Page 13 - วารสาร รพ.สุรินทร์ เล่ม 33

โรคผิวหนังแข็ง (Scleroderma)
ผู้ป่วยบางรายอาจมีอาการทางระบบทางเดินอาหาร เช่น
�
ื
โรคผิวหนังแข็งเป็นโรคเรื้อรังชนิดหนึ่ง จัดอยู่ในกลุ่มโรคที่มี กลืนลาบาก แสบร้อนบริเวณอกเน่องจากภาวะกรดไหลย้อน
ความผิดปกติของระบบภูมิคุ้มกันของร่างกาย ท่มีการกระตุ้น บางรายอาจพบมีความดันโลหิตสูงหรือมีอาการทางไตร่วมด้วย
ี
ึ
ั
ิ
เซลล์ไฟโบบลาสต์ให้สร้างสายใยคอลลาเจนเพ่มมากข้นท้งใน การรักษาโรคผิวหนังแข็ง
ื

ผิวหนังและอวัยวะภายในอื่นๆ ส่งผลให้เกิดอาการผิดปกติขึ้น การรักษาโรคผิวหนังแข็งต้องการความรู้ความเข้าใจเร่องโรค

ู
ั
ิ
พบบ่อยในเพศหญิงมากกว่าเพศชาย ส่วนใหญ่พบในผู้ป่วยอาย ุ การดแลของญาต และการปฏบตตวของผู้ป่วยอย่างเหมาะสม
ิ
ั
ิ
ระหว่าง 30-50 ปี และต่อเนื่อง
�
�
ผู้ป่วยมักมาพบแพทย์ด้วยอาการผิวหนังตึงแข็ง กามือลาบาก การรักษาในปัจจุบัน เน้นการรักษาตามอาการเป็นหลัก เช่น
ิ
บางรายอาจมีแผลท่ปลายน้ว ปลายน้วเขียวคลาเวลาสัมผัส ให้ยาท่มีฤทธ์ช่วยยับย้งการสร้างและสะสมตัวของสายใยคอลลาเจน
ี
ิ
ั
ิ
ี
้
�
ความเย็น ผู้ป่วยบางรายอาจมีอาการทางระบบหายใจ ระบบ ในอวัยวะต่างๆ ท่เกิดมากผิดปกติ ให้ยาขยายหลอดเลือด
ี
ื
ิ
ไหลเวียนโลหิต หรือระบบทางเดินอาหารร่วมด้วยได้ เพ่อลดอาการปลายน้วซีดเขียวและลดอาการปวด ในกรณีท่ม ี
ี
สาเหตุของโรคผิวหนังแข็ง อาการกลืนล�าบาก ปวดแสบท้องบริเวณลิ้นปี่ ให้ยาลดการหลั่ง
โรคหนังแข็งจัดอยู่ในกลุ่มภูมิต่อต้านตนเอง โดยไม่ทราบ กรดในกระเพาะอาหาร หรือยาท่ช่วยการเคล่อนไหวของทาง
ื
ี
สาเหตุที่แน่ชัด เดินอาหาร ผู้ป่วยบางรายสามารถหยุดพักการรักษาได้ เม่อโรค
ื
ื
อาการและอาการแสดงทางผิวหนัง สงบลง เน่องจากอาการรุนแรงไม่เท่ากันในแต่ละราย ผู้ป่วยโรค
อาการและอาการแสดงทางผิวหนังเป็นอาการเด่นของ ผิวหนังแข็งแต่ละคนจึงได้รับการรักษาไม่เหมือนกัน การรักษา
โรคผิวหนังแข็ง ในระยะแรก ผู้ป่วยบางรายอาจมีอาการบวมตึง มุ่งเน้นเพ่อจะลดหรือบรรเทาอาการต่างๆ ลง ทาให้ผู้ป่วยม ี
ื
�
ของผิวหนัง ต่อมาจะเร่มมีอาการตึงแข็งของผิวหนัง ซ่งเกิดจาก คุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น
ึ
ิ
การสร้างสายใยคอลลาเจนที่เพิ่มมากขึ้น ผู้ป่วยจะมีผิวหน้าตึง การปฏิบัติตัวในผู้ป่วยโรคผิวหนังแข็ง
อ้าปากกว้างได้ไม่เต็มที่ - หลีกเลี่ยงการสัมผัสความเย็น อากาศเย็น ควรใส่เสื้อผ้า
ื
ี
บางรายจะมีสีผิวคล�้าขึ้น ร่วมกับมีรอยจุดสีขาว (salt and ท่หนา เพ่อเพ่มความอบอุ่นให้กับร่างกาย เน่องจากจะท�าให้
ื
ิ
ิ
ึ
ึ
pepper appearance) ซ่งพบได้บ่อยบริเวณต้นคอ หน้าอกและ หลอดเลือดบริเวณปลายน้วหดตัวมากข้น อาการของโรค เช่น
หลังส่วนบน ท่บริเวณมือจะพบมีการตึงแข็งของนิ้ว ซ่งถ้าเป็นมาก ปลายนิ้วมือ ซีด เขียว ปวด จะก�าเริบมากขึ้น
ึ
ี
จะท�าให้เหยียดมือหรือก�ามือได้ไม่เต็มที่ บางรายอาจพบแผลที่ - หยุดสูบบุหรี่ เนื่องจากจะท�าให้หลอดเลือดบริเวณปลาย
ปลายนิ้ว ซึ่งเกิดจากการขาดเลือดร่วมด้วย นิ้วหดตัวมากขึ้น
�
่
ี
�
ิ
ผู้ป่วยบางราย มีอาการผิวหนังแข็งผิดปกติ เกิดเฉพาะท - ควรทากายภาพบาบัดน้วมือเพ่อป้องกันการติดยึด และ
ื
ั
(Localized scleroderma) เช่น ปลายมือ ปลายเท้าเท่าน้น ข้อผิดรูปของนิ้วมือ
ั
ึ
ไม่ได้เกิดข้นท่วร่างกาย อาจพบความผิดปกติของอวัยวะภายในบาง - หลีกเลี่ยงกิจกรรม หรือการท�างานที่จะก่อให้แผลบริเวณ
ระบบได้ แต่พบน้อยมาก ปลายนิ้ว
ึ
ผู้ป่วยอีกกลุ่มหน่ง นอกจากจะมีความผิดปกติที่ผิวหนังแล้ว - ออกก�าลังกายบริเวณหัวไหล่ โดยการหมุนหัวไหล่ในท่า
ิ
ยังมีความผิดปกติท่ระบบอ่นๆ ของร่างกาย ร่วมด้วย (Systemic ขว้างลูกบอล เพ่อเพ่มการไหลเวียนของเลือดไปยังบริเวณปลายน้ว
ิ
ื
ื
ี
ื
sclerosis) เนื่องจากมีความผิดปกติกับเน้อเย่อเก่ยวพัน เช่น - ถ้ามีอาการผิดปกติ เช่น กลืนล�าบาก หายใจล�าบาก อึดอัด
ื
ี
ปอด ผ้ป่วยจะมอาการไอแห้งๆ เหนอยง่าย ระบบหัวใจและ เป็นต้น ควรแจ้งให้แพทย์ทราบ
ื
ี
่
ู
ี
ิ
หลอดเลือด โดยเฉพาะหลอดเลือดฝอย บริเวณปลายน้วหดรัดตัว - มารับการตรวจและรับประทานยาตามท่แพทย์ส่งอย่าง
ั
่
ั
้
ั
ุ
�
่
ู
์
้
็
ื
่
ั
รวมกบขนาดเสนผาศนยกลางเลกลง ทาใหอดตนไดงาย เมอสมผส สม�่าเสมอ
ั
้
่
อากาศเย็น จึงเกิดอาการปลายน้วซีด เขียวคล้าหรือเปล่ยนเป็น
�
ิ
ี
สีม่วงแดงได้ และเม่อเกิดบาดแผลข้นท่ปลายน้ว แผลจะหายช้า
ื
ี
ิ
ึ
กว่าคนปกติที่มิได้เป็นโรคผิวหนังแข็ง
ขอขอบคุณข้อมูลจาก :
คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล
เรียบเรียง : อาณัติชัย บุญยอ
11