Page 11 - หลักสูตรนิติศาสตรบัณฑิต
P. 11
11
เอาสังหาริมทรัพย์เดียวกันโดยอาศัยหลักกรรมสิทธิ์ต่างกัน ถ้าทรัพย์สินตกอยู่ในครอบครองของบุคคล
ใด บุคคลนั้นมีสิทธิยิ่งกว่าบุคคลอนๆ แต่ต้องได้ทรัพย์นั้นมาโดยมีค่าตอบแทนและได้การครอบครอง
ื่
โดยสุจริต
ทรัพยสิทธิที่บุคคลมีอยู่เหนือทรัพย์สิน ตามบรรพ 4 ได้แก่ กรรมสิทธิ์ สิทธิครองครอง
ภาระจำยอม สิทธิอาศัย สิทธิเหนือพื้นดิน และภาระติดพันในอสังหาริมทรัพย์
1. กรรมสิทธิ์ เป็นทรัพยสิทธิที่บุคคลมีอยู่เหนือทรัพย์สินหรือเรียกว่าอำนาจความเป็น
เจ้าของที่กฎหมายให้การรับรองและคุ้มครองให้ ผู้เป็นเจ้าของจึงมีอำนาจแห่งกรรมสิทธิ์ 5 ประการ
คือสิทธิใช้สอยทรัพย์สิน สิทธิจำหน่ายจ่ายโอนทรัพย์สิน สิทธิได้ซึ่งดอกผลในทรัพย์สินนั้น สิทธิติดตาม
เอาทรัพย์สินนั้นคืนจากผู้ไม่มีสิทธิจะยึดถือไว้ และสิทธิขัดขวางไม่ให้ผู้อนสอดเข้ามาเกี่ยวข้องกับ
ื่
ทรัพย์สินนั้นโดยมิชอบด้วยกฎหมาย
ื่
2. สิทธิครอบครอง หมายถึงสิทธิที่บุคคลใดยึดถือทรัพย์สินโดยเจตนายึดถือเพอตน โดย
การยึดถือครอบครองด้วยตนเองหรือให้ผู้อนยึดถือไว้ให้ก็ได้ ซึ่งบุคคลอาจมีสิทธิครอบครองได้แม้ตน
ื่
ไม่มีกรรมสิทธิ์ สิทธิครอบครองเป็นทรัพยสิทธิอย่างหนึ่ง มีลักษณะคล้ายกับกรรมสิทธิ์ และมีได้ทั้ง
เหนือสังหาริมทรัพย์และอสังหาริมทรัพย์ สามารถที่จะเปลี่ยนเป็นกรรมสิทธิ์ได้โดยการครอบครอง
ปรปักษ์
3. ภาระจำยอมเป็นทรัพยสิทธิที่อสังหาริมทรัพย์อาจต้องตกอยู่ในภาระจำยอมอนเป็นเหตุ
ั
ให้เจ้าของต้องยอมรับกรรมบางอย่างซึ่งกระทบถึงทรัพย์สินของตน หรือต้องงดเว้นการใช้สิทธิ
บางอย่างอันมีอยู่ในกรรมสิทธิ์แห่งทรัพย์สินนั้น เพื่อประโยชน์แก่อสังหาริมทรัพย์อื่น
4. สิทธิอาศัยเป็นทรัพยสิทธิที่ให้บุคคลใดได้รับสิทธิอาศัยในโรงเรือน บุคคลนั้นย่อมมสิทธิ
ี
อยู่ในโรงเรือนนั้นโดยไม่ต้องเสียค่าเช่า เรียกบุคคลนั้นว่าผู้ทรงสิทธิอาศัยซึ่งมีสิทธิอาศัยในโรงเรือน
ของผู้อื่นเพื่อเป็นที่กินอยู่หลับนอน แต่จะใช้เป็นที่ประกอบธุรกิจการค้าอย่างอื่นไม่ได้
ื้
ื้
5. สิทธิเหนือพนดินเป็นทรัพยสิทธิที่เจ้าของที่ดินอาจก่อให้เกิดสิทธิเหนือพนดินเป็นคุณ
่
แกบุคคลอน โดยให้บุคคลนั้นมีสิทธิเป็นเจ้าของโรงเรือน สิ่งปลูกสร้าง หรือสิ่งเพาะปลูกบนดินหรือใต้
ื่
ดิน โดยจะเสียค่าเช่าหรือค่าตอบแทนให้เจ้าของที่ดินด้วยหรือไม่กได้
็
6. สิทธิเก็บกินเป็นทรัพยสิทธิที่อสังหาริมทรัพย์อาจต้องตกอยู่ในบังคับสิทธิเก็บกินอันเป็น
เหตุให้ผู้ทรงสิทธินั้นมีสิทธิครอบครองใช้และถือเอาซึ่งประโยชน์แห่งทรัพย์สินนั้น โดยจะมี
