Page 91 - buku teks f4 kssm

BAB 5 Metabolisme dan Enzim

Mekanisme tindakan enzim

Hipotesis ‘mangga dan kunci’

Kebanyakan enzim ialah protein kompleks yang terdiri daripada rantai
polipeptida yang berlipat-lipat menjadi bentuk tiga dimensi. Bentuk tiga
dimensi enzim mempunyai tapak aktif yang mempunyai konfigurasi
spesifik dan saling berpelengkap dengan molekul substrat yang spesifik.
Penggabungan molekul substrat pada tapak aktif enzim adalah amat
tepat dan jitu, seolah-olah satu gabungan ‘mangga dan kunci’.
Substrat dimuatkan ke dalam tapak aktif enzim bagi membentuk
kompleks enzim-substrat. Tindak balas berlaku dan produk terhasil.
Produk kemudiannya meninggalkan tapak aktif setelah tindak balas AR
selesai (Rajah 5.3).

substrat substrat produk produk
substrat
produk
kompleks
kompleks
kompleks
enzim-substrat
enzim-substrat
enzim-substrat

enzim
enzim enzim enzim enzim
enzim
RAJAH 5.3 Hipotesis mangga dan kunci
Kebanyakan tindak balas di dalam sel memerlukan tenaga pengaktifan
yang tinggi. Tenaga pengaktifan ialah tenaga yang diperlukan untuk
memecah ikatan dalam molekul substrat sebelum tindak balas boleh
berlaku. Enzim berfungsi menurunkan tenaga pengaktifan sebelum
tindak balas (Rajah 5.4). Dengan itu, kadar tindak balas biokimia
dipercepatkan dalam sel.

tenaga pengaktifan
tanpa enzim
tenaga pengaktifan
tenaga dalam sistem substrat
dengan enzim

produk RAJAH 5.4 Kehadiran enzim akan

masa tindak balas mengurangkan tenaga pengaktifan suatu
tindak balas
5.2.6 5.2.6 5.2.7 89
5.2.7