Page 46 - หนังสือประวัติศาสตร์ชาติไทย ประถม
P. 46
37
เรื่องที่ 2 พระราชประวัติและพระราชกรณียกิจที่ส าคัญของพระมหากษัตริย์สมัยสุโขทัย
ั
ั
ี่
ี่
จากหลักศิลาจารึกสุโขทย หลักท 2 เป็นทมาของประวัติศาสตร์สุโขทย
ั
โดยกล่าวว่า ดินแดนสุโขทยและศรีสัชนาลัยนั้นมีชุมชนตั้งอยู่เป็นหลักแหล่ง เป็นนครรัฐ
ี่
ี่
ั
ี่
มีทตั้งศูนย์อ านาจการปกครองทถาวร ศูนย์อ านาจการปกครองทเชลียงและสุโขทย ตั้งอยู่
ี่
บริเวณใกล้วัดพระพายหลวงเมืองเก่าสุโขทย ส่วนทศรีสัชนาลัย น่าจะอยู่บริเวณวัดพระศรีรัตน-
ั
ี่
มหาธาตุ (วัดพระปรางค์) ซึ่งนักประวัติศาสตร์หลายคนมีมติว่า มีผู้น ากลุ่มมวลชนท
พูดภาษาไทยที่เป็นผู้น ากลุ่มชนที่สุโขทัยราวพุทธศตวรรษที่ 18 เป็นกษัตริย์ที่มีอ านาจแพร่หลาย
ออกไปจนเป็นที่ยอมรับ ซึ่งมีพระมหากษัตริย์ที่มีพระราชกรณียกิจที่ส าคัญ ดังนี้
2.1 พ่อขุนศรีอินทราทิตย์
เป็นองค์ปฐมกษัตริย์แห่งราชวงศ์พระร่วง เดิมชื่อว่าพ่อขุนบางกลางหาว
เป็นพระสหายสนิทของพ่อขุนผาเมือง เจ้าเมืองราด ได้น ากลุ่มคนไทยยึดเมืองสุโขทย
ั
จากขอมสบาดโขลญล าพง (พ.ศ. 1762 – 1781)
พ่อขุนศรีอินทราทิตย์ ทรงจัดการปกครองบ้านเมือง ดังนี้
1) การจัดการทางสังคมวัฒนธรรม คนสุโขทัยยอมรับศาสนา วัฒนธรรมประเพณี
ั้
บางอย่างจากอาณาจักรขอม ทงลัทธิศาสนาพราหมณ์ และพุทธศาสนาลัทธิมหายาน เมื่อเป็น
อาณาจักรแล้ว รับลัทธิศาสนาพุทธหินยาน และพระพุทธสิหิงค์มาแผ่ขยายให้ทั่วราชอาณาจักร
2) การแผ่อาณาเขต และการสร้างบ้านแปลงเมือง
ั
ี่
นับตั้งแต่เริ่มอาณาจักรใหม่ของสุโขทย ตามหลักศิลาจารึก หลักท 1 กล่าวไว้ว่า
มีการรบราแย่งชิงผู้คน และอ านาจกัน ในสมัยนั้น มีการขยายอาณาเขตโดยรวมเมืองต่าง ๆ
ั
มาเข้ากับเมืองสุโขทัย ในสมัยขุนสามชน เจ้าเมืองฉอด ชนชาวไทยกลุ่มหนึ่งยกทพมาตีเมืองตาก
ิ
ั
ซึ่งเป็นเมืองขึ้นของสุโขทย พ่อขุนรามค าแหงพระราชโอรสของพ่อขุนศรีอินทราทตย์ได้ทา
ยุทธหัตถีจนรบชนะ โดยมีหลักฐานน่าเชื่อถือว่าพ่อขุนศรีอินทราทตย์ทรงเริ่มสร้างก าแพงเมือง
ิ
ั
สุโขทย ริมแม่น้ าล าพัน ปัจจุบันคือ ต าบลเมืองเก่า อ าเภอเมืองสุโขทย จังหวัดสุโขทย ห่างจาก
ั
ั
ล าน้ ายม 12 กิโลเมตร
อาณาจักรสุโขทัย
ทิศเหนือ จรดเมืองแพร่
ทิศใต้ จรดเมืองนครสวรรค์
ทิศตะวันตก จรดเมืองตาก
ทิศตะวันออก จรดเมืองเพชรบูรณ ์
