่ป่วยทำงกำย ไม่หิว ไม่ง่วง อิ่มเกินไป หรือหงุดหงิด งอแง เนื่องจำกจะท�ำให้เด็กไม่ให้ควำมร่วมมือในกำรประเมิน พำเด็กเข้ำห้องน�้ำ
ขับถ่ำยให้เรียบร้อยก่อนกำรประเมิน เพื่อไม่ให้ขำดควำมต่อเนื่องในกำรประเมิน ให้เด็กเล่น พูดคุย ท�ำควำมคุ้นเคยกับผู้ประเมิน และอุปกรณ์บำงส่วน
2. ขั้นตอนการสร้างสัมพันธภาพระหว่างผู้ประเมินกับเด็กและพ่อแม่ ผู้ปกครอง : เด็กแต่ละวัยจะมีพัฒนำกำรทำงร่ำงกำย ควำมคิดและอำรมณ์ที่แตกต่ำงกัน ดังนั้น
ผู้ประเมินควรสร้ำงสัมพันธภำพที่ดีกับเด็กก่อนที่จะท�ำกำรประเมินพัฒนำกำร โดยแบ่งตำมช่วงอำยุได้ดังนี้

คู่มือเฝ้าระวังและส่งเสริมพัฒนาการเด็กปฐมวัย : Developmental Surveillance and Promotion Manual (DSPM) 7