Page 15 - РЕЛЕ ҲИМОЯСИ БЎЙИЧА УМУМИЙ ТУШУНЧАЛАР

2. TOKLI HIMOYALAR.

Aksariyat hollarda elektr tizimlaridagi shikastlanishlarda tokning oshishi

ko‘zatiladi, shuning uchun releli himoyada aynan tokni kirish kattaligi sifatida

qo‘llash maqsadga muvofiq bo‘ladi.

Himoyalanayotgan elemetning holatini tok bo‘yicha baxolaydigan himoyalar

tokli himoyalar deyiladi. Tokli himoyalar nazorat qilinayotgan tokni o‘rnatilgan

qiymatining chegaralaridan oshib ketganidan ishga tushadi. Ushbu chegaralar

himoyaning sezuvchan elementlariga u yoki usullar orqali berilib, ularni

o‘rnatmalar deb nomlash qabul qilingan.

Himoya o‘rnatilgan joyidagi himoya ishga tushadigan tokning haqikiy

qiymati himoyaning ishlash toki deyiladi. Himoya o‘rnatilgan joyidagi himoya

boshlang‘ich holatga qaytadigan tokning haqikiy qiymati himoyaning qaytish toki

deyiladi. Himoyaning qaytish tokini ishlash tokiga nisbati qaytish koeffitsienti

deyiladi:

I
k  qay
I ish

Odatda tokka sezgir bo‘lgan elementlar – tok relelaridir, ular

himoyalanayotgan tarmoqqa tok transformatorlar orqali ulanadi. Ushbu holda
relening ishlash (o‘rnatma) toki I . r ish va himoyaning ishlash toklari I h.ish o‘rtasida

qo‘yidashi bog‘liqlik bor:

k sx
I  I  ,
. r ish k tt . h ish

bu yerda k - tok transformatorning transformatsiya koeffitsienti;
tt

17