Page 60 - แผนการจัดการเรียนรู้ ม.ปลาย

54

ความหมายของการจัดการความรู้
การจัดการ (Management) หมายถึง กระบวนการในการเข้าถึงความรู้ และการถ่ายทอด ความรู้ที่ต้องดำเนินการ่วมกันกับ
ี้
้
ผู้ปฏิบัติงาน ซึ่งอาจเริ่มต้นจากการบ่งชความรู้ที่ต้องการใช การ สร้างและแสวงหาความรู้ การประมวลเพื่อกลั่นกรองความรู้ การจัดการ
ความรู้ให้เป็นระบบ การ สร้างช่องทางเพื่อการสื่อสารกับผู้เกี่ยวข้อง การแลกเปลี่ยนความรู้ การจัดการสมัยใหม่กระบวนการ ทางปัญญา
เป็นสิ่งสำคัญในการคิด ตัดสินใจ และส่งผลให้เกิดการกระทำ การจัดการจึงเน้นไปที่ การปฏิบัติ
ื่
ความรู้ (Knowledge) หมายถึง ความรู้ที่ควบคู่กับการปฏิบัติ ซึ่งในการปฏิบัติจำเป็น ต้องใชความรู้ที่หลากหลายสาขาวิชามาเชอมโยง
้
บูรณาการเพื่อการคิดและตัดสินใจ และลงมือปฏิบัติ จุดกำเนิดของความรู้คือสมองของคน เป็นความรู้ที่ฝังลึกอยู่ในสมอง ชี้แจงออกมาเป็น
ถ้อยคำหรือ ตัวอักษรได้ยาก ความรู้นั้นเมื่อนำไปใช้จะไม่หมดไป แต่จะยิ่งเกิดความรู้เพิ่มพูนมากขึ้นอยู่ในสมอง ของผู้ปฏิบัติ

ุ
ในยุคแรก ๆ มองว่า ความรู้ หรือทนทางปัญญา มาจากการจัดกระบวนการตีความ สารสนเทศ ซึ่งสารสนเทศก็มาจากการประมวลข้อมูล
ขั้นของการเรียนรู้
ความรู้แบ่งได้เป็น 2 ประเภท คือ
ความรเดนชัด (Explicit Knowledge) เป็นความรู้ที่เป็นเอกสาร ตำรา คู่มือปฏิบัติงาน สื่อต่าง ๆ กฎเกณฑ์ กติกา ข้อตกลง
่
ู้
ตารางการทำงาน บันทึกจากการทำงาน ความรู้เด่นชัดจึงมี ชื่อเรียกอีกอย่างหนึ่งว่า “ความรู้ในกระดาษ”
2. ความรู้ซ่อนเร้น / ความรู้ฝังลึก (Tacit Knowledge) เป็นความรู้ที่แฝงอยู่ในตัวคน พัฒนาเป็นภูมิปัญญา ฝังอยู่ในความคิด ความเชอ
ื่
ค่านิยม ทคนได้มาจากประสบการณ์สั่งสมมา นาน หรือเป็นพรสวรรค์อันเป็นความสามารถพิเศษเฉพาะตัวที่มีมาแต่กำเนิด หรือเรียกอีก
ี่
อย่างหนึ่ง ว่า “ความรู้ในคน” แลกเปลี่ยนความรู้กันได้ยาก ไม่สามารถแลกเปลี่ยนมาเป็นความรู้ที่เปิดเผยได้ ทั้งหมด ต้องเกิด
จากการเรียนรู้ร่วมกัน ผ่านการเป็นชุมชน เช่นการสังเกต การแลกเปลี่ยนเรียนรู้ ระหว่างการทำงาน หากเปรียบความรู้เหมือนภูเขาน้ำแข็ง
ี
ส่วนของน้ำแข็งที่ลอยพ้นน้ำ เปรียบเหมือนความรู้ที่เด่นชด คือความรู้ที่อยู่ในเอกสาร ตำรา ซีดี วดีโอ หรือสื่ออน ๆ ที่จับต้องได้ ความรู้นี้
ั
ื่
มีเพียง 20 เปอร์เซ็นต์
ส่วนของน้ำแข็งที่จมอยู่ในน้ำ เปรียบเหมือนความรู้ที่ยังฝังลึกอยู่ในสมองคน มีความรู้จาก สิ่งที่ตนเองได้ปฏิบัติ ไม่สามารถถ่ายทอดออกมา
เป็นตัวหนังสือให้คนอื่นได้รับรู้ได้ ความรู้ที่ฝังลึกใน ตัวคนนี้มีประมาณ 80 เปอร์เซ็นต์
ความรู้ 2 ยุค
ความรยุคที่ เน้นความรู้ในกระดาษ เน้นความรู้ของคนส่วนน้อย ความรู้ที่สร้างขึ้นโดย นกวิชาการที่มีความชำนาญเฉพาะด้าน
ู้
ั
ี่
เรามักเรียกคนเหล่านั้นว่า “ผู้มีปัญญา” ซึ่งเชื่อว่าคนส่วนใหญ่ ไม่มีความรู้ ไม่มีปัญญา ไม่สนในทจะใช้ความรู้ของคนเหล่านั้น โลกทัศน์ใน
ยุคที่ 1 เป็นโลกทัศน์ที่ คับแค้น
ู้
ความรยุคที่ เป็นความรู้ในคน หรืออยู่ในความสัมพันธ์ระหว่างคน เป็นการค้นพบ “ภูมิปัญญา” ที่อยู่ในตัวคน ทุกคนมีความรู้
ั้
เพราะทุกคนทำงาน ทุกคนมีสัมพันธ์กับผู้อื่น จึงย่อมมี ความรู้ที่ฝังลึกในตัวคนที่เกิดจากการทำงาน และการมีความสัมพันธ์กันนน เรียกว่า
“ความรู้อันเกิด จากประสบการณ์” ซึ่งความรู้ยุคที่ 2 นี้มีคุณประโยชน์ 2 ประการ คือประการแรก ทำให้เราเคารพ ซึ่งกันและกัน
้
ต่างก็มีความรู้ ประการที่ 2 ทำให้หน่วยงานหรือองค์กรที่มีความเชอเชนนี้ สามารถใช ศักยภาพแฝงของทุกคนในองค์กรมาสร้างผลงาน
ื่
่
สร้างนวัตกรรมให้กับองค์กร ทำให้องค์กรมีการ พัฒนามากขึ้น
การจัดการความรู้
การจัดการความรู้ (Knowledge Management) หมายถึง การจัดการกับความรู้และ ประสบการณ์ที่มีอยู่ในตัวคนและความรู้
เด่นชด นำมาแบ่งปันให้เกิดประโยชน์ต่อตนเองและครอบครัว ด้วยการผสมผสานความสามารถของคนเข้าด้วยกันอย่างเหมาะสม มี
ั
เป้าหมาย เพื่อการพัฒนางาน พัฒนาคน และพัฒนาองค์กรให้เป็นองค์การแห่งการเรียนรู้
ในปัจจุบันและในอนาคต โลกจะปรับตัวเข้าสู่การเป็นสังคมแห่งการเรียนรู้ ซึ่งความรู้กลาย เป็นปัจจัยสำคัญในการพัฒนาคน ทำให้คน
จำเป็นต้องสามารถแสวงหาความรู้ พัฒนาและสร้าง องค์กรความรู้อย่างต่อเนื่อง เพื่อนำพาตนเองสู่ความสำเร็จ และนำพาประเทศชาติไปสู่
การพัฒนา มีความเจริญก้าวหน้าและสามารถแข่งขันกับต่างประเทศได้
การจัดการความรู้เป็นการเรียนรู้จากการปฏิบัติ นำผลจากการปฏิบัติมาแลกเปลี่ยนเรียนรู้ กัน เสริมพลังของการแลกเปลี่ยน
เรียนรู้ด้วยการชนชม ทำให้เป็นกระบวนการแห่งความสุข ความภูมิใจ และการเคารพเห็นคุณค่าซึ่งกันและกัน ทักษะเหล่านี้นำไปสู่การ
ื่
สร้างนิสัยคิดบวกทำบวก มองโลก ในแงดี และสร้างวัฒนธรรมในองค์กรที่ผู้คนสัมพันธ์กันด้วยเรื่องราวดี ๆ ด้วยการแบ่งปันความรู้ และ
่
แลกเปลี่ยนความรู้จากประสบการณ์ซึ่งกันและกัน โดยที่กิจกรรมเหล่านี้สอดคล้องแทรกอยู่ในการ ทำงานประจำทุกเรื่อง ทุกเวลา