Page 7 - การสงครามไทย กับสงครามโลกครั้งที่ ๑ และครั้งที่ ๒
P. 7
ื
ุ
๑. เหตการณทางเมองเขมร
ี
ื
่
ี
เขมรเปนเมองทมเจานายสืบวงศมาแตโบราณ
่
ื
ั
ั
ื
่
แตกอนเมอมอานาจกตงตวเปนใหญ เมออานาจเสอมลง
็
้
ี
ํ
ํ
ื
่
ิ
ี
เพราะเกดกบฏในเมองเขมรเองบาง เสยทแกไทยบาง
ื
ี
ํ
แกญวนบาง กนอยอานาจลงทกทภายหลงกพงญวนแขง
็
ี
ึ
็
็
ุ
่
ั
้
ั
ั
ตอไทยบาง ออนนอมทงสองฝายบาง ในปลายรชกาล
ิ
็
ิ
สมเดจพระเจาตากสน พ.ศ.๒๓๒๓ เกดจลาจล โปรดเกลาฯ
ใหเจาพระยามหากษตรยศกเปนแมทพไปทาการปราบปราม
ั
ิ
ึ
ั
ํ
ึ
ั
แตยงไมทนสาเรจ เกดความไมสงบในกรงธนบร จงตอง
ุ
ั
ี
ํ
ุ
ิ
็
ั
่
ื
ื
ั
ี
ั
ยกทพกลบเพอมาจดการบานเมองใหเรยบรอย เพราะ
ึ
ู
ึ
็
ั
ั
ในขณะนน ศกทางพมากยงไมสงบ เขมรจงตกอยในอานาจ
ํ
้
ของเจาฟาทะละหะ (ม) ตามพระราชพงศาวดาร
ู
่
ั
ี
ั
ิ
กรงรตนโกสนทร รชกาลท ๑ และพระราชพงศาวดาร
ุ
ํ
ู
กรงกมพชาระบวา พระยายมราช (แบน) กาจดเจาฟา
ั
ุ
ุ
ั
ุ
ทะละหะ (ม) และขนนางใน พ.ศ.๒๓๒๕ แลวตงตนเปนท ่ ี
ั
ู
้
ิ
่
ึ
เจาฟาทะละหะ ตอมาขนนางอีกฝายหนงคบคดกับ
ุ
พวกญวน และแขกจาม ยกมาตพระยายมราช (แบน)
ี
ึ
ั
กบพระยากลาโหม (ปก) ตานทานไมได จงพาเจานายเขมร
่
มาพงพระบรมโพธสมภารในกรงเทพฯ เปนแตเจาหญง
ุ
ึ
ิ
ิ
สมเดจเจาพระยามหากษัตรยศก สามองค เจาชายองคหนงชอนกพระองคเอง ชนมาย ุ
ิ
ึ
็
่
ึ
ั
่
ื
ุ
ี
ั
ุ
ั
ี
้
(แมทพใหญแหงกรงธนบร) เพยง ๙ ขวบ ๑๐ ขวบ รชกาลท ๑ ทรงชบเลยงไวเปน
ี
ี
่
ุ
ุ
ุ
ี
บตรบญธรรม เชนเดยวกบราชบตรอกสามองคของ
ั
ี
ุ
็
ั
ึ
สมเดจเจาพระยามหากษตรยศก ไดปราบปราม พระอทยราชา และไดแตงกองทพออกไปชวยปราบปราม
ิ
ั
ั
ุ
ั
้
ิ
ุ
ึ
ุ
ี
การจลาจลในกรงธนบร และปราบดาภเษกขนเปนกษตรย พวกแขกใหสงบและพวกญวนใหหนไป แลวใหขนนาง
ิ
ี
ุ
เมอ พ.ศ.๒๓๒๕ ทรงพระนามวาสมเดจพระเจาอยหว เขมรผใหญ พระยายมราช (แบน) ซงโปรดเกลาฯ ตงเปน
ื
ู
ั
็
่
ู
ั
้
ึ
่
แผนดนตน (รชกาลท ๑ แหงราชวงศจกร) พระองคทรง เจาพระยาอภยภเบศร ออกไปรกษาและทานบารงบาน
ิ
ี
ี
ั
ั
่
ู
ํ
ุ
ุ
ั
ํ
ั
ี
ยายราชธานมาสรางพระนครใหม
ั
บนแผนดินบางกอกฝงตะวนออก
ื
ุ
คอ กรงเทพมหานคร หรอ
ื
ิ
ุ
กรงรตนโกสนทร มเหตการณสาคญ
ั
ั
ุ
ี
ํ
่
ั
ี
้
ื
ในรชกาลทสงผลตอเนองทงใน
่
ั
ดานการเมืองและการดําเนิน
ุ
ุ
ยทธศาสตรในดานตาง ๆ ในยค
ั
รตนโกสินทรตอนตน
ู
ู
ิ
|
www.fleet.navy.mi.th/ftc/keel_mag.html “กระดกง” สงหาคม 2562 003
