Page 12 - ศาสนาและหน้าที่พลเมือง ประถมศึกษา สค11002

ดังนั้น พระองคจึงเสด็จออกจากวังในวันที่พระนางพิมพาประสูติพระโอรส คือ เจาชายราหุล
พระองคทรงรําพึงวา “หวงเกิดแลวหนอ” เมื่อพระองคเสด็จผานทรงพบเห็นนางสนมนอนระเกะระกะอยู

เปนภาพที่ไมนาดู ไมสวยงาม ลวนนาปลงสังเวช พระองคจึงเสด็จออกบวชพรอมกับคนรับใชชื่อ นายฉันนะ

ทรงขี่มาชื่อ กัณฐกะ จากนั้นใหนายฉันนะกลับไป แลวพระองคทรงปลงผม ถือเพศบรรพชิต และแสวงหา
อาจารยจากสํานักตาง ๆ เพื่อสั่งสอนใหพระองคบรรลุธรรมที่ทําใหสัตวโลกพนจากความทุกข ทรงศึกษาที่

สํานักอาฬารดาบส และอุทกดาบส ฝกฝนทางจิตจนได ฌานสมาบัติ 8 ซึ่งเนนโยคะวิธี ทรงเห็นวาไมใช

ทางพนทุกขที่แทจริง ดังนั้น ตอมาพระองคทรงใชวิธีการทรมานตนเองดวยการบําเพ็ญทุกรกิริยา คือ

อดอาหาร และทรมานตนดวยวิธีตาง ๆ จนรางกายซูบผอม ทรงพบวา ทางนี้มิใชพนทุกข จึงหันมา
เดินสายกลาง และเสวยพระกระยาหารตามเดิม แลวหันมาบําเพ็ญเพียรทางจิตคนหาสัจธรรม และทรง

คนพบสัจธรรมในวันเพ็ญ เดือนวิสาขะ คือ วันขึ้น 15 ค่ํา เดือน 6 ประกา กอนพระพุทธศักราช 45 ป

ทรงมีพระชนมายุ 45 พรรษา
ดังนั้น ในการแสวงหาทางบรรลุธรรมของพระองคนั้นเปรียบเสมือนพิณ 3 สาย ถาขึงสายพิณ

ตึงเกินไปสายพิณก็จะขาด ถาขึงสายหยอนเกินไป เสียงจะไมไพเราะ ตองขึงสายพิณพอดี จึงจะดีดแลวมี

เสียงไพเราะ เชนเดียวกับมนุษย หากเพลิดเพลินในโลกียสุขเหมือนสายพิณที่หยอนยาน และถาตึงเขมงวด

ในการปฏิบัติดวยการทรมานตนเองรางกายจะทนทานไมไหวเหมือนสายพิณที่ขึงตึง ดังนั้น จึงควร

เดินสายกลาง เชนเดียวกับสายพิณที่ขึงพอดี
สัจธรรมที่พระองคตรัสรู คือ ทรงคนพบปุปเพนิวาสานุสติญาณ คือ อดีตชาติของพระองค

ิ้
ทรงคนพบจุตูปปาตญาณ คือ การกําเนิดของสัตวโลก และอาสวักขยญาณ คือ การกําจัดกิเลสใหหมดสนไป
เพื่อจะปฏิบัติตนใหพนทุกขไมตองเวียนวายตายเกิด คือ อริยสัจสี่ เปนความจริงอันประเสริฐ ซึ่งเปนหัวใจ

สําคัญของพระพุทธศาสนา คือ
ทุกข คือ ปญหาทั้งหลายที่เกิดขึ้นในชีวิต ไดแก ความไมสบายกาย ความไมสบายใจ
สมุทัย คือ สาเหตุแหงปญหาที่เกิดขึ้นในชีวิต

นิโรธ คือ ความจริงวาดวยการดับทุกข การละตนเหตุของความทุกข

มรรค คือ ความจริงวาดวยแนวทางแหงความดับทุกข
หลังจากตรัสรูแลวพระองคไดเสด็จไปเทศนาธรรมแกปญจวัคคียทั้ง 5 คือ พระโกณฑัญญะ

ึ่
พระวัปปะ พระภัททิยะ พระมหานามะ และพระอัสสชิ ซงติดตามดูแลพระองคชวงที่แสวงหาธรรมและ
บําเพ็ญทุกรกิริยา เมื่อพระองคเลิกบําเพ็ญทุกรกิริยา จึงคิดวาพระองคทอถอย ไมบําเพ็ญเพียรจึงพากันหนีไป

ที่ปาอิสิปตนมฤคทายวัน เมื่อพระองคเทศนาธรรม คือ ธัมมจักกัปวัตนสูตร ซึ่งแสดงถึงขอปฏิบัติ

ทางสายกลาง คือ มรรค 8 ซึ่งเปนขอปฏิบัติใหพนจากความทุกข คือ
1. สัมมาทิฏฐิ ปญญาเห็นชอบ

2. สัมมาสังกัปปะ ความดําริชอบ

3. สัมมาวาจา วาจาชอบ

4. สัมมากัมมันตะ การงานชอบ
5. สัมมาอาชีวะ ความเลี้ยงชีพชอบ

4