Page 7 - หน่วยที่ 10 การคลังรัฐบาลและนโยบายการคลัง (Autosaved)

ประเทศก าลังพัฒนามีความจ าเป็นต้องใช้จ่ายเงินมากกว่ารายได้ที่รัฐบาลได้รับ การก่อหนี้สาธารณะของประเทศ

ดังกล่าวจึงมากขึ้นเป็นล าดับ

10.4.1 วัตถุประสงค์ของการกู้ยืมเงิน

การกู้เงินของรัฐบาลมีวัตถุประสงค์ที่แตกต่างกันได้กรณี คือ

1) เพื่อใช้จ่ายในโครงการลงทุนของรัฐบาลเนื่องจากรายได้จากภาษีอากรไม่เพียงพอ

2) เพราะเก็บรายได้ไม่ทันกับรายจ่ายจึงต้องกู้ยืมระยะสั้นให้เพียงพอกับรายจ่ายเป็นการชั่วคราว

จนกว่าจะสามารถเก็บรายได้เต็มตามจ านวน

3) เพื่อรักษาดุลงบประมาณ ในกรณีที่รัฐบาลมีงบประมาณขาดดุล จ าเป็นต้องกู้ยืมเงินมารักษา

ดุลงบประมาณ

4) เพื่อใช้จ่ายเมื่อมีความจ าเป็นอย่างรีบด่วน เช่น หลังจากเกิดสงคราม ภัยธรรมชาติ ซึ่งรัฐบาล

ต้องใช้เงินจ านวนมหาศาลเพื่อแก้ไขสภาพที่เกิดขึ้น หากมิได้ตั้งงบประมาณไว้จ าเป็นต้องกู้ยืมมาใช้จ่าย

10.4.2 ประเภทของการกู้เงิน

การกู้เงินของรัฐบาลแบ่งเป็น 2 ประเภท คือ

1) แบ่งตามระยะเวลาของการกู้ แบ่งเป็น

(1) การกู้ระยะสั้น คือ การกู้เงินที่มีก าหนดการช าระคืนเงินต้นภายในระยะเวลา 1 ปี การกู้เงิน

ระยะสั้นมักกระท าเมื่องบประมาณขาดดุล หรือในกรณีที่มีรายจ่ายประจ าที่จะต้องจ่ายแต่ยังไม่สามารถเก็บรายได้

จากภาษีอากรและอื่น ๆ เพียงพอ การกู้เงินแบบนี้รัฐบาลจะต้องพยายามไม่ให้กระทบกระเทือนถึงเงินที่จะใช้จ่าย
ในการลงทุนของประชาชน

(2) การกู้เงินระยะปานกลาง คือ การกู้เงินที่มีการก าหนดช าระคืนเงินต้นภายใน 5 ปี รัฐบาลจะกู้

เมื่อมีความจ าเป็นต้องใช้จ่ายเงินในกิจการบางประเภท ซึ่งไม่สามารถจัดสรรเงินในปีปัจจุบันเพื่อรายการใช้จ่าย

ดังกล่าวได้ การกู้เงินแบบนี้รัฐบาลจะต้องพิจารณาถึงผลประโยชน์ที่ได้รับว่าคุ้มหรือไม่

(3) การกู้เงินระยะยาว คือ การกู้เงินที่มีการก าหนดการช าระคืนเงินต้นตั้งแต่ 5 ปีขึ้นไป รัฐบาลจะ

กู้ยืมเพื่อน าเงินไปใช้จ่ายในโครงการลงทุนต่าง ๆ ที่ต้องใช้ระยะเวลานานกว่าโครงการนั้น ๆ จะเสร็จ เช่น โครงการ

ชลประทาน โครงการพลังไฟฟ้า โครงการท่าเรือน้ าลึก โครงการสร้างรถไฟใต้ดิน

2) แบ่งตามแหล่งที่มาของเงินกู้ แบ่งเป็น

(1) กู้ภายในประเทศ เป็นการกู้จากธนาคารกลาง ธนาคารพาณิชย์ สถาบันการเงินอื่น ๆ และ

บทที่ 10 การคลังรัฐบาลและนโยบายการคลัง