Page 37 - 02 รายงานวิชาการจังหวัดประจวบคีรีขันธ์

- 15 -

2.3.3 สภาพพืชพรรณและการใชที่ดิน (vegetation and land use)

้
ื
ิ
ี
พืชพรรณและสิงปกคลุมดินมีอทธิพลตอการเปลียนแปลงพ้นท่ เชน พนท่เกษตรกรรม
ื
่
ี
่
ี
ี
ี
ื
่
ื
่
้
ื
ี
พนทีปาทีมความหนาแนนมาก พ้นท่ท่มพืชพรรณหนาแนนปานกลาง พ้นท่ทมีพืชพรรณปกคลุมนอย
่
ี
ี
่
ื
ุ
่
้
และพืนทีทีไมมสิงปกคลุม (Anbalagan, 1992) เนื่องจากพืชชวยทำใหดินรวนซย เม่อฝนตกลงมาน้ำฝน
่
ี


ึ
ิ
แทรกซมและไหลผานลงสูดินชั้นลางไดดี นอกจากนี้รากพืชยังชวยยึดอนุภาคดนไมใหแตกหลุด และ
เลือนไหลไดงาย คณะทรัพยากรธรรมชาต มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร (2540) ไดรายงานการศกษา
ิ
ึ


่
ิ
สภาพดนถลมบริเวณไหลเขาของเทอกเขาหลวงในจังหวัดนครศรีธรรมราช พบวาบริเวณท่เกดดินถลม
ี
ิ
ื
สวนใหญเปนบริเวณลาดไหลเขาที่มการถางปาเพื่อปลูกยางพารา ซงมระบบรากฝอย ขาดรากแกวยึดเกาะ
ึ
ี
่
ี
ึ
ี
ชั้นดินเปนปจจัยท่สงเสริมใหเกิดการขาดเสถียรภาพงายขน เมอมการกระตุนดวยปริมาณน้ำฝน

้
่
ื
ี
(วรวุฒิ ตันติวนิช, 2535) แมวาบางแหงมีความลาดชันไมมากนัก แตรอยแผลทเกิดดินถลมจะเปดกวาง
่
ี
ึ
ี
ิ
่
ิ
ี
สวนบริเวณท่เปนปาซงมสภาพคอนขางสมบูรณมีการเกิดดนถลมบาง แตรอยแผลของการถลมจะเกดใน
ิ
่
ี
บริเวณทมีความลาดชันสูง นอกจากนี้อตราการแทรกซึมของน้ำยังเปนปจจัยเสริมในการเกดดนถลม เชน
ั
ิ
บริเวณปาผลัดใบ(deciduous forest) อัตราการแทรกซึมของน้ำมีคามากกวา 1,270 มลลิเมตรตอชัวโมง
่
ิ

่
ิ
สวนปาสน (Pine forest) มีคาระหวาง 36-1,270 มลลิเมตรตอชัวโมง (Hornbeck and Reinhart, 1964)
้
ยังพบวาในดนชันฮวมสหรือโอ อัตราการแทรกซึมของน้ำมคาสูงถง 5,994 มลลิเมตรตอชัวโมง ดินชันเอม ี
ิ
ิ
้
ั
่


ิ
ึ
ี
คาระหวาง 1,600-3,353 มิลลิเมตรตอชั่วโมง และดินชั้นบี (B horizon) มีคาระหวาง 230-432 มลลิเมตร
ิ
ตอชั่วโมง (Trimble and others, 1951)
ื
ี่
ั
กรณีศึกษาในประเทศไทยบริเวณพนทปาตนน้ำภาคเหนือ ซงเปนปาดิบเขาก็พบเชนเดียวกน
ึ่
้
ื้
ี

ั
วาแทบไมมน้ำไหลบาบนผิวหนาดนเลย (นิวัต เรืองพานิช, 2513) เปรียบเทยบกบพนทรางปรากฏวา
ิ
ี
ิ
ี่
ื
ิ
ปริมาณน้ำไหลบาบนผิวหนาดินมีมากกวาพ้นท่ปาดบเขาถง 2 เทา (นิพนธ และคณะ, 2516) โดยภายใต 
ี
ึ
ั
ื
่
ิ
สภาพปาทีปกคลุมดวยเนื้อดนปนทรายหรือเนือดนเหนียวท่ปกคลุมไปดวยฮวมส และเศษซากพช
ิ
ิ
ี
้
จะมอัตราการแทรกซึมน้ำไมแตกตางกันมากนัก โดยใหเหตุผลวาชองวางของดินในระดับความลึกประมาณ
ี
60 เซนตเมตร จากผิวดนแทบจะไมแตกตางกัน Hoover (1950) หมายความวาบริเวณพนท่ลุมน้ำทีมี
ิ

ิ
้

่
ี
ื
ิ
ิ
ปาไมปกคลุมจะไมมน้ำไหลบาบนผิวหนาดน น้ำในลำธารทเห็นเปนน้ำทไหลผานดนลาง (subsurface flow)


ี
่
ี
ี
่
ี่
เทานั้นทลงสูลำธาร (นิวัต เรืองพานิช, 2513; Hoover and Hursh, 1943; Hewlett and Hibbert,

ิ
้
ื

ู
ิ
ั
ี
่
1967; Tsukamoto, 1966) อกทงประเภทของปายังพบความแตกตางของปริมาณน้ำทพชดดซบไวในดน
ั
ี
เชน ปาดบแลง ปาดบเขา ปาดบชื้น ปาเบญจพรรณผสมไมสัก และปาเตงรัง มคาประมาณรอยละ 30, 9,
ี

ิ

็
ิ
ิ
้
ู
ั
19, 39, และรอยละ 62 ของปริมาณฝน ตามลำดบ จะเห็นวาพนท่ปาดิบเขามน้ำทถกพืชดดซบไวนอย
ี
ื
่
ี
ู
ี
ั
ี
่
้
ี
ั
ี
ทสุด เนืองจากมลักษณะของใบเปนมนและมขนาดเล็กเปนสวนใหญ นอกจากนีสภาพของบรรยากาศยัง
่
เต็มไปดวยเมฆหมอกและมคาความชื้นสัมพัทธสูงในขณะทปาชนิดอ่น ๆ มีน้ำท่ถูกพืชดูดซับไวประมาณ
่
ี
ื
ี
ี
ึ
40% ถง 60% (Tangtham, 1999)