Page 6 - คู่มือส่งเสริมและพัฒนากิจกรรมลูกเสือทักษะชีวิตในสถานศึกษา ประเภทลูกเสือสามัญ หลักสูตรลูกเสือตรี ชั้นประถมศึกษาปีที่ 4

คำ�นำ�

ค ำนิยม
ส�านักการลูกเสือยุวกาชาดและกิจการนักเรียน ส�านักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการร่วมกับ
สมาคมวางแผนครอบครัวแห่งประเทศไทย ในพระราชูปถัมภ์สมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนน ี

ุ
่
พัฒนาโครงการส่งเสริมและพัฒนากิจกรรมลูกเสือทักษะชีวิตในสถานศึกษา มีวัตถประสงค์เพือเสริมสร้าง
ทักษะชีวิตให้เด็กและเยาวชนในสถานศึกษาด้วยกระบวนการลูกเสือ โดยให้เด็กและเยาวชนลงมือปฏิบัติ
ด้วยตนเอง ในการท�ากิจกรรมอย่างครบวงจร ตั้งแต่การศึกษา วิเคราะห์ วางแผน ปฏิบัติตามแผน ประเมิน

่
และปรับปรุงการจัดกิจกรรม รวมถึงการท�างานเปนระบบหมูตามกระบวนการลูกเสือ ซึงกิจกรรมดังกล่าว
่
็
ุ
็
็
เปนการพัฒนาความเปนมนษย์แบบองค์รวม ทั้งด้านร่างกาย จิตใจ สังคม และสติปญญา ท�าให้เด็กและ
ั
์
เยาวชนมีระเบียบวินัย มีจิตส�านกในการท�าความดีเพือท�าประโยชนให้กับครอบครัว ชุมชน สังคม และ
่
ึ
ประเทศชาติ ต่อไป

่
่
่
็
เริมจากการศึกษาความเปนไปได้ ศึกษาเอกสารและงานวิจัยทีเกียวข้องทั้งในและต่างประเทศ
จัดประชุมผู้เชียวชาญทั้งด้านลูกเสือ ด้านทักษะชีวิต รวมทั้งด้านการพัฒนาเด็กและเยาวชน เพือก�าหนด
่
่
ั
ึ
คู่มือส่งเสริมและพฒนากิจกรรมลูกเสือทักษะชีวิตในสถานศกษา เป็นเครื่องมือส าคัญส าหรับ กรอบโครงสร้างหลักสูตรลูกเสือเสริมสร้างทักษะชีวิต ที่สอดคล้องกับปญหาตามวัยและพัฒนาการด้านตาง ๆ
่
ั
ครูผู้สอน ลูกเสือ เนตรนารี ที่จะใช้ส าหรับวางแผนการสอน การวัดและการประเมินผู้เรียน จัดท าขึ้นโดยมี ของลูกเสือแต่ละประเภท
เป้าหมายส าคัญ คือ เสนอแนวทางที่เหมาะสมในการจัดการเรียนการสอนในรายวิชาต่าง ๆ ส าหรับ คูมือการจัดกิจกรรมลูกเสือเสริมสร้างทักษะชีวิต ฉบับทดลอง สมาคมวางแผนครอบครัว
่
ครูผู้สอนน าไปใช้เป็นหลักการในการจัดการเรียนการสอน โดยสามารถพฒนาและปรับปรุงให้ดีขึ้นตาม แห่งประเทศไทยฯ ได้เริมใช้ในป พ.ศ. 2553 มีโรงเรียนจากทุกภูมิภาคของประเทศเข้าร่วมโครงการ จ�านวน
ั
่
ี
ความรู้ ความสามารถของครูผู้สอน ตามบริบทแต่ละภูมิภาค
่
่
ิ
่
หลักสาคัญของเอกสารชุดน้ นอกเหนือจากเสนอแนวทางด้านเน้อหาสาระสาคัญ วิธีสอน 26 โรงเรียน โดยได้ด�าเนนการควบคูไปกับการวิจัยและประเมินผลการใช้คูมือ และท�าการปรับปรุงคูมือ
ี

ื

่
้
่
้
ื
้
ั
่
ิ
่
ทเหมาะสม การวัดและประเมนผล ตัวอยางแบบทดสอบ วิธีทดสอบ แลวยงสามารถต่อยอดทางความคด ครั้งแรกเมือ เมษายน พ.ศ. 2554 โดยได้เพิ่มเติม เพลง เกม นิทาน เรืองสั้นและเนอหาให้ครบถ้วนยิ่งขึน
ี
ิ
้
ุ
่
ของครูผู้สอนได้ เนื่องจากเป้าหมายที่ต้องการคือ การน าเอากระบวนการลูกเสือมาจัดการเรียนรู้ให้แก่ การปรับปรุงครั้งทีสอง มิถนายน พ.ศ. 2559 เกิดขึนตามข้อเสนอแนะจากการประชุมปฏิบัติการ
่
่
ู
ื

ู
ผ้เรียนลงมือปฏิบัติด้วยตนเอง ในการทากิจกรรมอย่างครบวงจร เพ่อให้เป็นผ้มีคุณธรรม จริยธรรม “การขับเคลือนกิจกรรมพัฒนาผู้เรียนด้วยกระบวนการลูกเสือ” ซึงจัดโดยส�านักการลูกเสือ ยุวกาชาด
ตามกระบวนการของลูกเสือ จึงเชื่อได้ว่า หากผู้เรียนเข้าใจและปฏิบัติได้แล้ว จะเป็นคนดีในสังคมต่อไป และกิจการนักเรียน ส�านักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ โดยยึดข้อบังคับคณะลูกเสือแห่งชาติว่าด้วย
่
ั
ั
ขอขอบคุณ ผู้ร่วมด าเนินการในการจัดท าคู่มือส่งเสริมและพฒนากิจกรรมลูกเสือทกษะชีวิต การปกครอง หลักสูตรและวิชาพิเศษลูกเสือ และเพิมจ�านวนแผนการจัดกิจกรรมให้ครบ 40 ชั่วโมง
่
็
็
ในสถานศึกษาทุกภาคส่วน ที่เล็งเห็นประโยชน์ในการท าเอกสารชุดนี้จนส าเร็จเรียบร้อย สามารถเผยแพร่ได้ เพื่อครอบคลุมสาระทีจ�าเปนอย่างครบถ้วน เปนการเตรียมการขยายผลในโรงเรียนสังกัดส�านักงานคณะกรรมการ
ซึ่งน่าจะเป็นประโยชน์ต่อเด็กและเยาวชนในที่สุด การศึกษาขั้นพืนฐาน (สพฐ.) ทั่วประเทศ และได้แบ่งคูมือออกเปน 11 เล่ม ส�าหรับลูกเสือแตละชั้นป
ี
่
็
่
้
เพือความสะดวกของผู้สอน รวมทั้งทางส�านักการลูกเสือ ยุวกาชาดและกิจการนักเรียนได้ด�าเนนการวิจัย
่
ิ
และประเมินผลการใช้คูมือการจัดกิจกรรมลูกเสือเสริมสร้างทักษะชีวิต จ�านวน 53 โรงเรียน คูขนานกับ
่
่
สมาคมวางแผนครอบครัวแห่งประเทศไทยฯ ด้วย
ส�านักการลูกเสือ ยุวกาชาดและกิจการนักเรียน และสมาคมวางแผนครอบครัวแห่งประเทศไทยฯ
นายประเสริฐ บุญเรือง ขอขอบพระคุณหนวยงานและบคลากรทุกท่านทีมีส่วนร่วมในโครงการให้ส�าเร็จลุล่วง ณ โอกาสน ตั้งแต ่
่
ี
่
้
ุ
รองปลัดกระทรวงศึกษาธิการ
่
่
่
เลขาธิการส านักงานลูกเสือแห่งชาติ การริเริมโครงการการจัดท�าหลักสูตรและคูมือ การทดลองวิจัยและประเมินผลการใช้คูมือ รวมทั้ง
่
็
้
่
ี
การปรับปรุงคูมือทั้ง 2 ครั้ง หวังเปนอย่างยิ่งว่าคูมือชุดนจะช่วยส่งเสริมให้กิจการลูกเสือของประเทศไทย
ี
้
่
็
ี
ี
่
์
ิ
ซึงด�าเนนมาครบวาระ 108 ป ในป พ.ศ. 2562 น ได้เปนเครืองมือส�าคัญและก่อให้เกิดประโยชนสูงสุด
ต่อการพัฒนาเด็กและเยาวชนของชาติต่อไป

ส�ำนกกำรลูกเสอ ยุวกำชำดและกิจกำรนกเรยน
ี
ื
ั
ั
ส�ำนกงำนปลัดกระทรวงศกษำธิกำร
ั
ึ