Page 93 - หนังสือประวัติศาสตร์ชาติไทย ม.ปลาย

83

ํ
เรื่องที่ 1 ความหมายและความสาคัญของมรดกไทย
ํ

คณะกรรมการอานวยการวันอนุรักษมรดกไทย ใหความหมายคําวา มรดกไทย

หมายถึง มรดกทางวัฒนธรรมทแสดงออกถึงสัญลักษณของความเปนชาติ ซึ่งไดแก โบราณวัตถุ
ี่
ิ
ศิลปวัตถุ โบราณสถาน วรรณกรรม ศิลปหัตถกรรม นาฏศิลป และดนตรี ตลอดจนถึงการดําเนินชีวต
และคุณคาประเพณีตาง ๆ อันเปนผลผลิตรวมกันของผูคนในผืนแผนดินในชวงระยะเวลาที่ผานมา
มรดกไทย สามารถแบงได 7 ประเภท ดังนี้
1. โบราณวัตถุและศิลปวัตถุสมัยตาง ๆ หมายถึง สิ่งของ หรือ รองรอยของความเจริญ

ุ
ั
ี่
ี
ในอดีตทผานมา ซึ่งมคุณคาตอคนรุนหลัง เชน ศิลปะทวารวดี ลพบรี สุโขทย อยุธยา และศิลป

ู
รัตนโกสินทรโบราณวัตถุสวนมากเปนลวดลายปนปนและลวดลายดินเผา เศียรพระพุทธรูป
เครื่องสังคโลก ปูนปนรูปยักษเทวดา
ั

2. ศิลปวัตถุ เปนผลงานสรางสรรคทางทศนศิลปทประกอบดวย ผลงานศิลปะ
ี่

ลักษณะตาง ๆ เชน ภาพเขียน รูปปน เครื่องลายคราม เครื่องถม เครื่องทอง และสิ่งททาดวยฝมอ
ื
ํ
ี่
อยางประณีต มีคุณคาสูงสงในทางศิลปะ เปนตน

ั

ี่
3. โบราณสถาน เปนหลักฐานเกยวกับประวัติของสถานที่นั้น อนเปนประโยชน
ในทางศิลปะ ประวัติศาสตร หรือโบราณคดี รวมถึงสถานที่ที่เปนแหลงโบราณคดี แหลงประวัติศาสตร
ั
ั่
ี่
ุ

และอทยานประวติศาสตรดวย โบราณสถานโดยทวไป หมายถึง อาคารหรือสิ่งกอสรางทมนุษย 
สรางขึ้น ที่มีความเกาแก มีประวัติความเปนมาที่เปนประโยชนทางดานศิลปะ ประวัติศาสตร หรือ

ี
โบราณคดี และยงรวมถึงสถานทหรือเนินดินทมความสําคัญทางประวติศาสตร หรือมีรองรอย
ั
ี่
ี่
ั
ที่เปนกิจกรรมของมนุษยปรากฏอยู
4. วรรณกรรม หมายถึง วรรณคดีหรือศิลปะ ที่เปนผลงานอันเกิดจากการคิด และ
ี
จินตนาการ แลวเรียบเรียง นํามาบอกเลา บนทึกขับรอง หรือสื่อออกมาดวยวิธตาง ๆ โดยทวไป
ั
ั่
ึ
แลวจะแบงวรรณกรรมเปน 2 ประเภท คือ วรรณกรรมลายลักษณ คือ วรรณกรรมทบันทกเปน


ี่


ตัวหนังสือ และวรรณกรรมมขปาฐะ อนไดแก วรรณกรรมทเลาดวยปาก ไมไดจดบนทก ดวยเหตุนี้
ึ
ั

ี่
ุ
ั
วรรณกรรมจึงมีความหมายครอบคลุมกวางถึงประวัติ นิทาน ตํานาน เรื่องเลาขําขัน เรื่องสั้น นวนิยาย
บทเพลง คําคม เปนตน
5. ศิลปหัตถกรรม จําแนกเปนประเภทตาง ๆ ไดหลายลักษณะ เชน การจัดประเภท
ื
ี่
ู
ของงานศิลปหัตถกรรมไทยตามประโยชนใชสอย เชน ทอยอาศัย เครื่องมอประกอบอาชีพ อาวุธ

ั
เครื่องใชตาง ๆ เครื่องนุงหม ยานพาหนะ และวัตถุทเกยวเนื่องกบความเชื่อ การจัดประเภทของ
ี่
ี่
งานศิลปหัตถกรรมไทยตามวัสดุและกรรมวิธีการผลิต เชน การปนและหลอ การทอและเย็บปกถักรอย
การแกะสลัก การกอสราง การเขียนหรือการวาด การจักสาน การทําเครื่องกระดาษ และกรรมวธีอน ๆ
ื่
ิ
การจัดประเภทของงานศิลปหัตถกรรมไทยตามสถานภาพของชาง เชน ศิลปหัตถกรรมฝมือชางหลวง
ศิลปหัตถกรรมฝมือชาวบาน