Page 21 - physics6
P. 21

8               บทที่ 18 | คลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า                 ฟิสิกส์ เล่ม 6                                            ฟิสิกส์ เล่ม 6                     บทที่ 18 | คลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า     9




          18.1 การเกิดคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า
               จุดประสงค์การเรียนรู้

                 1.  อธิบายการเกิดคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า
                2.  อธิบายลักษณะเฉพาะของคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า

         ความเข้าใจคลาดเคลื่อนที่อาจเกิดขึ้น

                    ความเข้าใจคลาดเคลื่อน                       แนวคิดที่ถูกต้อง


                              ื
            1.  เม่อประจุไฟฟ้าเคล่อนท่จะเกิดคล่นแม่เหล็ก  1.  เม่อประจุไฟฟ้าเคล่อนท่ด้วยความเร่งจึง
                 ื
                                                                        ื
                                                                            ี
                                                          ื
                                 ี
                                        ื
               ไฟฟ้าเสมอ                                จะเกิดคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า
                                                           ื
                 ื
            2.  คล่นแม่เหล็กไฟฟ้าอาศัยอากาศเป็นตัวกลาง  2.  คล่นแม่เหล็กไฟฟ้าไม่อาศัยตัวกลาง
               ในการส่งผ่านพลังงาน                      ในการส่งผ่านพลังงาน
          แนวการจัดการเรียนรู้
              ครูชี้แจงจุดประสงค์การเรียนรู้ข้อที่ 1 และ 2 ของหัวข้อ 18.1 ตามหนังสือเรียน
                   ำ
                        ู
                              ่
                              ี
                                                 ื
              ครูนาเข้าส่หัวข้อท 18.1 โดยใช้คาถามเพ่อทบทวนการเกิดคล่นกลและการส่งผ่านพลังงานของ
                                          ำ
                                                                 ื
                       ั
                     ั
          คล่นกล จากน้นต้งคาถามว่าคล่นแม่เหล็กไฟฟ้าเกิดข้นได้อย่างไร และส่งผ่านพลังงานออกไปโดยไม่อาศัย
                                  ื
                                                   ึ
                          ำ
            ื
          ตัวกลางได้อย่างไร ครูเปิดโอกาสให้นักเรียนแสดงความคิดเห็นอย่างอิสระ โดยไม่คาดหวังคำาตอบที่ถูกต้อง
              ครูนาอภิปรายทบทวนความร้เก่ยวกับความสัมพันธ์ระหว่างสนามแม่เหล็กและสนามไฟฟ้า จากน้น
                   ำ
                                      ู
                                        ี
                                                                                          ั
          ตั้งคำาถามว่าถ้ามีการเหนี่ยวนำาซึ่งกันและกันระหว่างสนามแม่เหล็กกับสนามไฟฟ้าอย่างต่อเนื่อง เกี่ยวข้อง
                                                          ี
          กับการเกิดคล่นแม่เหล็กไฟฟ้าอย่างไร จากน้นนาอภิปรายเก่ยวกับแนวคิดของแมกซ์เวลล์ จนสรุปได้ว่า
                                             ั
                     ื
                                                ำ
          สนามไฟฟ้าท่เปล่ยนแปลงตามเวลาทาให้เกิดสนามแม่เหล็ก และสนามแม่เหล็กท่เปล่ยนแปลงตามเวลาทา
                                                                                           ำ
                    ี
                       ี
                                                                           ี
                                       ำ
                                                                        ี
          ให้เกิดสนามไฟฟ้า การเหน่ยวนาซ่งกันและกันน้ทาให้เกิดคล่นแม่เหล็กไฟฟ้าแผ่ออกไปด้วยอัตราเร็ว
                                    ำ
                                      ึ
                                                  ำ
                                                 ี
                                ี
                                                           ื
               8
          3 × 10  เมตรต่อวินาที ตามรายละเอียดในหนังสือเรียน
                                                      ื
              ครใช้รูป 18.1 นาอภปรายตัวอย่างการเกิดคล่นแม่เหล็กไฟฟ้าจากสายอากาศ จนสรุปได้วา
                 ู
                              ำ
                                                                                           ่
                                 ิ
          มีอิเล็กตรอนในสายอากาศเคลื่อนที่กลับไปมาด้วยความเร่งในแนวดิ่ง ทำาให้เกิดสนามไฟฟ้าที่เปลี่ยนแปลง
                                                                             ่
                                                                                        ่
                                                                                     ้
                                                                                ็
          ตามเวลา ซงเหนยวนาใหเกดสนามแมเหลกทเปลยนแปลงตามเวลาดวย เกดเปนคลนแมเหลกไฟฟาแผออก
                                                                      ็
                                                                          ่
                                                                   ิ
                                                                          ื
                                                              ้
                                          ็
                       ่
                       ี
                          ำ
                               ิ
                             ้
                                       ่
                                            ่
                   ึ
                                               ่
                                               ี
                   ่
                                            ี
          รอบสายอากาศทุกทิศทางในแนวรัศมี ยกเว้นในแนวดิ่งซึ่งเป็นแนวเส้นตรงเดียวกับสายอากาศ
                   ำ
                                          ี
              ครูนาอภิปรายทบทวนความร้เก่ยวกับสนามไฟฟ้าของประจุไฟฟ้า และสนามแม่เหล็กของ
                                        ู
          กระแสไฟฟ้า จากน้นนาอภิปรายเก่ยวกับการแผ่สนามไฟฟ้าของคล่นแม่เหล็กไฟฟ้า ดังรูป 18.2 และการแผ  ่
                                                             ื
                                    ี
                           ำ
                        ั
          สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
   16   17   18   19   20   21   22   23   24   25   26