Page 11 - การค้าระหว่างประเทศ
P. 11
ดุลกำรช ำระเงินระหว่ำงประเทศ
(International Balance of Payment) คือสถิติในรูปบัญชีแสดงรายรับ (หรือ credit = +) ที่ประเทศ
หนึ่งได้รับจากต่างประเทศ และรายจ่าย (หรือ debit = - ) ที่ประเทศนั้นจ่ายแก่ต่างประเทศในรอบ 1 ปี น ามา
เปรียบเทียบกัน เพื่อทราบตนได้เปรียบหรือเสียบเปรียบ โดยปกติดุลการช าระเงินจะประกอบไปด้วย
บัญชีดุลการค้า
บัญชีดุลบริการ
บัญชีดุลบริจาค
บัญชุทนหรือบัญชีเงินทุน
บัญชีการเคลื่อนย้ายเงินทุนของระบบการเงิน
จ านวนไม่ประจักษ์หรือค่าคลาดเคลื่อนสุทธิ
จากบัญชีดุลช าระเงินทั้ง 6 ชนิดนี้ บัญชีดุลการค้า บัญชีดุลบริการ และบัญชีดุลบริจาค เรียกรวมกัน
ว่า บัญชีเดินสะพัด (Current Account) เป็นบัญชีแสดงถึงการแลกเปลี่ยนเงินระหว่างประเทศเฉพาะส่วนที่เป็น
ผลิตภัณฑ์ (สินค้าและบริการ) เท่านั้น แต่ไม่มีรายการแสดงการเคลื่อนย้ายทรัพย์สินหรือทุน ซึ่งดุลการช าระเงินจะ
พิจารณาจาก ดุลการช าระเงิน = ดุลบัญชีเดินสะพัด + ดุลบัญชีทุน + จ านวนไม่ประจักษ์ ซึ่งจะแสดงผลอยู่ใน 3
ลักษณะ คือ ถ้ายอดรายรับมากว่ารายจ่าย เรียกว่า ดุลการช าระเงินเกินดุล ถ้ายอดรายรับน้อยกว่ายอดรายจ่าย
เรียกว่าดุลการช าระเงินขาดดุล และถ้ายอดรายรับหรือรายจ่ายเท่ากันหรือเป็นศูนย์เรียกว่าดุลการช าระเงินสมดุล
11.9 ควำมแตกต่ำงระหว่ำงดุลกำรค้ำและดุลกำรช ำระเงิน
ดุลการช าระเงินแตกต่างจากดุลการค้า คือ ดุลการช าระเงินบันทึกการรับจ่ายที่เกิด จากการแลกเปลี่ยนทาง
เศรษฐกิจระหว่างประเทศทุกๆ ธุรกรรม(transaction) ในขณะที่ ดุลการค้าจะบันทึกรายการเกี่ยวกับการค้า
ระหว่างประเทศ เพียงธุรกรรมเดียว ดังนั้นดุลการค้า จึงเป็นเพียงส่วนหนึ่งของดุลการช าระเงินเท่านั้น และหากว่า
ดุลการค้าไม่สมดุล ก็ไม่จ าเป็นว่า ดุลการช าระเงินจะต้องไม่สมดุลตามไปด้วย
ตามปกติดุลการช าระเงินจะมียอดบัญชีที่สมดุลอยู่เสมอ เพราะมีบัญชีทุนส ารอง ระหว่างประเทศใช้
เป็นตัวปรับความไม่สมดุลที่เกิดจากยอดรวมสุทธ ิของบัญชีอื่น ถ้าผลรวม ของบัญชีอื่นมียอดขาดดุลจะส่งผลให้ยอด
บัญชีทุนส ารองระหว่าง ประเทศลดลง แต่ถ้าผลรวม บัญชีอื่นมียอดเกินดุลยอดบัญชีทุนส ารองระหว่างประเทศก็จะ
เพิ่มขึ้น
