Page 60 - ЖУРНАЛ Ойунский с обложкой
P. 60
60
олохтоох сыанабылы биэрбитэ. даабыт, Маркс, Энгельс, Ленин, Сталин до-
Ити кэмІэ Коминтерн 5-с конгреґын про- кумуоннарын тылбаастыыр партия обкомун
летарскай суруйааччылар норуоттар икки комиссиятын салайар. 1931 с-ха Саха АССР
ардыларынаа±ы Ассоциациялара олохтом- РСФСР Ëравительствотыгар бэрэстэбиитэли-
мута. Бюро састаабыгар Европа уонна Союз нэн ананан µлэлиир. 1931-38 сс. партия обко-
суруйааччылара киирбиттэрэ, Сибиир олох- мун 2 секретарынан µлэлиир. Оччолорго пар-
тоох норуоттарыттан Ойуунускайы кытта тия обкомугар икки эрэ секретарь µлэлиирэ.
Кµлµмнµµр киирбитэ интэриэґинэй. Бастакы секретарынан – П.М.Певзняк этэ.
Ойуунускай уонна Кµлµмнµµр сыґыанна- Н.Н.Окоемов Советтар Бµтµн Союзтаа±ы 7,8-с
ґыыларын тµмэн кірір буоллахха, тіґі да съезтэрин делегата, ССРС 1-кы ыІырыылаах
утарыта турбут кэмнэрдээхтэрин иґин, ки- Верховнай Советын депутата. 1939 сыллаах-
нилэр бэйэ-бэйэлэрин дириІник сыанала- ха контрреволюционнай дьайыыларга сы-
спыттара быдан баґыйар. Иккиэн норуотта- мыйанан буруйданан КГБ Äüîêóóñêàéäàà±û
рыгар муІутуур бэриниилээхтэрэ кинилэри тµрмэтин балыыґатыгар сэллик ыарыыт-
чугасаґыннарара, кэлин тиґэ±эр холбооттуу- тан быстыбыта. Саха АССР Прокуратуратын
ра. Ойуунускай социализм идеяларын иґин уураа±ынан 1956 с. бары буруйдааґынтан бос-
охсуспута, Никифоров да кэлин ол идея±а холоммута.
кэлиэхтээ±э. Балыырга тµбэґэн хаайыыга Николай Николаевич уопуттаах партий-
сытан ілірµгэр маннык суруйбута: «Мин най µлэґит быґыытынан Ойуунускайды-
олорон бµттµм, ол да буоллар советскай су- ын тапсан µлэлээбиттэрэ. Ойуунускайга
ут-сокуон, пролетариат суобаґа бу дьыа- суруйааччы, айар µлэґит быґыытынан ула-
ланы быґаарарыгар, сабыллыбыт кырдьыгы хан ійібµл буолбута. Ойуунускай салайаач-
буларыгар итэ±эйэбин. Уонна кини кинигэ чылартан Н.Н.Окоемовтыын эн-мин дэґэн
баайын, суруктарын-бичиктэрин, научнай чугастык билсэрэ, табаарыстаґара. Обком
µлэлэрин норуот туґаныытыгар хаалларарын секретарын быґыытынан саха литература-
туґунан кэриэс хаалларбыта. тын сайдыытын боппуруостарыгар элбэхтэ
орооспута, сµбэлиирэ, ійµµрэ. Н.Н.Окоемов
Н.Н.Окоемов уонна П.А.Ойуунускай Ойуунускайы таґыччы тутара, сыаналыы-
ра, кини талааныгар итэ±эйэрэ, сµгµрµйэрэ.
Ойуунускайдаах Окоемов эт саастыы- Партия обкомун бюротыгар мунньахтаан
лар. Иккиэн элбэх о±олоох дьадаІы дьиэ- Ойуунускайы саха суруйааччыларын союґун
кэргэІІэ тіріібµттэрэ, улааппыттара. председателинэн талларбыта, тыл уонна ли-
Н.Н.Окоемов кыра эрдэ±иттэн сытыы- тература саІа тэриллибит институтун ди-
хотуу, ійдііх уол 1913 сыллаахха Боро±он ректорынан оІорбута уонна Верховнай Со-
начальнай училищетын бµтэрбитэ уонна вет депутатынан быыбардаппыта. Саха сирин
Äüîêóóñкайдаа±ы миссионерскай оскуола±а суруйааччыларын бастакы конференция-
киирэн баран µірэнээччилэр оччотоо±у ту- ларыгар Н.Н.Окоемов бэйэтин дакылааты-
тулу утарар забастовкаларыгар кыттан ик- гар эппитэ: «Поэт пламенного слова, слова
китэ µірэ±иттэн уґулла сылдьыбыта. Онон мощного духом, поэт революции Ойунский
бу оскуоланы 1918 с. эрэ бµтэрбитэ. Кэ- Ойунский - отец якутской советской худо-
лин Курбуґах нэґилиэгэр суруксуттаабыта. жественной литературы«. Окоемов Н.Н. дьи-
Боро±он улууґугар бастакы комсомольскай этигэр поэт сотору-сотору ыалдьыттыыра,
тэрилтэни тэрийсибитэ, бу улууска бастакы литература боппуруостарыгар мік굴эллэрэ,
революционнай комитеты-ревкому салай- ырытыґаллара, тапсан саахыматтыыллара.
быта. Боро±он улууґун Советын комитетын Бэйэ-бэйэлэриттэн салгыспат, ійдіґір дьон
бастакы председателинэн быыбардаммыта. этилэр диэн суруйааччылар Кµннµк Уура-
Гражданскай сэриигэ ЧОН (части особого стыырап, Амма Аччыгыйа, Суорун Омоллоон
назначения) этэрээтигэр киирэн Советскай ахтыыларыгар булуохха сіп. Кинилэр иккиэн
былааґы кімµскээбитэ. 1929 с. Москва±а советскай былаас, ленинскэй национальнай
Я.Свердлов аатынан Коммунистическай уни- политика, культурнай революция идеяларын
верситеты бµтэрбитэ. 30-с сылларга партия уґук хоту Саха сиригэр олоххо киллэрэргэ
обкомун тыа сиригэр уонна агитационнай- олохторун бµтµннµµтµн биэрбиттэрэ.
маассабай µлэ отделларын салайбыта. Тустаах Н.Н.Окоемову буруйдуулларыгар кини
µлэтин таґынан «Кыым» хаґыакка редактор- Ойуунускайы политическай сэргэ±ин сµтэрэн
уґуннук ійіібµтµн иґин эмиэ буруй-
даабыттара. Онуоха кини «Я считал
его крупным писателем, талантом, ос-
нователем советской литературы Яку-
тии«, - диэн хоруйдаабыта. Итинтэн
салгыы кинини ыарахан іссі ыара-
хан буруйдааґыннар, тутуллуу, доппу-
руостааґыннар, араастааõ провокаци-
ялар, ійµн-санаатын булгу сірііґµн
кэрдиис кэмэ кµµтэрэ. Саха норуотун
чулуу уолаттарын дьыалалара биир
этэ, олохторун суола эмиэ биир кэмІэ
сарбыллыбыта. Иккиэн Дьокуускай
тµрмэтигэр 1939 сыллаахха а±ыйах ый-
ынан быысаґан сырдык тыыннара бы-
стыбыта.
З.М.БЕЛОЛЮБСКАЯ,
Боро±онноо±у музей директора.
1936 с. ЧараІІа ыытыллыбыт ыґыах
ійдібµнньµгэ 1967 с.
