Page 10 - หน่วยที่ 10 การคลังรัฐบาลและนโยบายการคลัง (Autosaved)
P. 10
4) เป็นเครื่องมือที่ฝ่ายนิติบัญญัติใช้ควบคุมฝ่ายบริหารโดยเป็นผู้พิจารณาอนุมัติร่างงบประมาณ
ประจ าปีของรัฐบาล
5) เนื่องจากการจัดเก็บภาษีและการใช้จ่ายเงินตามงบประมาณของรัฐบาลมีความส าคัญต่อเศรษฐกิจ
ของประเทศจึงต้องได้รับการอนุมัติจากรัฐสภาและประกาศใช้เป็นพระราชบัญญัติเพื่อควบคุมให้รัฐบาลเก็บ
ภาษีและใช้จ่ายเงินไปตามรายการที่ได้รับอนุมัติเท่านั้น
10.5.3 ลักษณะของงบประมาณที่ดี
งบประมาณที่ดีควรมีลักษณะ ดังนี้
1) เป็นศูนย์รวมของเงินแผ่นดิน กล่าวคือรายรับและรายจ่ายของรัฐบาลทุกรายการจะต้องปรากฏอยู่ใน
งบประมาณแผ่นดินทั้งหมดถ้าไม่จ าเป็นจริง ๆ แล้วไม่ควรมีงบพิเศษนอกงบประมาณเพราะจะท าให้ยุ่งยากต่อการ
ควบคุม
2) งบประมาณจะต้องถือหลักพัฒนาโดยใช้งบประมาณแผ่นดินเป็นเครื่องมือที่จะน าความเจริญมาสู่ประเทศ
ให้มากที่สุด
3) งบประมาณจะต้องถือหลักประหยัดถ้าเป็นงบประมาณรายรับก็ต้องจัดเก็บรายได้โดยเสียค่าใช้จ่ายน้อย
ที่สุดและถ้าเป็นงบประมาณรายจ่ายก็ต้องใช้จ่ายเงินตามโครงการอย่างประหยัดและมีประสิทธิกาพ
4) งบประมาณจะต้องมีระยะเวลาที่เหมาะสมตามปกติจะมีระยะเวลา 1 ปีปีงบประมาณอาจแตกต่างกันไป
ตามความเหมาะสมของประเทศเช่นปีงบประมาณของไทยเริ่มต้น 1 ตุลาคมและสิ้นสุด 30 กันยายนของปีถัดไป
10.5.4 นโยบายงบประมาณ
ตามปกตินโยบายของงบประมาณของประเทศใดประเทศหนึ่งในระยะเวลาหนึ่ง ๆ มักจะมีลักษณะใด
ลักษณะหนึ่งดังต่อไปนี้
1) งบประมาณขาดดุล (Deficit Budget) หมายถึงงบประมาณรายจ่ายมากกว่างบประมาณรายได้จะเกิดขึ้น
ในกรณีที่รัฐบาลมีความจ าเป็นต้องใช้จ่ายเงินเพิ่มมากขึ้นในโครงการลงทุนต่าง ๆ เพื่อเพิ่มอัตราความเจริญทาง
เศรษฐกิจในกรณีนี้รัฐบาลจะต้องกู้เงินมาเพื่อใช้จ่ายรัฐบาลควรจะมีงบประมาณขาดดลในขณะที่เศรษฐกิจของ
ประเทศอยู่ในสภาพเงินฝืดเพราะการที่รัฐบาลใช้จ่ายเพิ่มขึ้นท าให้อุปสงค์มวลรวมเพิ่มขึ้นด้วยการถึงบประมาณขาด
ดุลติดต่อกัน ท าให้เกิดภาวะภาวะเงินเฟ้อรุนแรงท าให้การกระจายรายได้ในสังคมไม่เสมอภาคประมาณรายได้
มากกว่างบประมาณ
2) งบประมาณเกินดุล (Surplus Budget) หมายถึง งบประมาณรายได้มากกว่างบประมาณรายจ่าย จะ
เกิดขึ้นในกรณีที่รัฐบาลพยายามที่จะจ ากัดจ านวนอุปสงค์มวลรวมเพื่อแก้ไขภาวะเงินเฟ้อ
3) งบประมาณสมดุล (Balance Budget) หมายถึงงบประมาณรายได้และรายจ่ายของรัฐบาลเท่ากันพอดี
การมีงบประมาณสมดลมิได้หมายความว่าการใช้จ่ายเงินของรัฐบาลจะประสทธภาพเสมอไปเช่นในภาวะเงินเฟ้อ
หากรัฐบาลมีรายได้มากกว่ารายจ่ายการใช้นโยบายงบประมาณสมดุลรัฐบาลต้องใช้จ่ายเงินเพิ่มขึ้นจะมีผลให้เงิน
เฟ้อรุนแรงยิ่งขึ้นตรงกันข้ามในภาวะเงินฝืดหากรัฐบาลมีรายจ่ายมากกว่ารายได้การใช้นโยบายงบประมาณสมดล
บทที่ 10 การคลังรัฐบาลและนโยบายการคลัง

