Page 16 - ศาสนาและหน้าที่พลเมือง ประถมศึกษา สค11002

1. การไมทําบาปอกุศลทั้งปวง คือ ไมทําชั่ว
2. การทําบุญกุศล คือใหทําความดี

3. การทําจิตใหผองใสไกลจากความเศราหมองของกิเลส

เบญจศล ศีล 5 เปนขอพื้นฐานที่สําคัญสําหรับการปฏิบัติตนของชาวพุทธ คือ
ี
1. ละเวนการฆาสังหาร ไมประทุษรายตอชีวิตและรางกาย

2. ละเวนการลักขโมย เบียดบัง แยงชิง ไมประทุษรายตอทรัพยสินผูอื่น

3. ละเวนการประพฤติผิดในกาม ไมประทุษรายตอของรักของหวงแหน อันเปนการทําลาย
เกียรติภูมิและจิตใจของผูอื่น เชน บุตร ภริยา ญาติมิตร

4. ละเวนจากการพูดเท็จโกหกหลอกลวง พูดเพอเจอไรสาระ พูดคําหยาบคาย

5. เวนจากสุราเมรัย ไมเสพเครื่องดองของมึนเมา สิ่งเสพติด อันเปนเหตุใหเกิดความประมาท
มัวเมา กอความเสียหายผิดพลาด เพราะขาดสติ อันเปนเหตุใหเกิดอุบัติเหตุ แมอยางนอยก็เปน

ผูคุกคามตอความรูสึกมั่นคงปลอดภัยของผูเขารวมสังคม

เบญจธรรม ประการ เปนหลักธรรมที่คนทั่วไปควรปฏิบัติ มี 5 ประการ ดังนี้

ี
้
1. เมตตา, กรุณา – ซึ่งเปนธรรมะคูกัน และสนับสนุนศลหา - ขอแรก (ฆาสัตว – เบียดเบียน)
2. สัมมาอาชีวะ - คูและสนับสนุนศีลขอสอง (ลักทรัพย ฉอโกง)
3. กามสังวร หมายถึง การสํารวมระวังในความตองการ - คูกับศีลขอสาม (การขมเหงน้ําใจกัน)

4. สัจจะ ความจริงใจ - คูกับศีลขอสี่ (โกหก)
5. สติ สัมปชัญญะ - คูกับศีลขอหา (ทําใหตนเองขาดสติ)

พรหมวิหาร เปนหลักธรรมประจําใจเพื่อใหตนดํารงชีวิตไดอยางประเสริฐและบริสุทธ เฉกเชน
ิ์
พรหม ประกอบดวยหลักปฏิบัติ 4 ประการ คือ

1. เมตตา ความปรารถนาอยากใหผูอื่นมีความสุข

2. กรุณา ความปรารถนาอยากใหผูอื่นพนทุกข
3. มุทิตา ความยินดีที่ผูอื่นมีความสุขในทางที่เปนกุศล

4. อุเบกขา การวางจิตเปนกลาง การมีเมตตา กรุณา มุทิตา เปนสิ่งที่ดี แตถาตนไมสามารถ

ชวยเหลือผูนั้นได จิตตนจะเปนทุกข ดังนั้น ตนจึงควรวางอุเบกขาทําใจใหเปนกลาง และ

พิจารณาวา สัตวโลกยอมเปนไปตามกรรมที่ไดเคยกระทําไว จะดีหรือชั่วก็ตาม กรรมนั้น
ยอมสงผลอยางยุติธรรมตามที่เขาผูนั้นไดเคยกระทําไว

ฆราวาสธรรม ประกอบดวย 2 คํา “ฆราวาส” แปลวา ผูดําเนินชีวิตในทางโลก, ผูครองเรือน

และ “ธรรม” แปลวา ความถูกตอง, ความดีงาม, นิสัยที่ดีงาม, คุณสมบัติ, ขอปฏิบัติ

ฆราวาสธรรม แปลวา คุณสมบัติของผูประสบความสําเร็จในการดําเนินชีวิตทางโลก
ประกอบดวยธรรมะ 4 ประการ คือ

8