Page 59 - sc 21001

51

รูปแสดงภาคตัดขวางของรากพืชใบเลี ยงคูและใบเลี ยงเดี ยว
่

่
่
ทอลําเลียงนํ าและแรธาตุ
็
ี
ื
่
ทอลําเลียงนํ าและแรธาต (xylem) เปนเน อเยื อททําหน้าทลําเลียงนํ าและแรธาตตาง ๆ
ุ
่
ุ
่
ี
่
ี
่
ทั งสารอินทรย์และสารอนนทรย์ โดยทอลําเลียงนํ าและแรธาตประกอบด้วยเซลล์ 4 ชนด ดังน ี
ิ
ิ
ุ
ี
่
็
็
่
ิ
1. เทรคีด (tracheid) เปนเซลล์เดยว มีรปรางเปนทรงกระบอกยาว บรเวณปลายเซลล์แหลม
ู
ี
่
ุ
่
ุ
่
ี
เทรคดทําหน้าทเปนทอลําเลียงนํ าและแรธาตตาง ๆ โดยจะลําเลียงนํ าและแรธาตไปทางด้านข้างของ
ี
็
่
ี
ลําต้นผ่านรเล็กๆ (pit) เทรคดมีผนังเซลล์ทแข็งแรงจงทําหน้าทเปนโครงสรางคํ าจนลําต้นพืช และผนัง
ู
ุ
้
ี
ี
็
ึ
ี
ู
ิ
ิ
่
ิ
เซลล์มีลิกนน (lignin) สะสมอยู่และมีรเล็กๆ (pit) เพื อทําให้ตดตอกับเซลล์ข้างเคยงได้ เมื อเซลล์เจรญ
ิ
่
ึ
่
ี
เต็มทจนกระทั งตายไป สวนของไซโทพลาซมและนวเคลียสจะสลายไปด้วย ทําให้สวนตรงกลางของ
ิ
่
์

็
เซลล์เปนชองว่าง สวนของเทรคดน พบมากในพืชชั นตํา (vascular plant) เชน เฟรน สนเกยะ เปนต้น
็
่
ี
่
ี
ี
ี
ี
2. เวสเซล (vessel) เปนเซลล์ทมีขนาดค่อนข้างใหญ แตสั นกว่าเทรคด เปนเซลล์เดยว ๆ ทปลาย
่
ี
่
็
ี
็
ิ
ิ
ทั งสองข้างของเซลล์มีลักษณะคล้ายคมของส ว ทบรเวณด้านข้างและปลายของเซลล์มีรพรน สวนของ
ุ
ู
ี
่
่
ู
ื
ี
ี
ุ
็
เวสเซลน พบมากในพืชชั นสงหรอพืชมีดอก ทําหน้าทเปนทอลําเลียงนํ าและแรธาตตาง ๆ จากรากขึ นไป
่
่
ุ
็
ยังลําต้นและใบ เทรคดและเวสเซลเปนเซลล์ทมีสารลิกนนมาเกาะทผนังเซลล์เปนจด ๆ โดยมีความ
ี
็
ี
ิ
ี
่
่
หนาตางกัน ทําให้เซลล์มีลวดลายแตกตาง กันออกไปหลายแบบ ตัวอย่างเชน
่
็
- annular thickening มีความหนาเปนวงๆ คล้ายวงแหวน
- spiral thickening มีความหนาเปนเกลียวคล้ายบันไดเวียน
็
็
ุ
- reticulate thickening มีความหนาเปนจด ๆ ประสานกันไปมาไม่เปนระเบยบคล้ายตาขายเล็กๆ
็
่
ี
- scalariform thickening มีความหนาเปนชั นคล้ายขั นบันได
็
ู
็
ี
ี
็
- pitted thickening เปนรทผนังและเรยงซ้อนกันเปนชั นๆ คล้ายขั นบันได
ื
็
ู
่
ี
3. ไซเล็มพาเรนไคมา (xylem parenchyma) มีรปรางเปนทรงกระบอกหน้าตัดกลมรหรอหน้า
ตัดหลายเหลี ยม มีผนังเซลล์บาง ๆ เรยงตัวกันตามแนวลําต้นพืช เมื อมีอายุมากข นผนังเซลล์จะหนาข นด้วย
ึ
ี
ึ