Page 11 - วิทยาศาสตร์ ม.ปลาย
P. 11
3
. ทกั ษะการกาํ หนดนิยามเชิงปฏบิ ตั ิการ (Defining Operationally)
. ทกั ษะการทดลอง (Experimenting)
รายละเอยี ดทักษะกระบวนการทางวทิ ยาศาสตร์ทัง ทกั ษะ มรี ายละเอยี ดโดยสรุปดงั นี
ทกั ษะการสังเกต (Observing) หมายถงึ การใชป้ ระสาทสมั ผสั ทงั ในการสงั เกต ไดแ้ ก่
ใชต้ าดรู ูปร่าง ใชห้ ูฟังเสียง ใชล้ นิ ชิมรส ใชจ้ มกู ดมกลนิ และใชผ้ วิ กายสมั ผสั ความร้อนเยน็ หรือใชม้ ือจบั ตอ้ ง
ความออ่ นแขง็ เป็นตน้ การใชป้ ระสาทสมั ผสั เหล่านีจะใชท้ ีละอย่างหรือหลายอยา่ งพร้อมกนั เพือรวบรวม
ขอ้ มลู กไ็ ดโ้ ดยไม่เพมิ ความคิดเห็นของผสู้ งั เกตลงไป
ทักษะการวัด (Measuring) หมายถึง การเลือกและการใชเ้ ครืองมือวดั ปริมาณของสิงของ
ออกมาเป็นตวั เลขทีแน่นอนไดอ้ ยา่ งเหมาะสม และถูกตอ้ งโดยมีหน่วยกาํ กบั เสมอในการวดั เพือหาปริมาณ
ของสิงทีวดั ตอ้ งฝึ กใหผ้ เู้ รียนหาคาํ ตอบ ค่า คือ จะวดั อะไร วดั ทาํ ไม ใชเ้ ครืองมืออะไรวดั และจะวดั ได้
อยา่ งไร
ทักษะการจําแนกหรือทักษะการจัดประเภทสิงของ (Classifying) หมายถึง การแบ่งพวก
หรือการเรียงลาํ ดบั วตั ถุ หรือสิงทีอยใู่ นปรากฏการณ์ โดยการหาเกณฑห์ รือสร้างเกณฑใ์ นการจาํ แนกประเภท
ซึงอาจใชเ้ กณฑค์ วามเหมือนกนั ความแตกต่างกนั หรือความสัมพนั ธ์กนั อยา่ งใดอย่างหนึงก็ได้ ซึงแลว้ แต่
ผเู้ รียนจะเลอื กใชเ้ กณฑใ์ ด นอกจากนีควรสร้างความคิดรวบยอดใหเ้ กิดขึนดว้ ยว่าของกลุ่มเดียวกนั นนั
อาจแบ่งออกไดห้ ลายประเภท ทงั นีขึนอยกู่ บั เกณฑท์ ีเลอื กใช้ และวตั ถชุ ินหนึงในเวลาเดียวกนั จะตอ้ งอยเู่ พียง
ประเภทเดียวเท่านนั
ทกั ษะการใช้ความสัมพนั ธ์ระหว่างสเปซกบั เวลา (Using Space/Relationship)
หมายถึง การหาความสมั พนั ธร์ ะหวา่ งมติ ิต่างๆ ทีเกียวกบั สถานที รูปทรง ทิศทาง ระยะทาง พืนที เวลา ฯลฯ
เช่น การหาความสัมพนั ธ์ระหว่าง สเปซกบั สเปซ คือ การหารูปร่างของวตั ถุ โดยสังเกตจากเงาของวตั ถุ
เมือใหแ้ สงตกกระทบวตั ถใุ นมมุ ต่างๆกนั ฯลฯ
การหาความสมั พนั ธร์ ะหว่าง เวลากบั เวลา เช่น การหาความสัมพนั ธร์ ะหว่างจงั หวะการแกว่งของ
ลกู ตุม้ นาฬกิ ากบั จงั หวะการเตน้ ของชีพจร ฯลฯ
การหาความสมั พนั ธร์ ะหว่าง สเปซกบั เวลา เช่น การหาตาํ แหน่งของวตั ถุทีเคลือนทีไปเมือเวลา
เปลียนไป ฯลฯ
ทกั ษะการคาํ นวณและการใช้จํานวน (Using Numbers) หมายถึง การนาํ เอาจาํ นวนทีได้
จากการวดั การสงั เกต และการทดลองมาจดั กระทาํ ใหเ้ กิดค่าใหม่ เช่น การบวก ลบ คูณ หาร การหาค่าเฉลีย
การหาค่าต่างๆ ทางคณิตศาสตร์ เพือนาํ ค่าทีไดจ้ ากการคาํ นวณ ไปใชป้ ระโยชน์ในการแปลความหมาย และ
การลงขอ้ สรุป ซึงในทางวทิ ยาศาสตร์เราตอ้ งใชต้ วั เลขอยตู่ ลอดเวลา เช่น การอ่านเทอร์โมมเิ ตอร์ การตวงสาร
ต่าง ๆ เป็นตน้
