Page 96 - หนังสือประวัติศาสตร์ชาติไทย ม.ปลาย

86


พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟาจุฬาโลกมหาราช โปรดเกลาฯ ใหสรางพระราชวัง

ั
ตามแบบกรุงศรีอยุธยา 3 แหง คือ พระบรมมหาราชวัง พระราชวงบวรสถานมงคล พระราชวัง

ี่
บวรสถานพิมุข โดยทั้งตําแหนงทตั้งนั้นยึดหลักยุทธศาสตรเปนสําคัญ ตามตําราพิชัยสงคราม คือ
“มีแมน้ําโอบลอมภูเขาหรือหากไมมภูเขา มีแมน้ําเพียงอยางเดียวก็ได เรียกวา นาคนาม”
ี
ทอยูอาศัยของพระมหากษัตริย พระบรมวงศานุวงศ และขุนนางไทยผูสูงศักดิ์
ี่
ในสมัยนั้น เรียกขานตามแตบรรดาศักดิ์ ใหเห็นถึงบรรดาศักดิ์ที่ชัดเจน อาทิ พระตําหนัก พระที่นั่ง

ิ
ี่
พระวิมานหรือพระมหาปราสาท โดยเฉพาะพระวมานและพระมหาปราสาท ใชเฉพาะเรือนทม ี
เจาของเปนพระมหากษัตริยเทานั้น สวนที่ประทับของพระมหากษัตริยหรือแมจะเปนพระมหาอุปราช

ี่

ั
ั
เรียกวาพระราชวัง เวนแตพระราชวงประทบถาวรของพระมหากษัตริยเทานั้น ทเรียกวา

พระบรมมหาราชวัง และวังหลายแหงเปนจุดเริ่มตนของศิลปะไทยแขนงตาง ๆ เชน ชางสิบหม ู
ั
ั
ลักษณะของปราสาท พระราชวง พระบรมมหาราชวง ของพระมหากษัตริย


ุ
ั

ั
พระบรมวงศานุวงศและขุนนาง แบงไดเปน 3 สมย คือ สมยตน (รัชกาลท 1 - 3) เปนยคสืบทอด
ี่
ุ
ี่
ั

สถาปตยกรรมแบบกรุงศรีอยธยาตอนปลาย สมยกลาง (รัชกาลท 4 - 6) ซึ่งประเทศไทยไดรับ

ี่
ุ
อิทธพลสถาปตยกรรมตะวนตก และสมยหลัง (รัชกาลท 7 - ปจจุบัน) เปนยคแหงสถาปตยกรรม
ั
ั

ิ
รวมสมัย
1.3 ที่พักอาศัย

ภาพ : ตึกแถว ยานบางรัก
https://th.wikipedia.org/wiki/สถาปตยกรรมสมัยรัตนโกสินทร#/media/File:Thanon_Chaoren_Krung_3.JPG/

ในสมัยรัตนโกสินทรตอนตน หลังจากที่พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟาจุฬาโลกมหาราช

สถาปนากรุงเทพมหานครขึ้นเปนเมืองหลวงแหงกรุงรัตนโกสินทร พระองคมีพระราชประสงคที่จะ
ี่

ํ


ื
ี่
ทาใหกรุงรัตนโกสินทรเปนเหมอนกรุงศรีอยุธยาแหงทสอง มีการสรางสถาปตยกรรมทสําคัญ

ี่
ุ
เลียนแบบกรุงศรีอยธยา สวนบานพักอาศัย เรือนไทยทคงเหลือจากสงครามก็ถูกถอดและนํามา
ประกอบใหม 