Page 42 - play to learnEX
P. 42
ลักษณะส�าคัญทางวิทยาศาสตร์ ข้อเท็จจริงทางวิทยาศาสตร์ เป็นความรู้ทางวิทยาศาสตร์ที่สังเกตได้
วิทยาศาสตร์ มีลักษณะส�าคัญ สรุปได้ดังนี้ โดยตรง และจะต้องมีความเป็นจริงสามารถทดสอบแล้วได้ผลเหมือนกันทุกครั้ง
1. วิทยาศาสตร์ได้มาจากประสบการณ์ และทดสอบด้วยประสบการณ์ เช่น น�้าเมื่อได้รับความร้อนจะขยายตัว ข้อเท็จจริงแต่ละอย่างมีความหมายมาก
ในที่นี้ความรู้ที่มาจากประสบการณ์ เรียกว่า “ความรู้เชิงประจักษ์” หรือความรู้ หรือน้อยต่างกัน แต่หากน�ามารวมกันแล้วอาจท�าให้ มีความหมายมากขึ้น
เชิงประสบการณ์ (Experian Knowledge) โดยอาศัยประสาทสัมผัสทั้งห้าร่วม เกิดความรู้เพิ่มขึ้น ความคิดรวบยอดหรือมโนทัศน์ทางวิทยาศาสตร์ เกิดจากการ
กับทักษะการสังเกต น�าเอาข้อเท็จจริงหลายๆ ส่วนที่เกี่ยวข้องมาผสมผสานเกิดความรู้ใหม่ ความคิด
2. วิทยาศาสตร์ต้องเป็นสาธารณะความจริงที่นักวิทยาศาสตร์ค้นพบ รวบยอดทางวิทยาศาสตร์ อาจแบ่งออกเป็น 3 ประเภท
จะต้องแสดงหรือทดลองให้ทุกคนเห็นได้เหมือนกันและความรู้ทางวิทยาศาสตร์ - ความคิดรวบยอดเกี่ยวกับการแบ่งประเภท เป็นการก�าหนดสมบัติร่วม
ไม่ใช่ของส่วนตัวแต่เป็นสาธารณะคือผู้อื่นอาจรู้เห็นอย่างเดียวกันกับผู้ค้นพบได้ ของสิ่งต่างๆ ไว้เป็นพวกๆ เพื่อใช้ในการบรรยายถึงสิ่งเหล่านั้นให้เข้าใจ
3. วิทยาศาสตร์มีลักษณะเป็นสากล นักวิทยาศาสตร์พยายามขยาย ตรงกัน
ความรู้ให้เป็นสากลมากที่สุดเพราะความรู้ที่มีลักษณะเฉพาะเจาะจง มีความหมาย - ความคิดรวบยอดเกี่ยวกับความสัมพันธ์ เป็นการก�าหนดความสัมพันธ์
น้อย และขาดการยอมรับ ของความคิดรวบยอดย่อยๆ ที่เกี่ยวข้องกัน เป็นผลในการน�ามา
4. วิทยาศาสตร์ช่วยในการคาดหมายอนาคต วิทยาศาสตร์ มีลักษณะ พยากรณ์เหตุการณ์ต่างๆ ล่วงหน้า
ความเป็นสากลใช้ได้โดยทั่วไป จึงสามารถคาดหมายสิ่งที่จะเกิดในอนาคตได้ ทั้งนี้ - ความคิดรวบยอดทางทฤษฎี เป็นการก�าหนดสิ่งที่มองไม่เห็น แต่รู้ว่า
การคิดค้นกฎและทฤษฎีต่างๆ ทางวิทยาศาสตร์ เพื่อคาดหมายในอนาคต มีสิ่งนั้นจริง เพราะมีหลักฐานสนับสนุนว่าเป็นจริง
5. วิทยาศาสตร์เป็นปรนัย เมื่อวิทยาศาสตร์ถูกยอมรับและพิสูจน์แล้วว่า ความจริงหลักหรือหลักการ คือ กลุ่มของความคิดรวบยอดที่เป็นความรู้
เป็นจริง ดังนั้น ไม่ว่าใครจะน�าไปพิสูจน์อีกเมื่อใด ที่ใดก็ตาม ผลที่ออกมาย่อม หลักทั่วไป สามารถใช้อ้างอิงได้ คุณสมบัติของหลักการ คือ จะต้องสามารถน�ามา
เหมือนเดิม ความรู้ทางวิทยาศาสตร์เปลี่ยนแปลงได้ เพราะวิทยาศาสตร์มีลักษณะ ทดลองซ�้าได้ผลเหมือนเดิม
ไม่คงที่แน่นอนเปลี่ยนแปลงได้ตลอดเวลา เมื่อมีการค้นพบความรู้ใหม่ ทั้งนี้เป็น กฎ คือ หลักการอย่างหนึ่งแต่เป็นข้อความที่เน้นความสัมพันธ์ระหว่าง
ผลมาจากความก้าวหน้าทางด้านวิทยาการใหม่ เหตุผล แต่มักแทนความสัมพันธ์ในรูปสมการ
ความรู้ทางวิทยาศาสตร์ สมมุติฐาน เป็นค�าอธิบายซึ่งเป็นค�าตอบล่วงหน้าก่อนที่จะด�าเนินการ
ความรู้ทางวิทยาศาสตร์เป็นผลิตผล (Product) ทางวิทยาศาสตร์จาก ทดลอง เพื่อตรวจสอบความถูกต้องเป็นจริงในเรื่องนั้นๆ หรือข้อความหรือแนวคิด
กระบวนการทางวิทยาศาสตร์ (The Science Process) ซึ่งเป็นความรู้ที่ถือว่า ที่แสดงการคาดคะเนในสิ่งที่ไม่สามารถตรวจสอบได้โดยการสังเกต
เป็นความรู้ทางวิทยาศาสตร์ จะต้องทดสอบยืนยันได้ว่าถูกต้องจากการทดสอบ ทฤษฎี คือความรู้ที่เป็นหลักการกว้างๆ ซึ่งอาจเขียน ในรูปแบบ (Model)
หลายๆ ครั้ง ความรู้ทางวิทยาศาสตร์อาจแบ่งเป็น 6 ประเภท สรุปได้ดังนี้ เพื่อใช้อธิบายหรือพยากรณ์ปรากฎการณ์ต่างๆ ที่อยู่ในขอบเขตของทฤษฎีนั้น
42 43
