Page 25 - ธรรมชาติของสิ่งมีชีวิต

ชีววทยาพื้นฐาน ม.4 - 19 -
ิ

ิ
วิธีการทางวทยาศาสตร์ (Scientific method)

1. สังเกตและการตั้งปัญหา (observation and problem)
การสังเกตจะต้องใช้ประสาทสัมผัส การเห็น การได้ยิน สิ่งที่ได้จากการสังเกตอาจน าไปสู่การสงสัย
อาทิ นกบินได้อย่างไร ท าไมหิ่งห้อยจึงเรืองแสงได้ในเวลากลางคืน ตาของสุนัขสามารถจ าแนกสีที่แตกต่างกัน
ได้หรือไม่ ค าถามที่สงสัยก่อให้เกิดปัญหาที่ต้องการค้นหาค าตอบขึ้น

การตั้งปัญหาต้องยึดข้อเท็จจริงที่ได้รวบรวมจากการสังเกตหรือค้นคว้าจากแหล่งต่าง ๆ เราจะตั้ง
ปัญหานอกเหนือจากขอเท็จจริงไม่ได้โดยเด็ดขาด ปัญหาเป็นสิ่งที่เกิดขึ้นเสมอ แต่การตั้งปัญหาให้ชัดเจนและ
้
สัมพันธ์กับความรู้เดิมของผู้ตั้งปัญหานั้นไม่ใช่สิ่งที่ท าได้ง่ายๆ
ดังที่ อัลเบิร์ต ไอสไตน์ (Albert Einstein) ได้กล่าวว่า “การตั้งปัญหาส าคัญกว่าการแก้ปัญหา”

ก ข
ภาพที่ 2.1 แบบทดสอบทักษะการสังเกต
ที่มา : www.bloggang.com/mainblog.php?id=tmr19&month

Q: ทดสอบความเข้าใจที่ 2.1

จากภาพ ก นักเรียนมองเห็นใบหน้าทั้งหมดกี่ใบหน้า.....................................................................................
จากภาพ ข นักเรียนมองเห็นสัตว์ทั้งหมดกี่ชนิด.............................................................................................

ั
ถ้าก าหนดปัญหาได้อย่างชัดเจนและมีความสัมพนธ์กับความรู้เดิมหรือข้อเท็จจริงที่รวบรวมได้ ผู้ตั้ง
ปัญหาย่อมมองเห็นลู่ทางที่จะค้นหาค าตอบได้ ทดลองท าให้สามารถแก้ปัญหาได้ จึงถือว่า “การตั้งปัญหาเป็น
ความก้าวหน้าทางวิทยาศาสตร์อย่างแท้จริง”
การตั้งปัญหา
อเลกซานเดอร์เฟลมมิง (Alexander Fleming) ได้สังเกตเกี่ยวกับการเจริญเติบโตของเชื้อแบคทีเรีย

ในจานเพาะเชื้อ พบว่าถ้ามีราเพนนิซิเลียม (Penicillium notatum) อยู่ในจานเพาะเลี้ยงเชื้อแบคทีเรียจะ
ไม่เจริญดี ผลของการสังเกตของ อเลกซานเดอร์ เฟลมมิง น าไปสู่ประโยชน์มหาศาลในวงการแพทย์