Page 66 - 25. art 11003
P. 66
56
ี่
ธนิต อยูโพธิ์ ไดอธิบายความหมายของนาฏยศิลปดังทปรากฏในคัมภีรอินเดียไวดังนี้
ั
“คําวา “นาฏย” ตามคัมภีรอภิธานัปปทีปกาและสูจิ ทานใหวิเคราะหศพทวา “นฏสเสตนตินาฏย” ความ
ิ
วา ศิลปะของผูฟอนผูรํา เรียกวา นาฏย และใหอรรถาธบายวา “นจจ วาทต คีต อท ตุริยติก นาฏยนาเมนุจจเต”
ิ
ิ
แปลวา การฟอนรํา การบรรเลง (ดนตรี) การขับรอง หมวด 3 แหงตุริยะนี้ ทาน (รวม) เรียกโดยชอวา นาฏย ซง
ื่
ึ่
็
ู
ตามนี้ทานจะเหนไดวา คําวา นาฏะ หรือนาฏยะ นั้น การขับรอง 1 หรือพดอยางงาย ๆ ก็วาคํา “นาฏย” นั้นม ี
ิ
ี
ความหมายรวมทงฟอนรําขับรองและประโคมดนตรีดวย ไมใชมความหมายแตเฉพาะศลปฟอนรําอยางเดียว
ั้
ดังที่บางทานเขาใจกัน แมจะใชคําวาหมวด 3 แหงตุริยะหรือตุริยะ 3 อยาง แสดงใหเห็นวาใชคํา “ตุริยะ” หมายถึง
ิ
ี
ํ
เครื่องตีเครื่องเปา แตแปลงกันวา “ดนตรี” ก็ได นี่วาตามรูปศัพท แทที่จริงแมในวิธการปฏบติศลปนจะรับระบา
ั
ิ
รําฟอนไปโดยไมมีดนตรีและขับรองประกอบเรื่องและใหจังหวะไปดวยนั้นยอมเปนไปไมไดและไมเปนศลปะ
ิ
ที่สมบูรณ ถาขาดดนตรีและขับรองเสยแลว แมในสวนศิลปะของการฟอนรําเองก็ไมสมบรณในตัวของมน พระ
ู
ี
ั
ภรตมุนี ซึ่งศิลปนทางโขนละครพากันทําศรีษะของทานกราบไหวบูชา เรียกกันวา “ศรีษะฤๅษี” นั้น มตํานานวา
ี
ทานเปนปรมาจารยแหงศิลปะทางโขนละครฟอนรํามาแตโบราณ เมอทานไดแตงคัมภีรนาฏยศาสตรขึ้นไว ก็ม ี
ื่
ึ
อยูหลายบริเฉทหรือหลายบทในคัมภีรนาฏยศาสตรนั้น ททานไดกลาวถงและวางกฎเกณฑในทางดนตรีและ
ี่
ั
ขับรองไวดวย และทานศารงคเทพผแตงคัมภีรสงคีตรัตนากรอนเปนคัมภีรทวาดวยการดนตรีอกทานหนึ่งเลา
ู
ี่
ี
ั
ิ
ก็ปรากฏวาทานไดวางหลักเกณฑและอธิบายศลปะทางการละครฟอนรําไวมากมายในคัมภีรนั้น เปนอันวาศิลปะ
3 ประการ คือฟอนรํา 1 ดนตรี 1 ขับรอง 1 เหลานี้ตางตองประกอบอาศัยกัน คําวา นาฏยะ จึงมีความหมายรวมเอา
ศิลปะ 3 อยางนั้นไวในศัพทเดียวกัน”
