Page 15 - หลักสูตรนิติศาสตรบัณฑิต
P. 15
15
ี่
ทรัพย์สินได้ ไม่จำต้องถึงขนาดมีคนเป็นเจ้าของแล้ว เช่น นกทบินอยู่บนท้องฟ้า เพราะนกนั้นมีรูปร่าง
มีราคาและอยู่ในวิสัยของมนุษย์คนใดคนหนึ่งที่จะยึดถือเป็นเจ้าของมันได้ ถึงแม้ขณะนั้นจะยังไม่มีใคร
เป็นเจ้าของมันก็ตาม หรือทรัพย์ที่เจ้าของสละทิ้งแล้ว เช่น เศษผ้า ถุงพลาสติก ขวดน้ำเปล่า ก็ยังคง
เป็นทรัพย์อยู่ หรือแม้แต่ทรัพย์บางอย่างที่ไม่อาจโอนกันได้โดยชอบด้วยกฎหมาย แต่ก็ยังเป็นทรัพย์ที่
เป็นประเภททรัพย์นอกพาณิชย์ เช่น เรือรบ อาวุธยุทธภัณฑ์ ค่ายทหาร ป้อมตำรวจ ที่ชายตลิ่ง ยา
เสพติด สินค้าปลอม เป็นต้น การถือสิทธิก็เป็นการแสดงถึงการอาจถือเอาได้ กรณีลิขสิทธิ์เป็นวัตถุไม่ม ี
รูปร่าง ไม่มีใครหยิบจับได้ แต่ก็ยังเป็นวัตถุที่ถือสิทธิเอาได้ จึงเป็นทรัพย์สินตามกฎหมาย ซึ่งการ
ถือเอาหมายถึงการถือสิทธิโดยทั่วๆ ไป ไม่จำกัดเฉพาะว่าจะต้องเป็นการถือกรรมสิทธิ์ ยังมีทรัพยสิทธิ
อื่นที่ไม่ใช่กรรมสิทธิ์ แต่เป็นสิทธิที่บุคคลอาจทรงไว้ถือเอาซึ่งทรัพย์สินได้ เช่น การที่เอกชนครอบครอง
ที่มือเปล่าไม่มีโฉนด ก็ถือได้ว่าเป็นการถือสิทธิอย่างหนึ่ง และที่ดินที่เป็นวัตถุแห่งสิทธินั้นก็เป็น
ทรัพย์สินด้วย ทรัพยสิทธิจะถือเอาได้เมื่อมีกฎหมายรับรอง ถ้าไม่มีกฎหมายก็ถือเอาไม่ได้ เช่น ก่อนปี
ื
พ.ศ.2522 สิทธิบัตรยังไม่มีกฎหมายรับรองคุ้มครองให้ก็ถอเอาไม่ได้ ไม่เป็นทรัพย์สิน หรือสิทธิเก็บกิน
ตามประมวลกฎหมายแพงและพาณิชย์รับรองเฉพาะเหนืออสังหาริมทรัพย์ สิทธิเก็บกินบนเครื่องบิน
่
กฎหมายไทยไม่รับรองก็ถือเอาไม่ได้ แต่ในกฎหมายต่างประเทศรับรองก็ถือเอาได้
บทสรุป
ในบทนำนี้กล่าวถึงขอบเขตของเนื้อหาวิชากฎหมายแพงว่าด้วยทรัพย์สิน ประกอบด้วย
่
บรรพ 1 หลักทั่วไป ตั้งมาตรา 137 ถึงมาตรา 148 และบรรพ 4 ทรัพย์สิน ตั้งแต่มาตรา 1298 ถึง
มาตรา 1434 รวมทั้งกล่าวถึงความหมายของคำว่าทรัพย์คือวัตถุมีรูปร่าง คำว่าทรัพย์สินคือวัตถุมี
ื่
รูปร่างหรือไม่มีรูปร่างซึ่งอาจมีราคาและอาจถือเอาได้ ทั้งนี้เพอให้เข้าใจเป็นเบื้องต้นก่อนว่าวิชานี้มี
โครงสร้างอย่างไร ครอบคลุมหลักกฎหมายตามประมวลกฎหมายแพงและพาณิชย์เพียงใด และเพอให้
ื่
่
เข้าใจว่าทรัพย์กับทรัพย์สินที่เป็นวัตถุแห่งสิทธินั้นคือสิ่งใดบ้าง
คำถามทบทวน
1. ทรัพย์ หมายความว่าอย่างไร จงอธิบาย
2. ทรัพย์สิน หมายความว่าอย่างไร จงอธิบาย
3. องค์ประกอบของทรัพย์สิน มีอย่างไร จงอธิบาย
